Leegstaand vastgoed snel omvormen tot doorstroomwoningen
Breed draagvlak voor kleinschalige vluchtelingenhuisvesting
AMSTERDAM, 20151120 -- De Nederlandse regering zet de gemeenten verder onder druk om snel voldoende opvangcapaciteit voor vluchtelingen te creëren. Een werkgroep die in opdracht van het kabinet een vergaand noodscenario heeft uitgewerkt, legt de schuld van het dreigende opvangtekort bij gemeenten die in gebreke zouden blijven. Adviesbureau ICSadviseurs —bij diverse gemeenten en (zorg)instellingen betrokken bij het heroverwegen van de vastgoedportefeuille — ziet goede kansen om leegstaand vastgoed snel te transformeren naar tijdelijke of, zo mogelijk, permanente voorzieningen voor huisvesting van diverse doelgroepen die wachten op een woning.
De opvangcentra van het COA (regulier, tijdelijk en nood) hebben onvoldoende capaciteit om de huidige toestroom van vluchtelingen te huisvesten. Gemeenten worden daarom aangesproken om crisisopvang in sporthallen of andere tijdelijk beschikbare voorzieningen in te richten. Daarnaast hebben zij de plicht passende huisvesting te bieden aan statushouders. De instroom, het verloop van de asielprocedure en de uitstroom is een complex logistiek proces waarbij de vluchteling veelvuldig tussentijds wordt verplaatst van de ene opvanglocatie naar de andere. Dat geeft veel onrust, zowel bij de vluchtelingen als de omgeving. ICSadviseurs stelt dat de omvorming van leegstaand maatschappelijk en commercieel vastgoed snel een goede oplossing kan bieden, ook voor de lange termijn.
Kleinschaligheid geeft groter draagvlak
“Wij kennen de vastgoedportefeuille van veel gemeenten en besturen goed”, zegt Peter Jan Bakker van ICSadviseurs. “In allerlei sectoren, zoals onderwijs, zorg en commercieel — winkels en kantoren — is volop leegstand. Dit vormt een aanzienlijke kostenpost voor de eigenaren, maar ook voor de maatschappij. Bij diverse gemeenten en zorginstellingen zijn wij betrokken bij het heroverwegen van de vastgoedportefeuille. Daar zit altijd wel vastgoed bij dat zich prima zou lenen voor transformatie naar tijdelijke of permanente woningen. We hebben een speciaal team ingericht dat gemeenten en maatschappelijke organisaties helpt om snel die kansen te verzilveren.” Als belangrijk voordeel van deze aanpak noemt ICSadviseurs de kleinschaligheid. “Kleinere voorzieningen kunnen rekenen op meer draagvlak in de wijken en ook zorgt dit voor betere spreiding en mogelijkheden voor dagbesteding”, aldus Bakker. “We moeten de langetermijneffecten niet onderschatten. De menselijke maat moet richtinggevend worden voor het faciliteren van nieuwkomers: van opvang naar ontvangst.”
Doorstoomwoningen
Het omvormen van leegstaand vastgoed kan op nog een andere manier tot vergroting van het draagvlak leiden, stelt Bakker. “Een deel van de maatschappelijke onrust ontstaat wanneer statushouders een woning krijgen toegewezen terwijl anderen daarvoor al jaren op een wachtlijst staan. Maar veel gemeenten hebben te maken met zoveel leegstand, dat er voldoende capaciteit is om huisvesting te creëren voor zowel statushouders als voor bijvoorbeeld starters op de woningmarkt of mensen die door scheiding of wat voor reden ook op zoek zijn naar tijdelijke huisvesting. Er zijn doelgroepen genoeg voor dergelijke voorzieningen.” Het snel ontwikkelen van deze ‘doorstroomwoningen’ zal bovendien de vraag naar noodopvang doen afnemen, verwacht ICSadviseurs. “Een deel van de crisisopvang wordt veroorzaakt doordat statushouders niet snel genoeg kunnen doorstromen vanuit AZC’s naar reguliere woningen”, zegt Bakker. “Deze mensen moeten natuurlijk zo snel mogelijk volwaardig worden opgenomen en kunnen participeren in de maatschappij. Tijdelijke oplossingen, bijvoorbeeld in de vorm van ‘doorstroomwoningen’ kunnen dan uitkomst bieden.”
Betekenisvolle omgevingen
ICSadviseurs is met name actief in maatschappelijk vastgoed en zoekt daarbij naar betekenisvolle omgevingen. Zij ondersteunt opdrachtgevers onder andere bij locatieonderzoek, opstellen van business cases voor transformatie van vastgoed, vergunningentraject (juridische en planologische expertise), politieke besluitvorming en maatschappelijke verankering en bij de uitwerking en uitvoering van concrete projecten (conceptontwikkeling, programma van eisen en projectmanagement). ICSadviseurs was eerder in opdracht van het COA betrokken bij de ontwikkeling van AZC Katwijk (voormalig vliegkamp Valkenburg).
ICSadviseurs