Gevecht tegen kanker live in beeld (Promotie)

dinsdag 24 november 2015

Tijd vanaf 14:30

Locatie Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2

Faculteit Faculteit der Medische Wetenschappen

Promovendus mevrouw MSc. B. Weigelin

Promotor(es) prof. dr. P.H.A. Friedl

Copromotor(es) dr. M.M.P. Zegers

Subtitel Cytotoxic T cell function in solid tumors: principles and implications for immunotherapy

Beschrijving

De activering van het immuunsysteem kan als lichaamseigen antikankermechanisme werken, en heeft de potentie om specifieke, adaptieve en langdurige bescherming te bieden tegen diverse soorten kanker. Cytotoxische T lymfocyten (CTL) zijn de belangrijkste cellen in de antitumor immuun respons. CTL's zijn in staat om kankercellen zeer specifiek te doden doordat zij een cel-intrinsiek cellulair zelfmoordprogramma in de kankercel aan kunnen zetten. Een activering en een toename van het aantal tumorspecifieke CTL's is hiervoor vereist. Een succesvolle verwijdering van de tumor wordt echter niet alleen bepaald door een toename van de tumorspecifieke CTL-populatie, maar ook in de mate waarin de CTL's in de tumor kunnen infiltreren. Daarnaast is van belang in hoeverre zij een stabiele interactie met de tumorcellen aan kunnen gaan. Weigelin beschrijft nieuwe in vitro modellen die de driedimensionale weefselstructuur nabootsen en die het mogelijk maken de interactie van CTL's met tumoren na te bootsen. Daarnaast ontwikkelde ze in vivo microscopie methoden om de aanval van immuuncellen naar tumorcellen live zichtbaar te maken in een melanoma laesie. Met die methode toonde Weigelin aan dat tumorcellen opportunistisch zijn in hun uitzaaiingsgedrag, en de `weg van de minste weerstand' kiezen. Ze maken gebruik van natuurlijk aanwezige routes die worden gevormd door structuren in het bindweefsel (`de snelwegen'). Bovendien ontdekte ze dat CTLs samenwerken om kankercellen te doden. Dit effect werd versterkt door een immunostimulerend anti-lichaam genaamd anti-CD137. De resultaten kunnen leiden tot verbeteringen in de rationele ontwikkeling van nieuwe immuuntherapieen.

Biografie

Bettina Weigelin (1982 Bernburg, Duitsland) studeerde Biologie met een biomedische specialisatie aan de Julius-Maximilians-Universiteit in Wuerzburg'. Ze startte haar PhD onderzoeksproject aan de Universiteit van Wuerzburg. In 2008 verhuisde zij met de groep van Prof. Friedl naar het Radboudumc, afdeling Celbiologie (onderzoeksinstituut Radboud Institute of Molecular Life Sciences). Na afronding werd ze postdoctoraal onderzoeker bij dezelfde groep. Ze vertrekt naar het MD Anderson Cancer Center in de Verenigde Staten, waar ze gaat werken aan nieuwe immunotherapeutische methoden tegen botmetastasering in prostaatkanker.