Commentaar bij de tijd: Bidden - Protestantse Kerk Nederland


Commentaar bij de tijd: Bidden (foto: Church of England)26 november 2015

Bidden is het ademen van de ziel. Onuitroeibaar. Niet toevallig was er direct na de aanslagen in Parijs #PrayForParis.

Pagina-inhoud

Bidden als noodkreet, als `dank U Heer', als stiltemoment, als inkeermoment. Het blijft maar oppoppen. Je kunt met goed recht zeggen: de mens is dat levende wezen, dat de aandrang tot gebed in zich heeft. Er is niet zoveel voor nodig die aandrang te activeren. Ook velen die geen binding meer
hebben met een kerk, blijven bidden. Alsof het maar blijft opborrelen. Waar vandaan? Uit welke diepte van het menselijk hart? En tot wie? Verwaaiende rooksignalen in een leeg universum? Of is het waar: Ueber Sternen muss Er wohnen? (Uit Alle Menschen werden Brueder).

Ik herinner me nog dat kleine groepje monniken in een plaatsje in Italie, die de kapel vulden voor hun getijdengebeden. En niet eens allemaal grijs en oud. Toeristen die wat vreemd keken. Bestaat dit nog? Onuitgesproken vragen die je uit de ogen af kunt lezen: wat levert dit nu op? Uit welk
voorbijgegaan tijdperk duiken zij op? En toch, wat ging er wijding en rust van hen uit. En wat goed om te weten dat op sommige plaatsen in de wereld mensen zich wijden aan het gebed.

Ik stem in met wat ooit een kerkvader zei: de wereld drijft op het gebed van Gods kinderen. Met alle respect voor wat wordt bekokstoofd in paleizen, hoofdkantoren en commandoposten, ik geloof dat de loop van de wereldgeschiedenis op een mysterieuze manier verknoopt is aan een voortgaande
stroom van gebeden.

Onder de gebeden ligt de parel van het Onze Vader. Als ik zelf niet meer weet wat ik bidden moet, bid ik het Onze Vader. Dit gebed is zo ruim, alsof ik weer bevrijd word uit mijn te kleine wereld. Alleen al dat (toegevoegde) slot van het Onze Vader: `van u is kracht, en de heerlijkheid en het
Koninkrijk'. In het Engels klinkt het op een of andere manier nog feller: `Yours is the power and the glory and the kingdom.' Wat een woorden! Zo kan ik de ogen weer open doen en kijk dan toch echt anders de wereld in.

Niet toevallig heeft deze tekst een ongekende uitstraling. Ik kan dan ook goed begrijpen dat de Church of England van deze gebedstekst een filmpje voor haar nieuwe campagne 'Just pray' heeft gemaakt. Gebed en dagelijks leven zijn hier prachtig verweven.

Vreemd hoe het met dit filmpje is gegaan. Het was bedoeld als reclametekst, goedgekeurd door de Codecommissie voor Reclame en ingediend om vertoond te worden voor de film Star Wars,The Force Awakens. Maar het werd geweigerd door de grote bioscoopbedrijven. Geen religie in de bioscoop. Het zou
niet-religieuzen kwetsen. Zelfs Cameron kon het niet voor zich houden dit belachelijk te vinden. En de Church of England sprak over het dodend effect op het vrije woord. Zo van: alle taal is welkom (ook platte, ook stuitende) behalve gebedstaal.

Intussen wordt er nu al meer over gesproken dan wanneer het filmpje wel in de bioscoop vertoond zou zijn. En zo zal het steeds gaan. Gooi de gebedstaal door de voordeur naar buiten en door de achterdeur komt het weer binnen. Zuiver de publieke ruimte van biddende mensen en de stenen van het
kerkgebouw op het plein echoen een Onze Vader of een Ave Maria. Stop de hoofden vol met theorieen dat bidden onzin is en het hart begint te schreeuwen: God ontferm u. De mens blijft mens. Er is maar weinig voor nodig en hij of zij bidt. En boven de sterren, en dicht bij het menselijk hart, is
een God die hoort.

dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland

IFrame