Verpleegkundige wil meepraten in besluitvorming over euthanasie


03-12-2015
NIVEL: Verpleegkundige wil meepraten in besluitvorming over euthanasie

Verpleegkundigen en verzorgenden vinden dat de besluitvorming over euthanasie niet buiten hen om moet gaan. Een kleine groep denkt - onterecht - dat zij zelf de euthanasiemiddelen mogen toedienen. Dit blijkt uit een publicatie van onderzoekers van het NIVEL en VUmc in het wetenschappelijke
tijdschrift Patient Education and Counseling.


De meerderheid van de verpleegkundigen en verzorgenden (69%) vindt dat een arts een euthanasieverzoek van een patient met wie ze veel contact hebben, met hen moet bespreken. Daarnaast geeft 38% aan dat zij wel eens de eerste persoon zijn geweest met wie een patient zijn euthanasiewens besprak.
Ook vertelt ongeveer een derde dat zij ooit een arts hebben geinformeerd over de euthanasiewens van een patient. Slechts 3% zegt ooit te hebben geweigerd deel te nemen aan besluitvorming rondom euthanasie.

Levensbeschouwing
Verpleegkundigen en verzorgenden met een religie of levensbeschouwing die belangrijk is voor hun houding tegenover besluiten rond het levenseinde, vinden relatief vaak dat de arts de euthanasiewens van een patient met hen moet bespreken. Dit geldt ook vaker voor degenen die in een ziekenhuis
of in de thuiszorg werken dan voor collega's in verpleeg- en verzorgingshuizen.

Voorbereidende handelingen
Het komt weinig voor dat verpleegkundigen en verzorgenden aanwezig zijn bij euthanasie. Slechts 7% zegt dat zij daarbij ooit aanwezig was om een arts te assisteren. Opvallend is echter dat nog steeds 7% denkt dat zij zelf de voor euthanasie gebruikte medicijnen mogen toedienen. Voorbereidende
handelingen mogen wel volgens professionele richtlijnen, 3% of minder geeft aan dat zij ooit de euthanasiemiddelen hebben opgehaald bij de apotheek, het infuus hebben aangesloten of voorbereid, of de oplossing voor de middelen hebben gemaakt.

Communicatiepartner
NIVEL-programmaleider prof. Anneke Francke: "Verpleegkundigen en verzorgenden kunnen bijdragen aan de besluitvorming bij een euthanasieverzoek, doordat zij de communicatiepartner van zowel de patient en de familie, als van de dokter zijn. Ik vind het echter opmerkelijk dat een groep nog steeds
denkt dat zij de middelen mogen toedienen. Professionele richtlijnen en de euthanasiewet zijn er duidelijk over dat alleen artsen dat mogen, en dan onder strikte voorwaarden. Het blijft belangrijk dat in het basisonderwijs en de bijscholing voor verpleegkundigen en verzorgenden duidelijke
informatie wordt gegeven over de morele en professionele grenzen bij euthanasie."

Onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd onder het Panel Verpleegkundigen & Verzorgenden van het NIVEL. Voor het onderzoek vulden 587 verpleegkundigen en verzorgenden uit ziekenhuizen, thuiszorg of verpleeg- en verzorgingshuizen een schriftelijke vragenlijst in.

Subsidient
Ministerie van VWS via KNMG

Samenwerkingspartner
VUmc