Werkdruk verminderen door naar taakbeleid te kijken

Het taakbeleid onder de loep nemen kan een manier zijn om hoge werkdruk tegen te gaan. De werkverdeling binnen een lerarenteam in het voortgezet onderwijs is nu vaak gericht op de hoeveelheid werk. Er moet veel meer gekeken worden naar persoonlijke interesses en geschiktheid van docenten. Het werkplezier wordt bovendien vergroot als leraren genoeg ruimte krijgen om het werk naar eigen inzicht in te richten.

Dat blijkt uit een onlangs gepubliceerde literatuurstudie van Voion, arbeidsmarkt & opleidingsfonds voortgezet onderwijs, in opdracht van de bonden en werkgevers.

Volgens de onderzoekers is er nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de oorzaken van hoge werkdruk. Vooral de gevolgen, zoals een burn-out, zijn onderzocht. Toch vonden de onderzoekers in het vo wel zaken die de werkdruk verhogen en doen ze aanbevelingen aan scholen.

Werkverdeling

De werkverdeling binnen een lerarenteam is een oorzaak, maar ook onduidelijke besluitvorming en regels vanuit het ministerie van Onderwijs leiden tot frustratie. Daarnaast dragen lerarenteams die hetzelfde werk moeten doen met minder mensen en scholen die te weinig rekening houden met de levensfase van een leraar bij aan hoge werkdruk.

Om die werkdruk te verminderen zouden scholen het taakbeleid onder de loep moeten nemen. `Niet de hoeveelheid werk is belangrijk maar vraag je ook af wie waar goed in is, wie wat leuk vindt en wie wat aan kan en in hoeverre de thuissituatie eventueel te veel beslag legt op de leraar. Kijk hoe je het flexibel kunt organiseren en probeer initiatieven uit', aldus de onderzoekers.

Het ministerie van OCW kwam eerder al met een regeldrukagenda waarin afspraken staan om flexibiliteit te bevorderen en waar timemanagement-cursussen onderdeel worden van de professionalisering van de leraar.

Volle klas en roosterdwang

"Het is frappant dat er heel weinig onderzoek is gedaan naar de oorzaken", zegt AOb-bestuurder Ben Hoogenboom. "Dit is namelijk een probleem wat al heel lang speelt." Hoogenboom zegt dat er ook andere factoren van groot belang zijn als het gaat om werkdruk. "Het gaat om structurele redenen, zoals volle klassen en de roosterdwang die groot is in het voortgezet onderwijs. Het onderwijsprogramma wordt vaak te krap gepland. In dit onderzoek wordt gewezen naar het taakbeleid om de werkdruk op te lossen en eigen initiatieven uitproberen, maar als dat zou helpen hadden ze dat allang gedaan."