Dag van de Mensenrechten: Besnijdenis vanuit mensenrechtelijk perspectief

10dec2015

17.00 - 18.30

Dag van de Mensenrechten: Besnijdenis vanuit mensenrechtelijk perspectief

In samenwerking met het Nederlands Juristen Comite voor de Mensenrechten en de Faculteit der Rechtsgeleerdheid

10dec2015 17.00 - 18.30

Lezing

Jongensbesnijdenis is onderwerp van heftige discussies. Het is een eeuwenoude praktijk die wereldwijd op grote schaal wordt uitgevoerd. Vijfentwintig jaar na de ratificatie van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) kunnen we vaststellen dat de positie van kinderen in Nederland is verbeterd. Moet toenemende participatie van kinderen leiden tot een verbod van jongensbesnijdenis, gezien de onomkeerbaarheid van de gevolgen ervan? Met o.a.: Matthijs de Blois, Gert van Dijk en Wilma Duijst.

In Nederland worden jaarlijks tienduizend tot vijftienduizend jongens besneden, veelal zonder medische noodzaak. In de controverses rond besnijdenis staat de vraag centraal hoe de godsdienstvrijheid van de ouders zich verhoudt tot het recht op lichamelijke integriteit en keuzevrijheid van het kind. Andere vragen zijn: is het recht op autonomie wel een bruikbaar concept in deze discussie? En in hoeverre kan de historische context meewegen bij de rechtvaardiging van jongensbesnijdenis? Welke positie dient de overheid hier in te nemen? Is het terecht of onterecht dat we zo verschillend denken over meisjesbesnijdenis en jongensbesnijdenis? Wat is de opstelling van het Kinderrechtencomite in Geneve over dit thema?

Mede gelet op de ontwikkeling van fundamentele rechten van kinderen zag de werkgroep jeugdrecht en gezondheidsrecht van het Nederlands Juristen Comite voor de Mensenrechten (NJCM) aanleiding een aantal auteurs uit te nodigen om te reflecteren op dit onderwerp. Deze bijdragen zijn opgenomen in de bundel Jongensbesnijdenis bezien vanuit mensenrechtelijk perspectief. Om de discussie in haar volle breedte weer te geven, zijn niet enkel bijdragen uit de (rechts)wetenschappelijke hoek, maar ook uit de advocatuur en verschillende andere maatschappelijke organisaties in de bundel opgenomen. De auteurs werd gevraagd in hun bijdrage een koppeling te maken met het mensenrechtelijk perspectief. Dit vanuit de gedachte dat dit perspectief zou kunnen leiden tot andere inzichten, waardoor er meer grijstinten naar voren kunnen komen en wellicht voor- en tegenstanders nader tot elkaar zouden kunnen komen.

Naar aanleiding van het verschijnen van het boek en ter ere van de Dag van de Mensenrechten zijn drie sprekers/auteurs uitgenodigd om op 10 december hun visie te geven op bovenstaande vragen. Na een korte introductie door Goos Cardol zal Matthijs de Blois ingaan op het thema godsdienstvrijheid en de vrijheid van ouders om hun kinderen op te voeden overeenkomstig hun overtuiging. Vervolgens onderwerpt Gert van Dijk de gangbare opvattingen over (de verschillen tussen) jongens- en meisjesbesnijdenis aan een kritisch onderzoek, waarna tot slot Wilma Duijst de mogelijke gevolgen van een eventueel strafrechtelijk verbod van jongensbesnijdenis zal schetsen. Na de lezingen is er ruimte voor reacties en debat.

Over de sprekers

Dr. mr. Goos Cardol (moderator) is juridisch adviseur bij de Landelijke Staforganisatie van de Raad voor de Kinderbescherming in Den Haag. Kinderbeschermingsmaatregelen, het stelsel voor jeugdhulp en minderjarige vreemdelingen zijn de onderwerpen waar hij zich bij de Raad mee bezig houdt. De positie van alleenstaande minderjarige vreemdelingen was ook het onderwerp waar hij in 2005 op promoveerde bij de Universiteit van Tilburg. Hij was tot september 2015 als bijzonder lector ` Opvoeden in het Publieke Domein' verbonden aan de Zuyd Hogeschool en momenteel is hij als onderzoeker `jeugd` werkzaam aan deze Hogeschool.

Dr. mr. Matthijs de Blois promoveerde in 1989 op een proefschrift getiteld `Het recht op de persoonlijke integriteit in het internationale recht`. Sinds 1990 werkt hij als universitair docent bij het Departement Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Utrecht. Een belangrijke focus binnen zijn onderzoek is het terrein van recht en religie. Hij heeft eerder over dit onderwerp gepubliceerd: M. de Blois, `Besnijdenis en godsdienstvrijheid`, Pro Vita Humana 2010-3; M. de Blois, `Jongensbesnijdenis en het recht`, Nederlands Tijdschrift voor Kerk en Recht, 2012-6.

Drs. Gert van Dijk heeft gewerkt bij het Humanistisch Verbond, het Rathenau Instituut, het Centrum voor Ethiek en Gezondheid en D66, waar hij hoofd was van het wetenschappelijk bureau. Hij is thans verbonden aan het Erasmus Medisch Centrum, waar hij secretaris is van de Ethische Commissie. Zijn onderzoeksthema`s zijn euthanasie, abortus, moreel beraad, neonaten, orgaandonatie en besnijdenis.

Dr. mr. Wilma Duijst is forensisch arts bij het Nederlands Forensisch Instituut en bij de GGD IJsselland. Zij is voorzitter van het Forensisch Medisch Genootschap en rechter-plaatsvervanger bij de sector strafrecht van de Rechtbank Gelderland. Zij is betrokken bij de opleiding forensische verpleegkunde van de FPKM, de huisartsenopleiding in Nijmegen, CPO (jeugd straf- en civielrecht en gezondheidsrecht) en de SSR. Ze begeleidt verschillende promovendi bij onderzoeken op het gebied van de mensenrechten. Onlangs verscheen het boek: Wilma Duijst & Tatjana Naujocks, Over lijken; De dood en daarna, vanuit juridisch-medisch perspectief (Antwerpen: Maklu-uitgevers 2015).

Aanmelden

Toegang tot de activiteiten van SPUI25 is gratis. Aanmelden is niet vrijblijvend. Wij rekenen op uw komst. Bent u verhinderd, dan graag doorgeven via spui25@uva.nl | T: 020 525 8142.

AANMELDEN

* www.spui25.nl

* Spui 25

Spui 25-27 | 1012 XM Amsterdam +31 (0)20 525 8142

Gepubliceerd door Spui25