Week van Gebed: Letland - Protestantse Kerk Nederland


Kerken in Letland verzorgden de Week van Gebed (Dom van Riga; foto: DariusD)06 januari 2016

Kerken uit Letland verzorgden liturgie en gebeden voor de Week van Gebed om de eenheid van christenen.

Pagina-inhoud

Het oudste doopvont in Letland dateert uit de tijd van de grote evangelieverkondiger van Letland, St. Meinhard. Dit stond oorspronkelijk in zijn Kathedraal in Ikskile. Vandaag staat het midden in de Lutherse Kathedraal van Riga, de hoofdstad van Letland.

Doopvont en preekstoel

De plaatsing van het doopvont zo dicht bij de prachtig versierde preekstoel getuigt van de relatie tussen doop en verkondiging en van de gemeenschappelijke roeping van alle gedoopten om de machtige daden van de Heer te verkondigen. Deze roeping is het thema van de Week van Gebed voor de
eenheid van christenen in 2016.

Byzantijnse missionarissen en Moravische zendlingen

Archeologische vondsten doen vermoeden dat Byzantijnse missionarissen het christelijk geloof voor het eerst in de 10de eeuw naar het Oosten van Letland gebracht hebben. Echter, volgens de meeste verslagen dateert het begin van het christendom in Letland uit de 12de en 13de eeuw, te beginnen
met de evangelisatie missie van St. Meinhard en later gevolgd door Duitse missionarissen. De hoofdstad Riga was in de 16de eeuw een van de eerste steden die Luthers ideeen overnam. In de 18de eeuw hebben zendelingen uit Moravie (Herrnhutters) het christelijk geloof in het hele land nieuw
leven ingeblazen en verdiept. Hun nakomelingen hebben een belangrijke rol gespeeld in het proces dat leidde tot de onafhankelijkheid in 1918.

Letland: religieus en politiek strijdtoneel

Het verleden dat gekenmerkt werd door verschillende periodes van conflict en lijden, heeft merkbare sporen nagelaten in het kerkelijke leven in Letland van vandaag. Het is een triest gegeven dat het gebruik van geweld door sommige vroege missionarissen en kruisvaarders een verkeerde
voorstelling gaf van de essentie van het Evangelie. Door de eeuwen heen was Letland een religieus en politiek strijdtoneel tussen verschillende nationale en confessionele machten. Politieke machtsverschuivingen in delen van het land werden vaak ook gevolgd door veranderingen in confessionele
binding bij de mensen. Vandaag is Letland een kruispunt waar rooms-katholieke, protestantse en orthodoxe regio's elkaar ontmoeten. Vanwege deze unieke locatie is Letland een thuis voor christenen uit veel verschillende tradities, maar geen enkele is dominant.

Getuigenis en martelaarschap

Als onafhankelijke staat bestond Letland voor het eerst tussen 1918 en 1940. De staat ontstond in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog en de ineenstorting van het Russische en Duitse rijk. De Tweede Wereldoorlog en de decennia die daarop volgden met hun totalitaire antichristelijke
ideologieen - het atheistisch nazisme en communisme - brachten de mensen en het land van Letland vernietiging, die duurde tot aan de ineenstorting van de Sovjet Unie in 1991. Gedurende die jaren waren christenen met elkaar verenigd in het gezamenlijke getuigenis van het Evangelie - zelfs tot
aan het martelaarschap.

Christenen ontdekten wat het betekent om deel te hebben aan het door St. Petrus genoemde koninklijk priesterschap door marteling, verbanning en dood te verdragen omwille van hun geloof in Jezus Christus. Door deze band van het lijden is een diepe verbondenheid tussen christenen in Letland
gegroeid. Daardoor hebben ze het priesterschap van gedoopten ontdekt waardoor ze in staat waren hun lijden in verbondenheid met het lijden van Jezus voor het welzijn van anderen te dragen. Het Bisschop Sloskans Museum (hij bracht acht jaar door in Sovjetkampen) is een uitdrukking van deze
gezamenlijke ervaring. Op de binnenmuur van dit museum staan vier lijsten van martelaren en vervolgde christenen - leden van de orthodoxe, lutherse, baptisten en katholieke kerken.

Gebed voor vrijheid

De ervaring van het samen zingen en bidden - inclusief het volkslied God zegene Letland - was cruciaal voor het herwinnen van de onafhankelijkheid van Letland in 1991. Vurig werd er in veel kerken van de hele stad om vrijheid gebeden. Verenigd in zang en in gebed wierpen ongewapende burgers
barricades op in de straten van Riga. Ze stonden schouder aan schouder tegenover de Sovjettanks.

Kleine en oecumenische gebedsgroepen

Echter, de duisternis van het totalitarisme van de 20ste eeuw heeft veel mensen vervreemd van de waarheid van God de Vader, zijn openbaring in Jezus Christus en de leven gevende macht van de heilige Geest. Gelukkig was de post-sovjet periode een tijd van vernieuwing voor de kerken. Veel
christenen komen samen voor gebed in kleine groepen en in oecumenische diensten. Ervan bewust dat het licht en de genade van Christus niet alle mensen van Letland hebben bereikt en veranderd, willen ze samen werken en bidden opdat de historische, etnische en ideologische wonden die nog steeds
de Letse samenleving tekenen, geheeld worden.

Voorbereiding Week van Gebed in Riga

Het voorbereidende werk aan de teksten voor de Week van Gebed voor dit jaar is gedaan door een groep van vertegenwoordigers uit verschillende delen van Letland. Ze werden bij elkaar gebracht door de rooms-katholieke Aartsbisschop van Riga, mgr. Zbignevs Stankevics.

De voorgestelde teksten werden afgerond tijdens een bijeenkomst van het Internationale Comite dat is samengesteld door de Commissie Faith and Order van de Wereldraad van Kerken en de Pauselijke Raad voor de Bevordering van Christelijke Eenheid. De leden van het comite vergaderden samen met de
vertegenwoordigers van de Letse kerken in september 2014 in het Rooms-katholiek Seminarie in Riga.

>Lees de volledige Inleiding op het thema bij www.raadvankerken.nl