Besteedbaar inkomen meer omhoog dan blijkt uit loonstrookje


19 januari 2016

Het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) ziet voor het eerst sinds jaren dat veel huishoudens per maand meer overhouden dan het loonstrookje doet vermoeden. Dit komt door de stijging van de zorgtoeslag, een verhoging van de inkomensafhankelijke combinatiekorting en de verhoging
van het kindgebonden budget en de kinderbijslag.

De koopkracht voor gepensioneerden met wat meer aanvullend pensioen ziet er minder positief uit. Zij gaan er tot 35 euro per maand op achteruit. Mensen in de bijstand moeten het doen met een kleine koopkrachtstijging: zij hebben per maand maximaal 17 euro meer te besteden.

Loonstrookje geeft geen compleet beeld

De eerste loonstrookjes van dit jaar geven niet hetzelfde beeld als de koopkrachtplaatjes. De meeste huishoudens gaan er namelijk veel meer op vooruit dan het loonstrookje laat zien. Zo hebben het verhoogde kindgebonden budget en de verhoogde inkomensafhankelijke combinatiekorting een hoger
besteedbaar inkomen als gevolg, wat niet te zien is op het loonstrookje.

Gepensioneerden komen er slecht vanaf in 2016

Het Nibud ziet dat gepensioneerden er dit jaar niet of nauwelijks op vooruitgaan. De oorzaak hiervan is dat veel pensioenen niet geindexeerd worden. Zo heeft een huishouden met AOW en 20.000 euro pensioen per maand 4 euro minder te besteden dan vorig jaar (zie voorbeeldberekening). Bij een
hoger aanvullend pensioen kan de koopkrachtdaling oplopen tot 35 euro per maand.

Klein plusje voor bijstandsgerechtigden

Door onder andere de stijging van de zorgtoeslag zullen mensen in de bijstand er in 2016 toch iets op vooruit gaan. Waar hun koopkracht in de berekeningen vorig jaar nog gelijk leek te blijven aan 2015, ziet het Nibud nu dat bijstandsgerechtigden er per maand 6 tot 17 euro op vooruit zullen
gaan. Ondanks deze lichte koopkrachtstijging hebben deze huishoudens het nog steeds ontzettend krap en zullen ze ieder dubbeltje om moeten draaien om rond te komen.

Werkende ouders in 2016 tot wel 181 euro per maand meer te besteden

Een groep die er fors op vooruit gaat, zijn de werkende ouders. Het Nibud ziet bij deze huishoudens een koopkrachtstijging tussen de 60 en 181 euro per maand. Zo houden paren met 3 kinderen en een bruto jaarinkomen van 35.000 en 20.000 euro dit jaar 181 euro per maand meer over dan in 2015.
Dit komt vooral door de hogere combinatiekorting en het verhoogde kindgebonden budget.

De alleenverdienende ouders met een inkomen rond 50.000 euro bruto per jaar gaan er niet op vooruit. Dit komt vooral doordat de algemene heffingskorting voor deze inkomens daalt en zij geen profijt hebben van de verlenging van de 3e belastingschijf.

Koopkrachtstijging strategisch inzetten

Het Nibud is blij dat de koopkracht voor zoveel huishoudens stijgt. Het instituut adviseert de huishoudens die er dit jaar op vooruit gaan, dit extra geld per maand strategisch in te zetten. Het zou bij een gebrek aan spaargeld direct iedere maand gespaard kunnen worden, maar het kan ook
ingezet worden om schulden af te lossen. Het maken van een overzicht is volgens het instituut in ieder geval raadzaam. Dit kan met het Persoonlijk Budgetadvies of met het Nibud-boek `Inkomsten en uitgaven in balans'.

Voorbeeldberekeningen koopkrachtontwikkeling 2016

In euro's per maand (netto) Procentueel
1. Alleenstaande in bijstand + EUR 6 + 0,5 %
2. Alleenstaande ouder, 1 kind tussen de 0 en 12 (alleenverdiener, bruto jaarinkomen EUR 20.000) + EUR 95 + 4,3 %
3. Paar, 2 kinderen tussen de 0 en 12 (alleenverdiener, bruto jaarinkomen EUR 35.000) + EUR 66 + 2,5%
4. Paar, 2 kinderen tussen de 0 en 12 (tweeverdieners, bruto jaarinkomens EUR 30.000 en EUR 15.000) + EUR 133 + 3,9%
5. Paar (tweeverdieners, bruto jaarinkomens EUR 50.000 en EUR 35.000). + EUR 75 + 1,5%
6. Paar 65+ (bruto jaarinkomens 2 x AOW + EUR 0 pensioen) + EUR 15 + 0,8 %
7. Paar 65+ (bruto jaarinkomens 2 x AOW + EUR 20.000 pensioen) -/- EUR 4 -/- 0,2 %

Download de achtergronden bij deze voorbeeldberekeningen (pdf)
Download koopkrachtberekeningen voor honderd voorbeeldhuishouden (pdf)

Koopkrachtontwikkeling

De term koopkrachtontwikkeling staat voor de hoeveelheid goederen en diensten die met het netto inkomen kunnen worden gekocht in vergelijking met vorig jaar.

Achtergronden bij de berekeningen

De voorbeeldberekeningen zijn omgerekend naar gemiddelde maandbedragen. Fiscale voordelen, vakantiegeld, kinderbijslag en dergelijke zijn al bij het netto maandbedrag geteld. Bij de bedragen is het Nibud uitgegaan van een inflatie van 1,1% en bruto loonstijging van 1,6%. Alle fiscale
regelingen van 2015 en 2016 zijn gebruikt. We zijn er vanuit gegaan dat alle toeslagen en inkomensondersteuning worden aangevraagd. Er is geen rekeningen gehouden met wijzigingen in de bijzondere bijstand of gezondheidssituatie. De hier genoemde huishoudens zijn slechts voorbeelden, waarbij de
situatie simpel is gehouden. Er is geen rekening gehouden met specifieke aftrekposten of bijtellingen. In werkelijkheid gebeurt er natuurlijk veel meer in een huishouden. Promotie, veranderen van baan, (gedeeltelijk) stoppen met werken, gezinsuitbreiding e.d. zijn gebeurtenissen die veel meer
van invloed zijn op het besteedbare inkomen van huishoudens. Als gevolg van het bovenstaande zullen huishoudens zich nooit helemaal herkennen in de hier gegeven voorbeelden.