Veranderen of vernieuwen? - Protestantse Kerk Nederland
08 februari 2016
In de nieuwe rubriek 'Voor de verandering' vraagt ds. Hans van Ark zich af: past het woord `veranderen' wel bij de kerk?
Pagina-inhoud
*Regelmatig hoor ik binnen en buiten de kerk dat we nu toch echt moeten veranderen. Maar is veranderen eigenlijk wel een kerkelijk woord?
Is het woord vernieuwing niet veel bijbelser? De Geest vernieuwt en roept ons op om in die vernieuwing mee te komen. Verandering ervaar ik meer als een werelds begrip. In organisaties wordt gesproken over veranderingsprocessen onder leiding van verandermanagers. Een organisatie die niet
regelmatig verandert, telt in de ogen van menig manager nauwelijks mee.
Mag het een tikkie minder?
Om mij heen zie ik hoeveel organisaties (denk aan politie, onderwijs en zorginstellingen) in een soort permanente staat van verandering zijn gekomen; de ene verandering volgt de andere op. Verandering lijkt soms een doel op zich geworden. Medewerkers worden er doodmoe van. Natuurlijk: nieuwe
inzichten van klanten of gebruikers of bezuinigingsnoodzaak kunnen gegronde redenen voor verandering zijn. Maar mag het een tikkie minder? Kan iets wat goed is ook gewoon goed blijven? Een heel oud gezang zegt met een nostalgische knipoog: Ieder woelt hier om verand'ring en betreurt ze dag aan
dag, hunkert naar hetgeen hij zien zal, wenst terug 'tgeen hij eens zag.
Het woord vernieuwing spreekt mij binnen de kerk veel meer aan.
* Vernieuwing is een kernwoord in het geloof.
* Vernieuwing is de beweging die Jezus maakt door zijn leven en sterven heen richting de opstanding.
* Vernieuwing is Pasen en Pinksteren.
* Vernieuwing is meer het werk van de Geest dan het werk van mensen.
* Vernieuwing klinkt door in de bijbelse belofte dat dingen nieuw zullen worden.
* Vernieuwing is een innerlijk proces.
De basis ligt in de prachtige woorden uit Jesaja 43 vers 19: `Zie, ik ga iets nieuws verrichten, nu ontkiemt het - heb je het nog niet gemerkt?'
Ook weerstand
Iemand legde me eens uit dat een draad waar elektriciteit doorheen gaat warm wordt; een gevolg van natuurlijke weerstand. Zo is weerstand ook een gegeven bij vernieuwingsprocessen. Dat geldt ook voor het missionair werk. Missionair kerk willen zijn, betekent vernieuwing en daarna verandering.
Daarmee roep je weerstand op.
Weerstand hoeft niet af te schrikken. Verwachte weerstand kan nooit een reden zijn om dan maar niet te luisteren naar wat de veranderende context in deze tijd vraagt. Weerstand kan zelfs vruchtbaar zijn. Het kan het eindresultaat van je vernieuwingsproces verbeteren, door het serieus te nemen
en wijzigingen in plannen aan te brengen, vanuit het besef dat vernieuwing soms hoogst noodzakelijk is.
Veranderen en vernieuwen
Misschien liggen verandering en vernieuwing wel in elkaars verlengde. Het begint met vernieuwing van je denken (innerlijk proces) en het kan leiden tot verandering (uiterlijke consequenties).
In Romeinen 12 vers 2 komen beide begrippen prachtig samen: `U moet uzelf niet aanpassen aan deze wereld, maar veranderen door uw gezindheid te vernieuwen, om zo te ontdekken wat God van u wil en wat goed, volmaakt en hem welgevallig is.'
Deze tekst kan de basis zijn voor vernieuwing en daarna verandering in de plaatselijke gemeente. Vernieuwen is een zaak van het hart van mensen en begint met luisteren naar wat God, de Geest en de context ons in deze tijd willen zeggen. Welke vernieuwing is nodig en gewenst? Dat kan leiden
tot concrete en heilzame veranderingen. Heilzaam in de zin van helend. De aansluiting tussen de kerk en haar bron, maar ook tussen de plaatselijke gemeente en haar omgeving mag geheeld worden! Dat is ten diepste missionair zijn.
Ds. Hans van Ark
*Programmamanager afdeling Missionair Werk en Kerkgroei
De column `Voor de verandering' gaat over de uitdagingen, kansen, hobbels en dilemma's van missionair gemeente-zijn. De tweewekelijkse bijdragen worden afwisselend geschreven door ds. Hans van Ark, ds. Nynke Dijkstra en Martijn Vellekoop van de afdeling Missionair Werk en Kerkgroei van de
Protestantse Kerk. www.protestantsekerk.nl/missionair*.