EPK moet verduurzaming kantoren en ziekenhuizen vlottrekken

De Energie Prestatie Keuring (EPK) wordt gezien als het instrument om verduurzaming van bestaande kantoren, winkelpanden en ziekenhuizen te versnellen. Dit is een van de conclusies van het middagcongres `Energieke Gebouwen' dat eind januari georganiseerd werd door het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het Platform Duurzame Huisvesting sprak namens de vastgoedmarkt de ambitie uit om middels samenwerking de verduurzaming van bestaande bedrijfshuisvesting te versnellen.

Aanvullend beleid

Tijdens het congres werd de lange termijn verkenning `Energie in de Gebouwde Omgeving' van adviseurs De Ruyter Strategie, Twynstra Gudde en Ecofys gepresenteerd. De nadruk lag daarbij op de bestaande bouw, want in 2050 zal 80 procent van de huidige gebouwen nog bestaan, aldus Ecofys. Het adviesbureau kraakte ook een kritische noot: met het huidige klimaatbeleid van de overheid worden de doelstellingen uit het Energieakkoord, o.a. een energieneutrale gebouwde omgeving in 2050, niet behaald. Aanvullend beleid is daarom nodig, maar hoe dat invulling moet gaan krijgen bleef in het midden. Ook werd nogmaals benadrukt dat verduurzaming leidt tot nieuwe banen. Ecofys verwacht dat de 35 jaar tussen de 5 en 15 miljard euro in bestaande gebouwen wordt gestoken. Dat kan leiden tot 80.000 en 150.000 extra fte's in de bouw- en installatiesector. Of door verduurzaming bestaande banen een ander karakter krijgen of wat voor soort nieuwe banen dit worden, werd niet gezegd.

Wet Milieubeheer

Een grote hap uit de besparingsopgave moet komen van eigenaren van bestaande kantoren, scholen, ziekenhuizen en sporthallen. De wet Milieubeheer, die al sinds 1993 bestaat, is daarvoor de aangewezen `stick' om de markt in beweging te krijgen. Elk bedrijf met een energieverbruik van meer dan 25.000 kuub gas en 50.000 kilowattuur elektriciteit per jaar, moet verplicht energiebesparende maatregelen doorvoeren met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar. Als niet voldaan wordt aan de eis, kan de boete per utiliteitsgebouw oplopen tot ruim 20.000 euro. Niettemin blijkt de wet tot nu toe een papieren tijger. Een van de conclusies bij het opstellen van het Energieakkoord was dat het bevoegd gezag (gemeenten en regionale milieudiensten) `te weinig middelen heeft om de Wet Milieubeheer te handhaven'.

APK voor kantoren

In het Energieakkoord, alweer meer dan twee jaar oud, moet deze wet meer slagkracht krijgen door het instellen van een zogenaamde Energie Prestatie Keuring (EPK), een periodieke APK voor de utiliteitsbouw. De verplichtingen zijn hetzelfde als voorheen, maar de vorm krijgt met deze EPK een nieuwe wikkel. Ook ligt de handhaving niet meer primair bij gemeenten of regionale milieudiensten. De overheid kan ook private partijen inschakelen om de energie-assessments uit te voeren. Hiermee moeten gemeenten en regionale milieudiensten worden ontzien, zo is de gedachte. Dit jaar zal de handhaving van de wet echt van start gaan, zo werd onlangs beloofd door de Rijksoverheid aan Ed Nijpels, voorzitter van de borgingscommissie van het Energieakkoord.

Duurzaamheidstools

`We zien het EPK ook als het instrument om eigenaren te bewegen met verduurzaming van hun gebouwen in actie te komen. En het Platform Duurzame Huisvesting heeft de taak om de markt daarvoor klaar te stomen', zegt Claudia Reiner, voorzitter van het Platform Duurzame Huisvesting, vicevoorzitter bij Uneto-VNI en mede-eigenaar van installatiebedrijf Caris & Reiner uit Sittard. Het Platform bestaat uit elf branche-, kennis- en koepelorganisaties (Facility Management Nederland, TNO, Rijksvastgoedbedrijf, Dutch Green Building Council, IVBN, TVVL, Vastgoed Belang, NVTG, UNETO-VNI, NVDO, ISSO en RVO) die gezamenlijk optrekken en verantwoordelijkheid nemen om het Nederlandse vastgoed versneld te verduurzamen. Inzet zijn energiezuinige, flexibele, toekomstbestendige, comfortabele en gezonde utiliteitsgebouwen in 2020 en 2050. Het verband wordt door het ministerie van Wonen aangemerkt `als een belangrijke spreekbuis van de vastgoedmarkt'. Afgelopen jaren zijn door het Platform verschillende duurzaamheidstools voor de markt ontwikkeld zoals de Menukaart Greenlease en de Menukaart Prestatiecontracten. Deze bieden praktische handvatten om vastgoed stapsgewijs te verduurzamen door bijvoorbeeld de split incentive (tegenstrijdige belangen tussen huurder en verhuurder) op te lossen.

Groene bonus

Reiner gaat verder: `Ja, wij zijn nodig, omdat in de vastgoedsector er nog veel te weinig kennis bestaat over de succesverhalen. De techniek is er, financieringsconstructies eveneens. Het kan, er zijn genoeg mooie voorbeelden. Maar de mindset bij beleggers, vastgoedbezitters en huurders moet om. Eigenaren van groene panden verhuren hun vastgoed eerder, langer en kunnen hogere huren vragen. Onze instrumenten zijn gespreksdocumenten die de markt kan gebruiken juist op die momenten dat een huurcontract verlengd wordt. Dat gebeurt nu te weinig. Onze duurzaamheidstools zijn voor iedereen beschikbaar, simpel, praktisch en spreken de taal van de markt'.

Toekomstig gebruik

De Nederlandse Vereniging voor Doelmatig Onderhoud (NVDO) is een van de organisaties die sinds het begin bij het Platform betrokken is. Bestuurslid Marcus Boesenach: `In de vastgoedmarkt ontstaat er steeds meer besef om te verduurzamen. Die opgave gaat gelijk op met de toekomst van hun gebouwen. Als opgeleid industrieel ontwerper is de essentie: Wat wil de gebruiker voor een gebouw? Met wat voor functies? Hoe werken we in de toekomst? Zijn er nog wel kantoren? Met dit Platform hebben we kans om - namens onze achterban - toekomstbeelden met elkaar te delen en zo efficient en optimaal mogelijk onze gezamenlijke duurzaamheid- en organisatiedoelen te bereiken. Een integrale visie, en niet alleen een tunnelvisie op energie, is daarbij essentieel'.

`Awareness'

Annemarie van Doorn is directeur van de Dutch Green Building Council (DGBC), een netwerkorganisatie waar ruim 370 partijen uit de bouw - en vastgoedwereld bij zijn aangesloten. Zij zegt: `Een gemeente en een bank zoeken elkaar niet spontaan op, maar via de DGBC en via dit Platform gebeurt dat wel. Samenwerking en overleg zijn nodig om elkaars belangen en verwachtingen beter te begrijpen. Dat geeft nieuwe energie voor nieuwe projecten. 2016 wordt in mijn ogen een heel belangrijk jaar, waarbij de `awareness' over duurzaamheid gaat kantelen. Als opgeleid psychologe zie ik steeds meer mensen de overstap maken naar een duurzamer leven. Zien is geloven. De marketing van herhaling is nodig om kantoren en ziekenhuizen van de toekomst te maken. Samen met Platform Duurzame Huisvesting gaan we die awareness creeren. Als je kijkt naar onze complete achterban hebben we echt goud in handen'.

Kadertjes

Het Platform maakt zich sterk voor de volgende doelstellingen. Over vier jaar (2020) moet:

* Minimaal 80% van het vastgoed over energielabel B of beter beschikken.

* Minimaal de helft van alle huurcontracten die worden afgesloten of verlengd een aantal duurzaamheidsafspraken staan (Greenlease afspraken) of waarbij gebruik wordt gemaakt van een DUO label

* Iedere vastgoedbeheerder, facility manager en gebruiker bekend is met de besparingsmogelijkheden door goed beheer en onderhoud

En dit zijn de feiten

Cijfers over verduurzaming van de bestaande kantoren, ziekenhuizen etc. (bron: rapport RVO.nl van december 2015, cijfers over 2014)

* In 2014 zijn bij ruim 3% van de gebouwen in de utiliteitsbouw twee of meer energiebesparende maatregelen getroffen.

* In 18% van de gebouwen werden in 2014 een of meer energiebesparende maatregelen getroffen; dit is inclusief de vervanging van cv-ketels.

* De zorgsector en het onderwijs troffen in 2014 procentueel de meeste maatregelen in de utiliteitsbouw.

* De MJA-sectoren realiseerden in 2014 een energiebesparing van 9% ten opzichte van 2013.

Leaflet Platform

Bekijk hier de 3-pagina leaflet van het Platform Duurzame Huisvesting met daarop de doelstellingen en hoofdactiviteiten van het Platform.

IFrame

Congres Platform

Op 14 april 2016 organiseert het Platform Duurzame Huisvesting in samenwerking met Vastgoed Journaal een congres over kantoorvastgoed als duurzaam bedrijfsmiddel. Meer informatie en aanmelden kan hier.

IFrame