17 FEB 16. Ravijnerosie (het uitschuren van kanalen door stromend water) kan grote schade aanrichten aan akkers, wegen en gebouwen. De plotselinge uitbreiding van ravijnen eist soms zelfs mensenlevens. Onderzoekers van de KU Leuven toonden voor het eerst een wereldwijd verband aan tussen hevige regenval en de snelheid waarmee ravijnen zich uitbreiden. Ze projecteren hun conclusies ook naar de toekomst. Met de verwachte klimaatverandering, kan deze uitbreidingssnelheid tot 3 keer groter worden.

Onderzoekers Matthias Vanmaercke en Jean Poesen van de afdeling Geografie en Toerisme van de KU Leuven verzamelden en analyseerden met een internationaal team metingen uit 26 landen van over de hele wereld. Uit hun resultaten blijkt dat regenval een veel grotere invloed heeft op ravijnerosie dan eerst gedacht. Matthias Vanmaercke: "We wisten al dat bestaande ravijnen tijdens hevige regenbuien plots sterk kunnen uitbreiden. In tropische milieus kan een ravijn zo soms door een bui tot 100 meter langer worden, wat ernstige gevolgen kan hebben in bewoonde gebieden. Hier kunnen we nu voor het eerst cijfers op kleven. Uit een model dat we ontwikkelden blijkt dat zelfs relatief beperkte toenames in regenintensiteit grote gevolgen kunnen hebben en ravijnen in sommige gebieden tot drie maal zo snel zullen uitbreiden. Dit brengt belangrijke uitdagingen met zich mee".

"Ook in ons land vormt ravijnerosie een uitdaging", zegt Matthias Vanmaercke. "Een breed aanvaarde klimaatprojectie voorspelt dat in Belgie de regenintensiteit tegen 2060 met 10 tot 15% zal toenemen. Volgens onze voorspellingen betekent dit dat de jaarlijkse bodemverliezen door ravijnerosie kunnen verdubbelen." Dit zou niet alleen nadelig zijn voor de landbouw, maar kan ook problemen als modderoverlast met zich meebrengen. Het fenomeen doet zich nu vooral voor in de leemstreek, een erosiegevoelige regio.

Dit onderzoek betekent een belangrijke stap vooruit in onze kennis over ravijnsystemen. Het opgestelde model en de verzamelde gegevens (die overigens vrij beschikbaar gesteld werden voor verder onderzoek) zullen toelaten om de uitbreiding van ravijnen beter te voorspellen. Zo kunnen ook meer gerichte maatregelen genomen worden.