woensdag 24 februari 2016

Dynamisch licht blijkt geen invloed te hebben op het voorkomen of verkorten van een delier (ernstige verwardheid) bij patienten op de Intensive Care. Dit blijkt uit onderzoek bij ruim 700 patienten, dat is gedaan op de Intensive Care van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in `s-Hertogenbosch. De resultaten van het onderzoek werden heden gepubliceerd in The Lancet Respiratory Medicine, een vooraanstaand medisch wetenschappelijk tijdschrift.

Intensive Care-patienten met een delier hebben meer complicaties, liggen langer in het ziekenhuis en overlijden vaker tijdens de ziekenhuisopname. Koen Simons, intensivist in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, doet promotieonderzoek aan de Radboudumc naar de invloed van omgevingsfactoren op het welbevinden van IC-patienten. Het onderzoek naar het effect van dynamisch licht maakt hiervan onderdeel uit.

Meer factoren beinvloeden

De positieve invloed van dynamisch licht op het welzijn van ouderen in verpleeghuizen werd een aantal jaar geleden middels onderzoek aangetoond. De verwachting was dat het gebruik van dit licht ook enig effect zou hebben op het voorkomen of verkorten van een delier bij IC-patienten. Het onderzoek op de Intensive Care toont echter aan dat dit niet het geval is.

Koen Simons: 'Bij IC-patienten is het dagnachtritme kennelijk zo ernstig verstoord -door bijvoorbeeld het gebruik van slaapmedicatie- dat externe therapieen om het ritme weer te beinvloeden niet effectief zijn. Daarnaast zijn er veel factoren die een delier bij IC-patienten kan veroorzaken. Het verstoorde dag-nachtritme is maar een van die factoren en kennelijk van zo'n beperkte invloed dat we daar geen effecten op zien. Het lijkt er op dat bij het voorkomen of verkorten van een delier bij IC-patienten een strategie nodig is waarbij meer factoren tegelijk worden beinvloed.'

Onbedoeld effect onderzoek Er is tijdens het onderzoek gekeken naar meer dan alleen het effect van dynamisch licht op delier. Ook is bij een kleine groep gekeken naar het effect van dynamisch licht op op biomarkers van het dagnachtritme zoals op melatonine. Ook daar was geen merkbaar verschil waarneembaar. Er was wel een ander onbedoeld effect. 'Opvallend neveneffect van het gebruik van dynamisch licht op de afdeling is dat verpleegkundigen aangeven zich fitter en beter te voelen sinds de installatie ervan. Dat biedt ingang voor vervolgonderzoek', aldus Koen Simons.

Opzet onderzoek

In 2011 betrok het Jeroen Bosch Ziekenhuis de nieuwbouw waarin alle patientenkamers van de Intensive Care waren voorzien van dynamisch licht. In verhouding tot standaard verlichting, geeft dit licht, volgens een vast patroon, feller, blauwachtig licht af overdag, waarmee het natuurlijk bioritme zoveel mogelijk behouden blijft. Tussen 2011 en 2013 werden alle patienten ouder dan 18 jaar die op de IC werden opgenomen en daar verwacht langer dan 24 uur zouden verblijven, gevraagd deel te nemen aan het onderzoek. De helft van hen kreeg dynamisch licht.

Delier

Een delier is een stoornis van het bewustzijn die in korte tijd kan optreden en een verandering in het denken met zich meebrengt. Patienten hebben echter ook heldere momenten. Vaak raken patienten ernstig in de war, weten niet meer waar ze zijn, kunnen niet meer logisch denken of zich concentreren en praten onsamenhangend (of zeggen helemaal niets meer). Meestal werkt het kortetermijngeheugen niet goed, maar het langetermijngeheugen wel. Mensen met een delier kunnen ook dingen zien en beleven die niet echt zijn (hallucinaties en wanen). Dit kan leiden tot agressief, weerspannig en onhandelbaar gedrag, maar ook totale apathie. Het slaap-waakritme is verstoord en dikwijls helemaal omgedraaid.

Jeroen Bosch Ziekenhuis

In het Jeroen Bosch Ziekenhuis richten we ons op het bieden van voortreffelijke zorg. Zorg die veilig en gastvrij is en waarin een open dialoog mogelijk is tussen zorgverlener en patient. Zorg die gegeven wordt in een stimulerende omgeving waarin continu wordt gestreefd naar verbetering en kennisoverdracht. Bijvoorbeeld door onderzoek, samenwerking met andere zorgpartners en bedrijven en door het opleiden van jonge medische en andere professionals. Zorg waarbij gewerkt wordt vanuit een kerngedachte: Aandacht maakt 't beter.

Het Jeroen Bosch Ziekenhuis uit 's-Hertogenbosch is een groot STZ-ziekenhuis met ruim 760 bedden en zo'n 4.000 medewerkers. De 260 medisch specialisten binnen het JBZ zijn georganiseerd in de Bossche Specialisten Cooeperatie (BSC). Het JBZ verzorgt samen met de BSC de medisch-specialistische zorg in de regio 's-Hertogenbosch en Bommelerwaard. Bijzondere aandachtsgebieden zijn minimaal invasieve (robot)chirurgie en ketenzorg.