Hoe zet je cultuureducatie succesvol in binnen het basisonderwijs

16 maart 2016

Op woensdag 23 maart vindt in Zwolle het slotcongres rondom het Windesheimonderzoek D21 plaats over de rol van cultuureducatie in het basisonderwijs.

Twee jaar geleden startte onder leiding van dr. Jeroen Lutters het lectoraat Didactiek en Inhoud van de Kunstvakken met het onderzoeksproject D21. "Welke rol speelt kunst- en cultuureducatie in het basisonderwijs bij het ontwikkelen van 21e-eeuwse vaardigheden?" Aan de hand van deze vraag onderzocht een onderzoeksteam de stand van zaken in het onderwijs, met het doel cultuureducatie te verankeren in het curriculum van 21e-eeuwse scholen. Op het slotcongres op woensdag 23 maart delen zij de opbrengsten van hun onderzoek, inclusief adviezen en onderwijs- en opleidingsdesigns.

21e-eeuwse vaardigheden

Het basisonderwijs is in een nieuw tijdperk aanbeland. De 21e-eeuwse samenleving confronteert het opgroeiende kind, de ouders en leerkrachten met nieuwe vragen waarop bestaande lesplannen niet altijd antwoord geven. Het toegenomen bewustzijn hierover heeft geleid tot hernieuwde aandacht voor creativiteit als centrale kwaliteit, waarmee je kunt inspelen op veranderingen en uitdagingen van de 21e eeuw. Cultuur geldt bij uitstek als de stimulerende factor om vindingrijkheid te ontwikkelen. D21 bracht daarom cultuureducatie, 21e-eeuwse vaardigheden en basisonderwijs met elkaar in verband.

D21: ontwerpgericht onderzoek

Het basisonderwijs berust nog veelal op een 20e-eeuws formalistisch design. Om het tij te kenteren, kwam D21 met een tweejarig systematisch ontwerpgericht onderzoek. Het literatuur- en kwantitatief onderzoek werden al eerder gepresenteerd en er zijn meerdere good practices verzameld. Ze dienen als inspiratie voor vervolgstappen. Niet alleen in de klas, maar ook binnen de pabo-opleidingen. Een goed voorbeeld van hoe het anders kan, is het Teachers College van Windesheim Flevoland, waarbij cultuur en educatie vanaf het begin van de opleiding een rol spelen en dat in 2016 ook in Zwolle start.

Programma 23 maart

Een bijeenkomst over cultuureducatie zonder kunst en kinderen is als een concert zonder muzikanten. Het congres start daarom met een optreden van jeugdsymfonieorkest de Jonge Vuurvogel uit Zwolle. Hierna zal prof. dr. Gert Biesta een lezing houden over de vraag wat kunst en pedagogiek te `zoeken' hebben in het basisonderwijs. Dr. Jeroen Lutters, lector op het vlak van kunst- en cultuureducatie bij Windesheim en ArtEZ, zal met het D21-team tot slot de opbrengsten en conclusies van het onderzoek presenteren, inclusief het kwalitatieve onderzoek, onderwijs- en opleidingsdesigns en adviezen.