Wat kost een studerend kind in de EU?

EINDHOVEN, 20160401 -- Studeren kost geld – zeker nu de afgelopen jaren het studiefinancieringsstelsel flink op de schop is gegaan. Sinds september 2015 wordt de basisbeurs niet langer meer omgezet in een gift maar dient deze na de studie met rente terugbetaald te worden. Daarnaast wordt verwacht dat de ouders ook een bijdrage doen aan de studie van hun kind en in veel landen in de EU is dit zelfs noodzakelijk. Zijn we hier op bedacht en hebben ouders wel genoeg geld opzij gezet om een bijdrage te kunnen leveren aan de toekomst van hun kind?

Studiefinanciering

De regels rondom de maximaal te ontvangen studiefinanciering ligt bij alle landen binnen de EU anders. De studiefinanciering in Nederland is door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) ingedeeld in 4 onderdelen: lening, studentenreisproduct (OV-kaart), collegekrediet en een aanvullende beurs.

De aanvullende beurs is afhankelijk van het inkomen van de ouders. Het idee is dat ouders bijdragen aan de studiekosten van hun kind. Hoe lager het inkomen van de ouders, hoe hoger de aanvullende beurs is en andersom.

 Ook in de rest van de EU wordt er in de meeste gevallen rekening gehouden met een bijdrage van de ouders. Hieronder zijn de verschillen te zien in de hoogte van de maximaal te ontvangen studiefinanciering tussen de belangrijkste West-Europese landen.




Geld bijlenen

Wanneer een student in Nederland de studie met alleen studiefinanciering niet kan betalen, kan er bovenop de studiefinanciering extra geld geleend worden bij DUO. In elf andere Europese landen is het niet mogelijk om geld bij te lenen. In sommige gevallen staat hier wél tegenover dat het collegegeld voor een HBO-studie veel lager ligt dan in Nederland. Zo is het bijvoorbeeld in Duitsland, Italië en België niet mogelijk om te lenen, en in Nederland, Frankrijk en het VK wel.




Collegegeld hoger onderwijs

De hoogte van het collegegeld ligt overal in de Europese Unie anders. In Duitsland, Oostenrijk, Denemarken, Malta, Kroatië, Zweden, Finland en Griekenland hoeft er zelfs helemaal geen collegegeld betaald te worden. Onderstaande illustratie toont hoe een aantal centraal- en west-Europese landen zich verhouden tot Nederland als het gaat over het maximaal te betalen collegegeld voor een HBO studie: 




Ouders willen het collegegeld betalen

Uit een eerder verricht onderzoek in samenwerking met Multiscope blijkt dat: “Slechts één op de tien ouders weet wat een studerend kind kost. Toch is 37 procent van de Nederlandse ouders van plan om het volledige college- en boekengeld voor de hele studie te betalen”. Wanneer ouders dit financieel kunnen dragen, blijft er onder de streep meer over voor de student. Wanneer de student aanspraak zou maken op de maximale studiefinanciering én de ouders het collegegeld zouden betalen, dan houdt een student in de EU netto het volgende per jaar over:




Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat 29 procent van de Nederlandse ouders het college- en boekengeld alleen voor het eerste jaar wil betalen. Daarnaast is er nog ruim 21 procent  die de student hier zelf voor verantwoordelijk stelt. Deze cijfers zijn niet voor alle landen in de Europese Unie bekend maar wanneer een student zelf de kosten voor het collegegeld zou dragen met behulp van een maximale studiefinanciering, zou dit er als volgt uitzien:




‘Costs of living’ beïnvloeden óók het uitgavepatroon

Geen collegegeld betekent niet dat de studie gratis is. Studenten hebben immers ook te maken met overige kosten zoals huisvesting, boodschappen, boeken etc. Deze worden grotendeels bepaald door de hoogte van de financiële levensstandaard in een land. Deze zogenaamde  ‘cost-of-living’ wordt vaak uitgedrukt in Consumer Price Index (CPI). Hoe hoger de CPI, hoe meer inkomsten een student maandelijks nodig heeft om rond te kunnen komen.

Zo hoeft er in Scandinavische landen bijvoorbeeld geen collegegeld betaald te worden maar het dagelijks leven is er veel duurder, waardoor er maandelijks toch een flink bedrag nodig is om te kunnen voldoen in de levensbehoeften.  Zo houden Nederlandse studenten over het algemeen meer geld over (107 euro) aan het einde van de maand dan hun Finse collega’s (48 euro).

In de infographic is te zien in welke landen een student jaarlijks het meeste geld over zou houden wanneer de ouders het collegegeld betalen en de student de maximale studiefinanciering zou ontvangen, gecorrigeerd naar de CPI van dat land.




 Ouders zetten geld opzij voor de studie van hun kind

Ruim 9 procent van de Nederlandse ouders zijn niet op de hoogte van de gemiddelde studiekosten van een studerend kind per jaar. Om dit probleem het hoofd te kunnen bieden, leggen veel ouders (67%) alvast geld opzij om zoveel mogelijk vermogen op te bouwen voor dat moment. Meer dan de helft van hen begint hier al mee bij de geboorte van het kind. Met het oog op het nieuwe leenstelsel in Nederland zal het steeds belangrijker worden voor ouders om hier op tijd mee aan de slag te gaan zodat de financiële middelen geen reden zijn om een kind van een studie te weerhouden.