Ziek gezond. Over orthorexia, gezondheidsmanie en de medicalisering van onze samenleving

Een programma van jongerenredactie SPUI25 in Spe

04 april 2016 20.00 - 21.30

Lezing

Kun je niet meer onbekommerd genieten van lekker eten? Compenseer je een avondje stappen met flink detoxen? Je bent niet de enige. Hardnekkige voedselmythes, gezondheidsrages en nieuwe technologieen vormen ons denken over gezondheid. Het geloof in de maakbaarheid van ons lichaam is groot en een vitaal lijf is de norm. Maar we zijn nooit fit of slank genoeg. We bewegen per definitie te weinig en onze voeding kan altijd beter. We voelen ons ongezond totdat het tegendeel bewezen is. SPUI25 in Spe vraagt zich af: is er sprake van een gezondheidsmanie?

Iedereen weet dat gezond leven belangrijk is. Maar over de risico's van doorschieten is veel minder bekend. De extreme obsessie met een `perfecte gezondheid' wordt ook wel orthorexia nervosa genoemd. Een paradoxale aandoening: de orthorect is ervan overtuigd gezond te leven, maar kampt ondertussen met een gevaarlijk tekort aan voedingsstoffen. Ook drunkorexia is een nieuw fenomeen: jongeren die zich in het weekend te buiten gaan aan drank en de rest van de week nauwelijks eten en extreem fitnessen om de schade te herstellen. Hoe hoger op de sociale ladder, hoe vaker deze verschijnselen voorkomen. De 'gezonde oplossing' wordt dan zelf het probleem.

Verzekeraars leggen hun klanten steeds meer langs de meetlat van de perfecte leefstijl en ook de farmaceutische industrie speelt handig in op de hype. Maar bestaat 'foutloos eten' eigenlijk wel? En welke rol spelen wetenschap, media en marketing in al die tegenstrijdige verhalen over een gezonde levensstijl? Een wildgroei aan zogenaamde deskundigen houdt hardnekkige voedselmythes in stand. Tegelijkertijd zijn voedingswetenschappers opvallend afwezig van sociale media, want hun nuance is zelden sexy. Gaat deze welzijnsrage misschien niet over gezondheid, maar stiekem juist over presteren? En is een Bourgondische levenshouding niet een veel beter alternatief?

Bregje Hofstede

Over de sprekers

Bregje Hofstede (1988) is schrijver. In 2014 verscheen haar debuutroman De hemel boven Parijs. Zij publiceerde verhalen en essays in o.a. Das Magazin, De Gids, Hollands Maandblad en Kunstschrift. Onlangs schreef zij voor De Correspondent een scherpzinnig stuk waarin ze de gevaren van de fysieke welzijnsrage uiteenzet op basis van haar eigen ervaringen. Vergaande aandacht voor het lichaam, zoals hypergezond eten en extreem sporten, gaat volgens haar eigenlijk om presteren en vergroot de scheiding tussen lichaam en geest alleen maar meer.

Christian Bröer

Christian Bröer (1967) is docent en onderzoeker bij de afdeling sociologie aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen van de UvA. Hij richt zich op de politieke sociologie van gezondheid en burgerschap. Daarbij kijkt hij vooral naar de interactie tussen de persoonlijke ervaring van een probleem en het politieke proces. Volgens Bröer is gezondheid tegenwoordig altijd voorwaardelijk, het is geen vanzelfsprekendheid maar een opdracht.

Eric van Furth

Eric van Furth (1958) is bijzonder hoogleraar Eetstoornissen bij het LUMC, voorzitter van de Nederlandse Academie voor Eetstoornissen en directeur Behandelzaken bij een onderdeel van GGZ Rivierduinen. Hij deed onderzoek naar orthorexia nervosa en concludeerde onder andere dat het risico daarop voor mensen met een hogere sociaaleconomische status groter is dan voor anderen. Volgens hem moeten we echter voorzichtig blijven om een obsessie voor gezond eten te bestempelen tot officiele psychiatrische diagnose. In extreme vorm zou het eerder een variant kunnen zijn van een al bestaande eetstoornis of een dwangstoornis.

Claartje Schröder

Claartje Schröder (1989) is healthblogger. Op haar website Foodness.nl schrijft zij over health, sport en voeding in het algemeen. Gezonde, makkelijke en lekkere recepten en instructiefilmpjes voor lichamelijke oefeningen helpen haar volgers aan een gezonde levensstijl.

Lisanne Claessens (1989) is promovendus bij de afdeling Anthropology of Health, Care and the Body aan de UvA. Zij doet onderzoek naar 'supergezonde' jongeren uit Amsterdam en hun relatie met sport en voeding regimes, blending en juicing, vitamines en nieuwe bronnen van kennis. Ze analyseert onder andere hoe de jongeren de relatie met hun lichaam vormgeven en hoe wetenschappelijke kennis en commerciele producten daarin een rol spelen.

Aanmelden

Toegang tot de activiteiten van SPUI25 is gratis. Aanmelden is niet vrijblijvend. Wij rekenen op uw komst. Bent u verhinderd, dan graag doorgeven via spui25@uva.nl | T: 020 525 8142.

AANMELDEN

* www.spui25.nl

* Spui 25

Spui 25-27 | 1012 XM Amsterdam

+31 (0)20 525 8142

Ga naar detailpagina

Gepubliceerd door Spui25