De zin en onzin van het Internet of Things

XS4ALL

Door: XS4ALL | Gepubliceerd: 5 april 2016

Internet of Things

Wat als uw koelkast kan zien dat uw melk bijna op is, en zelf nieuwe kan bestellen? Het meest afgezaagde voorbeeld van het `internet der dingen' laat duidelijk zien hoe verbonden apparaten u het leven makkelijker kunnen maken door zelfstandig te reageren op de wereld om zich heen. Het aantal verbonden apparaten groeit explosief. Emerce meldt dat dagelijk 5,5 miljoen nieuwe `dingen' op internet worden aangesloten, en voorspelt voor dit jaar een groei van 30% ten opzichte van 2015. XS4ALL ziet dat technologische ontwikkelingen en de digitalisering grote invloed hebben op de maatschappij. We zijn van nature enthousiast over nieuwe toepassingen. Maar is het wel nodig om alles met elkaar te verbinden? Is al dat meten en weten wel veilig en verantwoord? In een serie artikelen gaan we in op de ontwikkeling en ethische kwesties rond het internet der dingen.

Internet der dingen

Doordat chips kleiner en verbindingen betrouwbaarder worden is het steeds makkelijker om `dingen' te voorzien van sensoren en communicatiemogelijkheden. Het internet is een fantastisch platform voor communicatie tussen niet alleen mens-mens maar ook mens-apparaat en apparaat-apparaat. Het almaar groter wordende netwerk van verbonden apparaten wordt ook wel het `internet der dingen' genoemd. Zonder tussenkomst van de gebruiker regelen zij zichzelf en elkaar. Als interface voor de mens wordt in dit netwerk vaak een smartphone of computer gebruikt als verzamelpunt van al die verbindingen.

Slimme huizen

Als u alle mogelijkheden die er nu al zijn combineert waant u zich bijna in een sciencefictionfilm. U stapt na een lange dag werken in uw auto uw smartphone snapt dat u richting uw huis gaat. Daardoor weet uw thermostaat dat het huis vast opgewarmd moet worden. Als u aankomt en het tuinpad oploopt gaat de deur van het slot. De lichten in de gang zijn al aangesprongen in een aangenaam warme tint. U mompelt in de gang dat u muziek wil luisteren en het nieuwe album van uw favoriete artiest begint te spelen. Op uw televisie staan twee foto's van mensen die vandaag aan de deur zijn geweest terwijl u weg was, de postbode en een collectant. De e-ink gordijnen in uw ramen gaan van transparant naar half-transparant terwijl u tegen uw tv zegt dat u een overzicht wilt zien van uw slaappatroon van deze week. U wordt aangeraden 8,5 uur te slapen vannacht. Ai, vroeg naar bed dus.

Uw auto praat met uw thermostaat, uw telefoon met uw deur, uw stereo met uw Spotify-account, uw sporthorloge met uw smartphone en uw televisie met uw beveiligingscamera. Zonder dat u iets hoeft te doen wordt alles naar uw voorkeuren geregeld. Lichtknopjes zijn niet meer nodig. Of sleutels, thermostaatknoppen, afstandsbedieningen. Het netwerk van communicerende apparaten houdt in de gaten waar u bent en wat u doet, en weet daardoor wat u nodig hebt en wanneer.

Slimme steden

Ook op grotere schaal is steeds meer de invloed van het internet der dingen te zien. We zijn nog net niet zo ver dat navigatiesystemen in auto's onderling kunnen bepalen hoeveel mensen er via route A en hoeveel via route B worden geleid om stremmingen te voorkomen, maar slimme stadsverlichting en vuilnisbakken die zelf een seintje geven als ze vol zijn behoren al tot de realiteit. Overtollige energie uit 's nachts opgewekte windkracht kan slim worden opgeslagen in een netwerk van ingeplugde elektrische auto's, en datzelfde netwerk kan een wijk van elektriciteit voorzien tijdens een stroomstoring. Gebouwen kunnen zelf ramen openen en sluiten om te ventileren of te koelen, en slimme inhalers zoeken naar astma-hotspots in de stad.

Privacy en ethiek

Technologie, en vooral de interactie daarmee, wordt voor ons steeds minder zichtbaar. Knoppen en schakelaars verdwijnen omdat apparaten al snappen wat u wil voordat u het zelf hebt bedacht. Omdat ze continu weten wat u aan het doen bent en waar u bent kunnen ze anticiperen op alles wat u nodig hebt. Dat klinkt heerlijk, maar ook een beetje eng. Want wat als u ineens toch iets anders wil? Wat als u verkeerd begrepen wordt? Wat als deze informatie in verkeerde handen komt? Volgens een onderzoek van Accenture (pdf, 2,5MB) maakt bijna de helft van de consumenten zich zorgen om de privacy en veiligheid van het internet der dingen.

De nieuwe slimme televisies van Samsung kunt u via spraakherkenning besturen, maar om snel te kunnen reageren moet de tv ononderbroken naar alles luisteren. Alles wat de tv hoort moet worden geanalyseerd om te kunnen snappen of er misschien een besturings-commando tussen zit. Dat betekent dat alle privegesprekken die u in uw woonkamer voert door uw televisie worden gehoord en geanalyseerd.

Nieuwe technologie brengt nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee; naast alle onschuldige toepassingen ontstaan er ook lastige vraagstukken. Mag uw zorgverzekering uw premie omhoog schroeven als uw sporthorloge zegt dat u minder lichaamsbeweging krijgt dan wordt voorgeschreven? Of als u in een stad woont met veel luchtvervuiling? Alle data die wordt verzameld kan worden gecombineerd om inzichten te geven waar ook consequenties aan verbonden kunnen worden. Inzichten die eerder niet bestonden met consequenties die nog niet bestonden. De komende tijd zullen wij in een serie artikelen antwoorden proberen te vinden op deze vragen.

Hoe ziet de toekomst eruit?

XS4ALL houdt u graag op de hoogte van alle ontwikkelingen. Het internet der dingen biedt hele mooie mogelijkheden om ons leven nog veel makkelijker en comfortabeler te maken dan het al is. We hoeven niet meer na te denken over de simpele en vanzelfsprekende zaken, zodat we meer tijd hebben om ons te richten op wat er echt toe doet. Die tijd kunnen we dan mooi besteden aan het uitzoeken van welke apparaten we aan elkaar willen verbinden. Neem bijvoorbeeld eens een kijkje op IFTTT.com om een idee te krijgen van de mogelijkheden die het internet der dingen nu al biedt.

En misschien moeten we een klein beetje van die bespaarde tijd dan besteden aan het nadenken over welke informatie we allemaal bereid zijn in te ruilen voor wat extra comfort.