Nieuwsbericht | 05-04-2016 | 17:23

Het actieplan Amsterdam Call for Action on Open Science is het belangrijke resultaat van de tweedaagse conferentie `Open Science - van visie naar actie' georganiseerd door staatssecretaris Sander Dekker in het kader van het Nederlandse EU-voorzitterschap.

Nederland maakt zich gedurende het EU-voorzitterschap sterk voor een Europese aanpak van open wetenschap, waaronder open toegang tot wetenschappelijke publicaties, open access, en optimaal hergebruik van onderzoeksgegevens.

Dit is niet alleen van belang voor onderzoekers en studenten maar juist ook voor velen buiten de universiteiten die nu geen, of alleen tegen hoge kosten, toegang hebben. Als alle wetenschappelijke publicaties gratis online beschikbaar zijn en onderzoeksdata beter gebruikt worden, kan iedereen daar beter en sneller van profiteren. Zo kunnen artsen kennisnemen van de nieuwste inzichten in behandelwijzen, ondernemers en bedrijven kunnen wetenschappelijke inzichten sneller toepassen bij de innovaties van hun producten en leraren kunnen bijvoorbeeld meer wetenschappelijke inzichten gebruiken bij hun lessen.

Actieplan

In het vandaag gepresenteerde actieplan staan concrete doelstellingen en actiepunten om open science in Europa sneller dichterbij te brengen.

Op basis van de inbreng en commitment van alle deelnemende partijen, wetenschappers, universiteiten, onderzoeksinstellingen, uitgevers, Europese lidstaten en de Europese Commissie, zijn drie belangrijke Europese doelstellingen voor geformuleerd:

1. Volledige open toegang, open access, voor alle publiek gefinancierde wetenschappelijke publicaties in 2020.

2. Het delen en hergebruik van data, open data, standaard voor al het publiek gefinancierd onderzoek.

3. Een wetenschap die meer open is waardoor de impact van wetenschap op wetenschap zelf en op de samenleving en economie gemaximaliseerd wordt.

Om deze doelstellingen te halen, zijn er acties nodig van alle betrokken partijen. De evaluatie- en beoordelingsystemen van wetenschappers zullen moeten worden herzien. Universiteiten en onderzoeksfinanciers moeten er voor zorgen dat in de nieuwe systemen impact van onderzoek en delen van resultaten meer gewaardeerd wordt in plaats van alleen te kijken naar het aantal publicaties en citaties.

Download deze video

* Video voor Apple Quicktime Player Video | 27-01-2016 | [IMG] mp4 * Video voor Windows Media Player Video | 27-01-2016 | [IMG] wmv * Video voor Apple Quicktime Player Video | 27-01-2016 | [IMG] mp4 * Audiospoor Audio | 27-01-2016 | [IMG] mp3 * Ondertitelingsbestand Caption | 27-01-2016 | [IMG] srt

Uitgeschreven tekst

VOICE-OVER: Een van de zaken waar Nederland zich tijdens het Europees voorzitterschap voor inzet, is open access. Door open access kunnen burgers en bedrijven waardevolle informatie delen en gebruiken. Hoe belangrijk is dat en wat is het nou eigenlijk precies, open access?

VROUW: Open access? Geen idee.

MAN: Nee, geen flauw idee. Weet ik niet. Dat iedereen toegang krijgt tot een bepaald... iets. Open access? Euhm... Open... weet ik niet.

VOICE-OVER: Open access, wat is het nu exact? We vragen het aan Gerard Meijer, fervent voorstander van open access.

GERARD MEIJER: Open access is het toegankelijk maken van kennis verkregen door wetenschappelijk onderzoek voor iedereen zonder extra kosten. Het belang daarvan is dat deze kennis direct beschikbaar is voor burgers en bedrijven en dat dat daardoor zal leiden tot snellere innovaties.

Ik kan legio voorbeelden noemen. Zo hebben onderzoekers van onze universiteit een nieuwe klasse van bacterien ontdekt die zeer efficient ingezet kunnen worden voor de zuivering van afvalwater. En door dit soort informatie sneller beschikbaar te stellen kunnen bedrijven sneller nieuwe waterzuiveringsinstallaties ontwikkelen die duurzamer zijn, die efficienter zijn, die energiezuiniger zijn.

VOICE-OVER: Hoe meer partijen inzetten op open access hoe groter het succes. Daarom zijn de Europese onderzoeksministers op diverse locaties in Amsterdam bijeen om kennis te nemen van en te praten over dit onderwerp.

STAATSSECRETARIS DEKKER: De vraag die we vandaag op de tafel hebben liggen is: hoe maken we Europa sterker, en vooral innovatiever? Heel nadrukkelijk op de agenda staat open access. Hoe zorgen we ervoor dat de kennis die we opdoen op universiteiten veel meer en veel breder wordt gedeeld?

VOICE-OVER: Speciale gastspreker is Bill Gates een groot voorstander van open access. Op het academisch niveau is het publiceren van informatie heel waardevol.

DEKKER: We hebben in Europa het allergrootste onderzoeksprogramma van de wereld. Daar gaat 70 miljard in om. Als we daar goede afspraken over maken, hoe de kennis die daar wordt opgedaan breder wordt gedeeld, ja, dan maken we echt verschil. Open access kan zorgen voor meer innovatie en meer innovatie zorgt voor meer economische groei en meer banen.

Maar ook in het klein heeft het grote voordelen.Denk aan de leraar, die eindelijk toegang krijgt tot de laatste wetenschappelijke inzichten op het gebied van didactiek. Iedereen profiteert van open access.

VOICE-OVER: Open access betekent een enorme impuls voor de innovatieve kracht van de Europese Unie. In het komend halfjaar dat Nederland voorzitter is blijft het dan ook een belangrijk thema op de agenda.

De Europese lidstaten en de Europese Commissie moeten zorgen voor meer overeenstemming in hun beleid om open access en open data mogelijk te maken. Hierin moet meer eenheid van beleid komen.

Alle betrokken partijen zullen hun kennis, strategieen en goede voorbeelden over Open Science beter met elkaar moeten delen. Om dit mogelijk te maken zal de Europese Commissie een Open Science policy platform oprichten.

'Duidelijke doelen en samenhangende acties'

Staatssecretaris Dekker is blij met deze gezamenlijke aanpak die Europabreed en door alle betrokken partijen wordt gedeeld. "Wetenschap is hij uitstek een internationale wereld. Dus de vrije toegang tot wetenschappelijk publicaties, het delen van data en nieuwe beoordelingsystemen voor wetenschappers moet je juist internationaal aanpakken. Ik vertrouw erop dat dit concrete plan met duidelijke doelen en samenhangende acties een flinke stap voorwaarts is."

Op 27 mei is de Raad van Europese ministers van onderzoek en innovatie waar zij afspraken zullen maken over open science en de ambities en acties voor de komende jaren.