Column: Drents
Eric van Oosterhout
In het tv-programma `De Hokjesman' ging het over de Drent. Ik kende het programma eerlijk gezegd niet, maar ik werd van allerlei kanten getipt.
Via `Uitzending gemist' (wat een mooie uitvinding) zag ik inderdaad een mooi programma. Een `Westerling' (geruit colbert, vlinderstrik, paraplu, koffer) is hierin op zoek naar de ware identiteit van in dit geval `de Drent'. Daarvan kwamen de nodige exemplaren voorbij. Opvallend was het hoge
aantal inwoners uit onze gemeente. Zo zagen we een mooie sfeervolle impressie van de Etstoel in Anloo, een reportage uit Rolde over het Drentse NSB-verleden (30 NSB-burgemeesters!) en Anner Albert Rademaker met een aantal kameraden. Prachtig is de beschrijving van Hans Elerie over de
jaarvergadering van de Drentse dorpsvereniging. Als er een vacature is in het bestuur steekt `import' nog wel eens bereidwillig de hand op. Dat is niet de bedoeling; pas na de vergadering wordt een kandidaat voorzichtig gepolst, waarna die zegt: "Ik zal wel eens even `kiekn'." Meest opvallend
was de dialoog tussen de beide herders uit Balloo, die het openlijk fel oneens waren over de ware Drentse identiteit. Het betreft een echtpaar, dat `s avonds nog wel zal hebben nagepraat.
Maar het antwoord bleef wat hangen rond bescheidenheid en ingetogenheid. Bovendien bleef een belangrijk aspect van de Drentse cultuur vrijwel achterwege: de streektaal. Niemand leek dat een belangrijk thema te vinden in een gesprek over de Drentse identiteit. Misschien is taal net zoiets als
ademhalen: je mist het pas als het er niet meer is. Streektaal is het cement van iedere cultuur. Daarom besteden we er op het gemeentehuis altijd aandacht aan.
Traditiegetrouw staat de raadsvergadering van maart in het teken van de streektaal: Meertmaond Streektaolmaond. We beginnen met een mooi verhaal van Roelof Keen. Daarna laat raadslid Rikus Harms met twee dames horen hoe mooi Drentstalige muziek kan klinken. De uitsmijter is voor de dames van
de fractie Groen Links; zij nemen in een humoristische Drentse dialoog de andere fracties de maat. Grappig is dat daarna in de echte raadsvergadering ongebruikelijk fel wordt gedebatteerd. Niet echt Drents.
Op zondag mag ik de Streektaalprijs van het Dagblad van het Noorden uitreiken. We hebben als jury heel wat mooie boeken en cd's voorbij zien komen. Het is opvallend wat een diversiteit de Groningse en Drentse streektaal kan voortbrengen. In de categorie literatuur valt de keus op Johan
Veenstra. Deze sympathieke schrijver uit de Stellingwerven schreef een ontroerend boek met als titel `een vrouw van ivoor'. In de categorie muziek was de bijdrage vanuit Drenthe beperkt. Toch bleef de prijs binnen de provincie, zelfs binnen de gemeente. Onze eigen Martijje won de prijs voor
haar prachtige `Evenwicht'. Ze is blij verrast en daarom niet echt voorbereid op een optreden. Maar slechts begeleid door wat percussie zingt ze loepzuiver een liedje van de laatste CD. De zaal is muisstil en snapt meteen waarom de jury haar tot winnares verkoos. En we horen weer wat
streektaal teweeg kan brengen: gevoel, geborgenheid en genot. In barre mondiale tijden brengt de streektaal ons weer veilig thuis.