Aanpak misbruik stages en werk-ervaringsplaatsen op aandringen PvdA

door John Kerstens op 15 april 2016

Eerder heb ik aandacht gevraagd voor het misbruik van stages en werkervaringsplekken. Afgestudeerden die met hun diploma op zak de arbeidsmarkt betreden, worden er in toenemende mate mee geconfronteerd: 'Je kunt hier wel beginnen, maar dan alleen op een stage- of werkervaringsplek. En o ja, loon krijg je niet. Wel een stagevergoeding. Of een boekenbon.' Mooi tijdens je opleiding of studie, maar niet als je eigenlijk gewoon als werknemer binnenkomt natuurlijk. Dan is het afgescheept worden met een boekenbon niet meer en niet minder dan misbruik. En een misstand die aangepakt moet worden.

Eind vorig jaar heb ik het kabinet dan ook opgeroepen werk te maken van dat aanpakken. Deze week meldde minister Lodewijk Asscher de eerste stappen die daarbij zijn gezet.

Zo gaat de Inspectie SZW zelf actief op zoek naar bedrijven en sectoren die stages en werkervaringsplekken misbruiken om voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten. Daartoe heeft men onder meer een 'vacaturescan' ontwikkeld die inzichtelijk moet maken waar dat misbruik zich voordoet. En dat is belangrijk, want werknemers die in zo'n situatie zitten, durven dat niet zo snel zelf te melden: voor jou tien anderen immers en misschien, heel misschien ga je ooit wel echt betaald worden.

Aandacht wordt ook besteed aan bewustwording. Wanneer is echt sprake van een stage of werkervaringsplek, en wanneer wordt een echte baan zo genoemd om maar niet een fatsoenlijk salaris te hoeven betalen. In het kader daarvan gaat de Inspectie in gesprek met vertegenwoordigers van jongerenorganisaties en sectoren waar sprake is van misbruik (psychologie, orthopedagogiek, architectuur en communicatie/marketing) en is in bovenbedoelde brief nog eens helder op papier gezet waar een stageplek aan moet voldoen wil van een stage (en dus niet van een gewoon dienstverband) sprake zijn.

Eerder al werd, na Kamervragen die ik stelde, werk gemaakt van het beter, en eerlijker, in kaart brengen van de kansen die studies wel of juist niet bieden op een baan. Want het spreekt voor zich: als de concurrentie moordend is en mensen bij wijze van spreken bereid zijn overal ja tegen te zeggen, ligt misbruik op de loer. Het is belangrijk dat studenten bij aanvang van hun studie weten hoe de arbeidsmarkt in hun studierichting eruitziet.

Tenslotte: later dit jaar rapporteert de minister over de voortgang en eventuele verdere maatregelen. Uiteraard blijf ik erbovenop zitten en zal ik de minister tussentijds aan z'n jasje trekken als dat nodig is. Wat mij betreft, wordt bijvoorbeeld ook nagedacht over het alleen toestaan van stages tijdens iemands opleiding of studie. Dan is het aanbieden van een stage daarna sowieso fout.