Met hart en ziel betrokken
19 april 2016
Henk van Rossum
Henk van Rossum
Postcommandant
65 jaar
Brandweer Maarn Maarsbergen, Veiligheidsregio Utrecht
Met hart en ziel betrokken
"Er is veel gebeurd in de afgelopen 45 jaar. Er is ook veel veranderd in die 45 jaar. Vooral de laatste jaren gaan de veranderingen erg hard. Sinds april '71 werk ik bij de brandweer. Ik was toen twintig jaar en ging patat halen toen de brandweercommandant mij aansprak, "je moet bij de
brandweer". Dezelfde week nog rukte ik mee uit. Sindsdien is de brandweer onlosmakelijk verweven met mijn leven", start Henk van Rossum zijn verhaal.
"Vroeger kon je meteen aan de slag. Als de sirene in het dorp ging dan rukte je mee uit. Wel of niet gediplomeerd, dat maakte niet uit. Op de eerste oefenavond was het al raak. Er stond een woonhuis in brand. Ik werd meteen ingezet en verleende hand- en spandiensten. We droegen logge leren
bluspakken met rubber laarzen zonder stalen neus en zool. Die had ik al opgehaald bij de plaatselijke drogist, die ook werkkleding verkocht. Ademlucht, toen noemden we dat perslucht toestellen, lagen in die tijd nog in een kist en daar werd heel zuinig mee omgegaan. We gebruikten het alleen in
uiterste nood. Vooral op het gebied van persoonlijke veiligheid is er veel veranderd. Dat is maar goed ook. We hadden toen nog geen handschoenen en bij een brand werd het wel eens zo heet dat de brandblaren op je handen kwamen."
Henk van Rossum
IJzerzaag versus hydraulisch redgereedschap
"We hadden toentertijd nog geen materieel voor ongevallen. We maakten bijvoorbeeld gebruik van een ijzerzaag om dakstijlen open te zagen. Ik weet nog dat we ooit enorm lang met iemand bezig zijn geweest om hem uit een auto te krijgen. Wel anderhalf tot twee uur. Daar zou je met het huidige
gereedschap maar vijftien minuten mee bezig zijn. Begin jaren tachtig ontwikkelde de brandweer zich steeds sneller. Zowel op het gebied van brandbestrijding als materieel, uitrusting en techniek. Er was een tijd dat we dachten dat we alles wisten. Dat is gelukkig wel veranderd. Nu is het
vooral van belang of het veilig en effectief is wat we doen. We leren als organisatie van eerdere incidenten en gebeurtenissen."
Henk van RossumBlijven leren en oefenen
"Zelfs na 45 jaar kan ik je vertellen dat ieder incident anders is. Je moet bij blijven en blijven leren. De melding kan hetzelfde zijn of lijken, maar ter plaatse is het altijd anders. Blijven leren en blijven oefenen is van groot belang om het vak goed te kunnen uitoefenen. Volg de
ontwikkelingen en wees je ervan bewust dat ons vak niet zonder risico is. Dat is een vak als vrachtwagenchauffeur natuurlijk ook niet, maar dit is anders. Wij gaan ergens naartoe waar anderen weg gaan. Wij komen om te redden. Maar hoe ver ga je daarin? Wat is veilig? En wat is effectief? Je
leert iedere keer weer bij. Je doet iedere keer weer ervaring op en die kun je inzetten."
Met elkaar in gesprek
"We doen dat als vrijwilligers allemaal naast ons werk", gaat Henk verder. "Als vrijwilliger verlaat je je gezin of je werk voor de brandweer. Dat is toch anders dan wanneer het je beroep is. Dat mogen we best benoemen. Zonder daar een waardeoordeel op te plakken. Het een is niet beter dan het
ander, maar het is wel anders. Dat wil niet zeggen dat we daarom niet aan de hoge eisen moeten voldoen. We zijn een professionele organisatie en dat moeten we blijven. Maar een stukje dankbaarheid, of eigenlijk waardering voor al die vrijwilligers, is wat mij betreft zeker op zijn plek. De
wijze waarop we nu met elkaar omgaan, organisatorisch, belemmert vrijwilligers er soms in om er zin in te blijven houden. Het blijven de mensen die het moeten doen, dus verlies ze niet uit het oog. De afstand werkvloer en organisatie speelt daarin natuurlijk ook een rol. We moeten zorgen dat
we met elkaar in gesprek blijven. Goed in gesprek. Want je hebt altijd schreeuwers, maar daar los je ook niets mee op. Je moet de goede signalen eruit halen. En als iemand iets roept en het klopt niet, dan moet je dat ook zeggen. Uiteindelijk moeten we het met elkaar doen. Warm en koud, hoog
en laag. Laten we vooral met zijn allen in gesprek blijven om te bepalen hoe we de uitdagingen aangaan."
Henk van Rossum
Een luisterend oor na een uitruk
Het gezin speelt volgens Henk bij de brandweervrijwilligers een grote rol. "Mijn vrouw is altijd erg belangrijk geweest bij mijn werk voor de brandweer. Want zij moet er wel achter staan! Als je bij nacht en ontij een uitruk hebt gehad, was er altijd het luisterend oor van mijn vrouw, dat is
iets om dankbaar voor te zijn. Als je bij de brandweer bent, dan is het hele gezin bij de brandweer. Zeker in deze tijd waarin het veel van je vraagt. Het vrijwilligersschap bij de brandweer is eigenlijk een beroep geworden. En terecht. Maar daarmee klopt de naam vrijwilliger ook niet meer. De
naam vrijwilliger is meer een begrip dan dat het de lading dekt. Maar klaar staan voor de mede-inwoners van je dorp, als ik het over moest doen zou ik het zo weer doen. Wat geeft het toch een voldoening. Mooi om op terug te kijken."
Volledig inzetbaar
In september neemt Henk na 45 jaar afscheid van de brandweer. Maar hij is zo fanatiek, aan stoppen denkt hij nu nog niet: "In februari heb ik de PPMO-test nog gedaan. Typisch iets waar veel mensen tegen ageren. Natuurlijk, gezondheid krijg je, helaas is dat niet voor iedereen weggelegd. Maar
als je fit bent dan kun je het halen! Daar ben ik het levende bewijs van. Tot september van dit jaar ben ik inzetbaar!"
(Foto's: Geert Bos (c)Brandweer Maarn-Maarsbergen)