Onderzoek | di 26 apr 2016

Redactie Petra Klapwijk

Er moet een grondwetswijziging komen om te zorgen dat de koning en zijn familie belasting gaan betalen, net als iedere andere Nederlander. Dit vindt een meerderheid (61 procent) van de deelnemers aan het jaarlijkse Koningsdag onderzoek van EenVandaag.

Drie van de tien ondervraagden (30%) vinden het niet nodig dat de Oranjes belasting betalen. Ook wil driekwart (73%) graag dat de kosten voor de restauratie van de Gouden Koets openbaar gemaakt worden. Aan het onderzoek deden 30.000 mensen mee.

De koning, koningin en prinses Beatrix betalen geen belasting over de uitkering die ze krijgen. De koning krijgt bijna 9 ton, plus 4,5 miljoen voor privepersoneel en onkosten. Onlangs werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen die het kabinet oproept om de belastingvrijstelling op te heffen.

Hiervoor is een langdurige en ingewikkelde grondwetswijziging nodig. Ook zou de uitkering eerst verdubbeld moeten worden om er vervolgens belasting over te betalen. Premier Rutte vindt dit te ingewikkeld en weigert om aan de uitvoering mee te werken. De ondervraagden vinden de procedure echter geen bezwaar (56 procent).

Groene Draeck zelf betalen

De deelnemers zijn ook kritisch over andere kosten van het koningshuis. Maar liefst 78 procent vindt het niet acceptabel dat de onderhoudskosten voor de Groene Draeck, de boot van prinses Beatrix, door het minsterie van Defensie betaald worden. De kosten bleken de afgelopen jaren hoger dan gepland. De deelnemers zien liever dat Beatrix en haar familie deze zelf betalen.

Waardering voor maatschappelijke betrokkenheid

Ondanks de kritiek op de kosten is het vertrouwen is Willem-Alexander al sinds zijn aantreden onveranderd hoog, destijds was het 80 procent, nu 77 procent. Dat de koning zich regelmatig uitspreekt over grote maatschappelijke kwesties als vluchtelingen en aanslagen valt goed (73%). Onlangs deed hij dit nog op de markt in Den Haag na de aanslagen in Brussel. `Hij presenteert het misschien wat stijfjes, maar het past mooi bij een modern koningschap', aldus een ondervraagde. Veel deelnemers vinden dat hij nog wel wat meer zijn eigen mening mag geven.

Mantel Maxima mag

Maxima is net als ieder jaar het populairste lid van het Koninklijk Huis. De jas die ze onlangs in Duitsland droeg lijkt nauwelijks invloed te hebben. Een kleine meerderheid (54%) ziet geen probleem in de jas waarvan de versieringen volgens critici op hakenkruisen zouden lijken. Een derde (32%) vindt de jas niet kunnen. Willem-Alexander eindigt op de tweede plaats en mr. Pieter van Vollenhoven is derde.

Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 30.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee.

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Panelleden krijgen ongeveer een keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 50 tot 60 procent van de panelleden.

De software is van Vision Critical.