28 april 2016

Bij KPMG in Amsterdam vond afgelopen week de Dutch Green Building Council Round Table over True Value plaats. Daar stond de vraag centraal wat de werkelijke waarde van duurzaamheid is. Naast het feit dat duurzaamheid vooral gaat over wat je niet gaat doen, is het vooral de opgave om de `zachte kanten' van duurzaamheid hard te maken. Daar ligt een enorme kans voor de accountant: die kan de wereld redden.

Wat is een gezonde medewerker waard?

Gezondheid, scholing, productiviteit, welzijn, tevredenheid: allemaal onderwerpen die zich moeilijk laten kwantificeren. Maar waarvan het uitermate waardevol is om daar de werkelijke waarde van te bepalen. Wat is nu een gezonde medewerker waard? Hoe kwantificeer je een opleiding? KPMG deed samen met accountants en universiteiten onderzoek om standaarden te ontwikkelen voor de sociale en milieuaspecten.

Waarde meten

Bernd Hendriksen en Arnoud Walrecht van KPMG lichtten de methodiek toe die KPMG heeft ontwikkeld voor het bepalen van de true value. KPMG kijkt daarbij naar de organisatie zelf, de grote megatrends in de wereld (zoals bevolkingsgroei, waterschaarste, urbanisatie etc.) en naar de keten, dus alle stakeholders zoals klanten en leveranciers. Tussen deze drie actoren is een wederkerige dynamiek te zien, die je kunt uitsplitsen in positieve of negatieve impact. Van sommige elementen is de impact direct te meten, andere elementen zijn minder eenvoudig te kwantificeren.

Is weten

Wanneer je van alle elementen hebt berekend wat de waarde is, wordt het ook mogelijk hierop te sturen om of de negatieve impact te verlagen, of om de positieve impact te verhogen. Ook biedt het de mogelijkheid om terug te kijken: bijvoorbeeld om te weten wat de waarde was van een maatschappelijk effect om het te vergelijken met nu. Daarnaast kan het helpen om investeringsbeslissingen te nemen. Je kunt een keuze maken voor een oplossing die het meeste maatschappelijke impact en dus waarde heeft.

Pionieren met True Value in de bouw

Een van de eerste projecten waarbij true value in de praktijk werd gebracht is bij project Now, een circulaire ontwikkeling op Parc 20|20 in Hoofddorp. waarbij de kennis en expertise van Delta Development als ontwikkelaar, Mitshubitsi Elevator Europe als leverancier en KPMG als accountant samenkwamen. Bram van der Sanden van Mitshubitsi Elevator Europe vertelt over de motivatie: "Wij zien toch nog een trend om zo veel mogelijk te produceren tegen een zo laag mogelijk prijs. Dat heeft effecten, ook in de liftenbranche, onze branche. Het is een vervangings- en onderhoudsmarkt. Dat willen we anders, meer focus op gebruik, focus op het bieden van `verticale mobiliteit'."

Een lift koop je niet, je gebruikt `m

Mitshubitsi ontwikkelde de M-Use liften, waarbij M staat voor Mobility. Het gaat hierdoor niet om de aankoop van een lift in een gebouw, maar om de mobiliteit die je met een lift creeert, het gebruik dus. Klanten betalen een lease fee en kunnen rekenen op een gebruiksgarantie. De restwaarde is voor rekening van de producent. Daarom zijn ze op een dusdanige wijze ontwikkeld dat ze eenvoudig kunnen worden ontmanteld en weer opnieuw kunnen worden ingezet, met circulaire uitgangspunten. Er zijn een tweetal van deze liften in het project toegepast.

De waarde van liften

Maar welke true value resultaten zijn met deze implementatie bereikt? KPMG heeft berekend wat het verschil is tussen de aanschaf een `gewone' lift in het leasen van een lift voor 30 jaar. Daarnaast is de maatschappelijke impact van de lift gekwantificeerd. Wat is het effect als de lift stilstaat bijvoorbeeld? Ook de waarde van het materiaal is doorgerekend. Bram van der Sanden: "Dit alles heeft voor deze lift een positieve financiele waarde van 15.000 over de levensduur van de lift. Dat is ongeveer een derde van de aanschaf van een lift." Voor alle liften in Nederland, zo'n 90.000, gaat het om 11,3 miljoen euro en 190.000 uur wachttijd.

Split Incentive

Natuurlijk liggen er risico's op de loer bij een dergelijke leaseconstructie. Wat als het gebouw leeg staat? Wat als de ontwikkelaar failliet gaat? Of de liftenfabrikant? Coert Zachariasse van Delta Development, de ontwikkelaars van Now: "Natuurlijk verschuift het financieel risico en heb je te maken met het probleem van de split incentive. Maar die discussie moet je beginnen met het uitgangspunt: we willen allemaal een eerlijke boterham te verdienen. Leg daarom allemaal al je kaarten op tafel, zorg voor optimale transparantie, breng de opbrengsten, kosten en risico's in kaart en ga uitvinden welke partij het meest geequipeerd om die componenten mee te nemen. Uiteindelijk krijg je daar betere producten van, en meer waarde."