Kwaliteitsverbetering opsporing wens en noodzaak


Kwaliteitsverbetering opsporing wens en noodzaak

Laatste update:
20-05-2016 | 00:06

Den Haag - De korpsleiding van de politie nam vrijdag 13 mei kennis van het rapport `Handelen naar waarheid', over de huidige stand van zaken binnen de opsporing in Nederland. Politie en Openbaar Ministerie gaven samen de opdracht voor de sterktezwakte-analyse omdat zij een duurzame
kwaliteitsverbetering in gang wil zetten. Het rapport biedt hiervoor stevige handvatten.

Binnen de korpsleiding is veel waardering voor de opstellers van het rapport: Michiel Princen (voormalig financieel-economisch rechercheur en auteur van `De gekooide Recherche), dr. Peter Klerks (raadsadviseur Parket-Generaal van het Openbaar Ministerie en docent aan de Politieacademie), dr.
Nicolien Kop (lectoraat Criminaliteitsbeheersing & Recherchekunde, Politieacademie) en drs. Sander Huisman (beleidsadviseur politie).

Open en kritische gesprekken met collega's

Politiechef Stoffel Heijsman, portefeuillehouder Opsporing binnen de politie: `Deze waardering geldt zeker ook voor de externe deskundigen en de vele politiecollega's die hun bijdrage aan het onderzoek leverden door open en kritisch te spreken over de actuele praktijk in hun ok. De analyse
biedt een krachtige voedingsbodem voor de duurzame kwaliteitsverbetering van de opsporing die wij samen met het Openbaar Ministerie in gang zetten. Wil je weten wat echt werkt in de opsporing en waar onze omgeving nu en in de toekomst behoefte aan heeft, dan zul je je eerst af moeten vragen
waar je als organisatie staat. We hebben de onderzoekers alle ruimte gegeven om binnen en buiten de opsporing de stand van zaken op te halen. En ja, dat levert niet alleen een belangrijk, maar ook een stevig confronterend beeld op.'

Goede weg

De analyse wijst uit dat de politie op tal van terreinen op de goede weg is. Als het gaat om borging van vakmanschap staan de professionals in de forensische opsporing en de aanpak van zeden en sterk door het ontwikkelen en vastleggen van beroepsstandaarden. Verregaande samenwerking met
relevante private partners en de inzet van nieuwste technologieen is terug te zien in de aanpak van cybercime door het landelijk High Tech Crimeteam. En binnen de aanpak van veel voorkomende criminaliteit (ZSM) werken medewerkers van politie en Openbaar Ministerie niet alleen nauw samen, maar
worden zaken ook vaker kritisch geevalueerd.

Nog grote uitdagingen

Maar er is ook teveel achterstallig onderhoud. Er kwamen bijvoorbeeld werkwijzen en methoden boven water die niet meer passen bij de criminaliteitsbestrijding van de nabije toekomst. Heijsman: `Onze rechercheurs zijn vakbekwaam, maar als organisatie moeten we daarnaast ook wendbaar zijn en
snel kunnen reageren op veranderende eisen van de buitenwereld. Op dat punt, het vermogen tot aanpassing en verandering, zien wij nog grote uitdagingen. Deze zullen we met beide handen aangrijpen. Daarbij begrijp ik de boosheid en frustratie bij de collega`s heel goed. Iedereen werkt zich het
snot voor de ogen, met de intentie om zo goed mogelijk recht te doen aan slachtoffers. Als je je daarbij niet ondersteunt voelt door de organisatie, middelen en tijd tekort schieten, dan voel ik dat ook en erken ik dat volmondig.`
Op hoofdlijnen schetst de analyse drie terreinen waarop zich de belangrijkste knelpunten voordoen.

Vakmanschap borgen

De eerste is het borgen van vakmanschap. Heijsman: `Dit wreekt zich onmiddellijk in tijden van onderbezetting. De politie zal de komende jaren zowel de kwalitatieve als de kwantitatieve onderbezetting moet oplossen.' Elkaar aanspreken op kwaliteit strandt verder te vaak in een cultuur van
vrijblijvendheid. Dit stelt hoge eisen aan leiderschap. Er moet een cultuur ontstaan waarin het normaal is om elkaar aan te spreken op kwaliteit en professionaliteit. De organisatie moet in staat zijn om vakmanschap verder te ontwikkelen en mensen daarop aan te spreken. Collega`s moeten zich
weer eigenaar kunnen voelen van een zaak.`

Optimaal toerusten

Het tweede knelpunt is het feit dat de professionals klagen over inefficiente toerusting voor hun werk. Voor de doorlopende ontwikkeling van hun vakmanschap is het noodzakelijk dat de politie investeert IV-faciliteiten, forensische en tactische opsporingsmiddelen en technieken. Ook moet de
organisatie bereid zijn innovatie van onderaf te stimuleren en te ondersteunen.

Adequaat reageren op de omgeving

Het derde knelpunt is dat de organisatie nog onvoldoende in staat is om adequaat te reageren op de interne en externe omgeving. Dat komt deels doordat de personele reorganisatie nog niet is afgerond en daarmee de personele bezetting niet op orde is. En deels komt het doordat er onvoldoende
financiele ruimte is om vernieuwingen uit te voeren. Ook het weghalen van `schotjes' tussen de diverse onderdelen van de opsporingsorganisatie zal de wendbaarheid en het adaptieve vermogen ten goede komen.
Daarnaast leert de analyse dat het van groot belang is dat in de strafrechtketen zowel op strategisch niveau als op uitvoerend niveau intensief wordt samengewerkt. Alleen zo kan het korps een maximaal betekenisvol effect bereiken.

Acties

Om op de kernthema's vakmanschap, toerusting en een hoog adaptief vermogen daadwerkelijk beweging te creeren, benoemt de politie vier actievelden:

1. het op orde brengen van de personele bezetting en personele inzet
2. het wegnemen van de organisatorische belemmeringen in de keten en de interne organisatie
3. de doorontwikkeling van de professionele cultuur en bijbehorend leiderschap
4. het doen van noodzakelijke investeringen in de keten, met name gericht op toerusting en informatievoorziening.

Deze actievelden sluiten overigens aan op de maatregelen die eerder zijn verwoord in de Contourennota, ze worden genoemd in de analyse en maken onderdeel uit van de gewenste beweging naar een toekomstbestendige opsporing.

Lange adem

Het duurzame verbeteren van de opsporing vergt een lange adem. Heijsman: `We willen het fundamenteel anders aanpakken dan wij gewend zijn. Meer aandacht voor lokale initiatieven, meer bottom-up ontwikkelen en verbeteren. Natuurlijk zijn er nog tal van organisatorische belemmeringen weg te
nemen, maar samen met het Openbaar Ministerie en het Ministerie van Veiligheid en Justitie gaan wij de uitdaging aan.'

* Handelen naar waarheid 1,56 MB