Koopkracht

"Linksom of rechtsom moet de koopkrachtkloof voor gepensioneerden - we kunnen al spreken van een ravijn - gedicht worden. Na 50 miljard euro aan bezuinigingen en lastenverzwaringen van de kabinetten-Rutte is er geen evenwichtige koopkrachtontwikkeling. Zeker niet voor gepensioneerden."

Die woorden sprak Henk Krol donderdag 26 mei in de Tweede Kamer bij het Verantwoordingsdebat over het jaar 2015. Hij wees het kabinet erop, dat volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek in de afgelopen 15 jaar een ware koopkrachtkloof is ontstaan tussen werkenden en gepensioneerden.

Voorstellen die aan een verbetering bijdragen zullen door 50PLUS worden gesteund. Cynisch voegde de politiek leider van 50PLUS eraan toe: "Zelfs als die komen van een partij die `65 blijft 65' belooft en dat een dag na de verkiezingen al weer inslikt."

Als er wel financiele ruimte is voor schuldverlichting van Griekenland, dan moet er ook ruimte zijn om te investeren in de zorg en om een evenwichtige koopkrachtontwikkeling te realiseren voor mensen die werken, voor mensen die niet kunnen werken en voor mensen die gewerkt hebben", zei Henk Krol tegen minister Dijsselbloem van Financien.

Het Verantwoordingsdebat is bedoeld om vast te stellen wat het kabinetsbeleid vorig jaar gekost heeft en of belastinggeld `goed' besteed is en of gestelde beleidsdoelen bereikt zijn. 50PLUS ziet ondanks voorzichtig positieve ontwikkelingen ook kwetsbaarheden. De staatsschuld is sinds 2007 met 70 procent gestegen en bedraagt maar liefst 26.000,- euro per inwoner, voor een gezin al gauw een ton. De leenkosten voor de overheid zijn door de dalende rente met 65 procent verlaagd. De looptijd van staatsleningen is daarbij sinds 2007 gemiddeld korter, om optimaal te kunnen profiteren van de dalende rente. Dit gunstige beeld kan echter zomaar omslaan als de rente weer gaat stijgen naar een normale hoogte. Hoe wordt omgegaan met deze kwetsbaarheid binnen de overheidsfinancien?, wilde Henk Krol weten.

Tweede Kamerlid Krol ging in op de uitspraak van de minister Dijsselbloem dat schuldverlichting van Griekenland de Nederlandse begroting niet hoeft te raken omdat Nederland bijna gratis geld kan lenen en dat er nog wel wat ruimte zit. 50PLUS vindt dat als je deze ruimte wilt benutten, deze moet worden gebruikt om te investeren in de zorg, en om een evenwichtige koopkrachtontwikkeling te realiseren voor mensen die werken, voor mensen die niet kunnen werken en voor mensen die gewerkt hebben. "Die laatste groep wordt door dit kabinet stelselmatig op achterstand gezet. Is het hemd niet nader dan de rok?", voegde hij eraan toe.

Krol ging in op het casusonderzoek naar het beleid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor de bestrijding van langdurige ouderenwerkloosheid. 50PLUS vindt de uitkomsten van dit onderzoek onthutsend. In 2015 hebben ruim 17.000 oudere werkzoekenden gebruik gemaakt van diverse regelingen om weer aan het werk te komen. Het gaat om bijna 14.000,- euro per werkzoekende. 50PLUS vindt het onbegrijpelijk dat er zo weinig onderzoek bestaat naar het effect van de regelingen. De fractie vindt het stuitend dat zelfs niet van alle beleidsinstrumenten duidelijk is hoeveel geld er mee gemoeid is en hoeveel werkzoekenden er daadwerkelijk mee geholpen zijn.

Henk Krol verder hierover: "Dat lijkt toch een eerste vereiste voor beleid dat gericht is op zo'n urgent en hardnekkig maatschappelijk probleem. Ter illustratie: bij het einde van de re-integratievoorziening in 2014 is bijna 70 procent van de 45 tot 64-jarigen niet werkend in de bijstand blijven zitten. En slechts 22 procent is aan het werk gekomen, al dan niet parttime. Dat moet en kan beter! 50PLUS vraagt een toezegging dat de door de Rekenkamer gedane aanbevelingen worden overgenomen, zo mogelijk al in het nieuwe Actieplan ter bestrijding van de langdurige ouderenwerkloosheid. Welke concrete stappen gaat het kabinet zetten? Kortom, in het nieuwe actieplan, waar 50PLUS reikhalzend naar uitkijkt, moet beter dan voorheen geborgd worden dat beleid werkt, efficient is en effectief."

De bevindingen van de Algemene Rekenkamer over de decentralisaties in het Sociaal Domein en de Zorg vindt 50PLUS verontrustend. Door de wijzigingen in 2015 en eerdere jaren is de inrichting van het zorgstelsel ingrijpend veranderd. Beleid, inning en besteding van geld, uitvoering en verantwoording zijn verspreid over verschillende partijen.

Henk Krol: "Dat maakt de verantwoording over de zorguitgaven ingewikkeld en kwetsbaar. Het is bijna ondoenlijk zicht te krijgen op de effectieve, efficiente en doelmatige besteding van grote bedragen zorggeld. Vele onderdelen (GGZ, Wijkverpleging, PGB, WMO en Jeugdzorg) kampen volgens de Rekenkamer weer met flinke verantwoordingsproblemen. Een concreet voorbeeld: met de uitgaven voor het persoonsgebonden budget (pgb) is in 2015 een bedrag gemoeid van 2,6 miljard euro. De Algemene Rekenkamer wijst erop dat de pgb-betalingen niet goed gecontroleerd en verantwoord kunnen worden door de Sociale Verzekeringsbank. Dit heeft gevolgen voor de verantwoordingen van gemeenten en zorgkantoren. Het is van groot belang dat alle partijen in hun verantwoording transparant maken waar het is misgegaan."

50PLUS was het al niet eens met het besluit om zorgtaken te decentraliseren met tegelijkertijd een enorme bezuiniging en zonder duidelijk kader. Het door dit kabinet gekozen beleid heeft veel schade, pijn en onrust veroorzaakt bij mensen thuis, constateerde Henk Krol. Die zijn betoog afsloot met de woorden": "Als we vandaag spreken over verantwoording is mijn laatste vraag: voelt minister-president Rutte zich verantwoordelijk voor al deze schade, pijn en onrust?"

Op vragen van Henk Krol beaamde PvdA-Kamerlid Nijboer dat ouderen het zwaar voor de kiezen hebben gehad. Daarnaast erkende de VVD dat ouderen er na de economische crisis en alle kabinetsmaatregelen slechter voorstaan.

Bij de illustratie: Henk Krol liet tijdens zijn betoog een grafiek zien die overduidelijk aantoont hoe de koopkrachtontwikkeling is geweest tussen 2000 en 2014 voor werkenden en gepensioneerden.

(c) 26 mei 2016