`Een eer om veteranen toe te spreken'


Publicatiedatum:
vrijdag 10-06-2016
Op de Haarlemmermeerse veteranendag, zaterdag 11 juni, spreekt historicus Jan Willem de Wijn over de ontstaansgeschiedenis van Schiphol. Honderd jaar geleden begon de luchthaven als militair vliegveld.
De eerste loodsen op Schiphol zijn illegaal neergezet, ontdekte Jan Willem de Wijn.

"Een bouwvergunning daarvoor is in geen van de archieven terug te vinden, ook niet in het historisch archief van de gemeente. Bovendien vond ik een brief van de genie aan de Luchtvaartafdeling van het leger met het uitdrukkelijke verzoek om een volgende keer niet meer buiten de gemeente
Haarlemmermeer om te gaan. Daaruit blijkt wel dat het niet helemaal lekker is gelopen."

Historicus Jan Willem de Wijn spreekt zaterdag 11 juni op de veteranendag in Hoofddorp over de geschiedenis van Schiphol.
Foto: Historicus Jan Willem de Wijn spreekt zaterdag 11 juni op de veteranendag over de geschiedenis van Schiphol.


Eer

De `illegale' bouw van de hangars ontdekte De Wijn tijdens zijn onderzoek naar de ontstaansgeschiedenis van Schiphol. De historicus is verbonden aan het Historisch Museum Haarlemmermeer, waar hij deel uitmaakt van de luchtvaartwerkgroep. De Wijn was in het verleden onder meer hoofd in- en
externe betrekkingen Schiphol en commercieel directeur van het Aviodome. Hij vindt het een eer dat hij zaterdag de veteranen mag toespreken.

"Dat zijn mensen die in vredes- en oorlogsmissies tot het uiterste gaan. Ik heb daar veel respect voor."



Zwanenburg

"Schiphol ontstond midden in de Eerste Wereldoorlog. Tijdens een grote militaire oefening op 19 september 1916 landden er de eerste drie vliegtuigen. Schiphol moest dienen als vervanging van vliegveld Soesterberg, want dat lag aan de verkeerde kant van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een
belangrijke verdedigingslinie. Zo wilde men de vliegtuigen bij een eventuele Duitse inval veiligstellen. Aanvankelijk was het de bedoeling het nieuwe vliegveld aan te leggen bij Zwanenburg, maar door allerlei strubbelingen is dat niet doorgegaan."



Vredehof

Toch duurde het nog tot 1918 voordat de 33 vliegtuigen van Soesterberg naar Schiphol konden worden overgebracht. Het vliegveld was inmiddels flink uitgebreid en er was een grote kazerne gebouwd.


"Veel boerderijen in de buurt zijn onteigend en werden militair terrein. Markant genoeg droeg een van de eerste boerderijen die werd geconfisqueerd de naam `Vredehof'. Jan Dellaert, de eerste `stationschef' en latere directeur van Schiphol, is daarin nog gestationeerd. De plek waar Vredehof
gestaan heeft, is nu de ingang van Schiphol-Oost."

Veteranendag Haarlemmermeer

Jaarlijks organiseert de gemeente in het raadhuis een veteranendag voor ex-militairen die zijn uitgezonden op vredesmissies en naar oorlogsgebieden. In Haarlemmermeer zijn ruim vijfhonderd veteranen. Dit jaar is er extra aandacht voor vrouwelijke veteranen. Diana Mensink en Gerda Vermeulen,
vrouwelijke veteranen bij de Koninklijke Marine, houden een toespraak. Ook krijgt een aantal veteranen het Draaginsigne Nobelprijs VN-militairen uitgereikt. In 1988 is aan de dertien VN-vredesmachten die tussen 1948 en 1988 een vredesoperatie uitvoerden de Nobelprijs voor de Vrede toegekend.
Als erkenning voor de Nederlandse (oud-)militairen die hieraan hebben deelgenomen, besloot het Ministerie van Defensie vorig jaar een draaginsigne in te stellen.