Programma Hersenen en cognitie: een geintegreerde benadering
Journalistiek eindverslag
15 juni 2016
Fundamenteel onderzoek financieren dat uiteenlopende disciplines binnen het hersen- en cognitie onderzoek samenbrengt. Dat was het doel van het programma Brain and Cognition: an Integrated Approach (BCIA). Wetenschapsjournaliste Nienke Beintema maakte de balans op. Zij vroeg betrokken
onderzoekers waar het onderzoek anno 2016 staat, in welke richting dit onderzoek zich ontwikkelt en wat daarbij nodig is.
Een van de grootste uitdagingen in het hersenen- en cognitieonderzoek is het integreren van benaderingen uit diverse wetenschapsdisciplines, zoals de psychologie, neurobiologie, geneeskunde, taal, logica, filosofie, sociologie en computerwetenschappen. Deze integratie is nodig om specifieke
cognitieve processen zoals bewustzijn, taal en geheugen, te kunnen begrijpen vanaf een moleculair niveau tot aan het menselijk gedrag en zijn omgeving. Met de geintegreerde benadering binnen het programma Brain and Cognition: an Integrated Approach (BCIA) kwamen brede netwerken tot stand,
konden jonge onderzoekers interdisciplinair te werk gaan en ontstonden er nieuwe inzichten.
Nieuwe inzichten
`Wij hebben ontdekt dat de kleine hersenen 's nachts wel degelijk slapen', zegt professor Chris de Zeeuw, `en bezig zijn om geheugensporen vast te leggen. Dat is belangrijke informatie voor mensen die onderzoeken hoe leren werkt. We hebben een nieuw mechanisme blootgelegd.' Een van de nieuwe
inzichten die voortkwamen uit het onderzoeksprogramma dat liep van 2008 tot 2016. Een andere opvallende bevinding van Janet van Hell en collega's was dat nieuwe woorden leren voor tweetalige mensen niet makkelijker is dan voor eentaligen - iets wat wel vaak wordt aangenomen.
Vervolgonderzoek
Het onderzoeksprogramma BCIA telde 14 grote onderzoeksprojecten, een financieringsronde voor netwerkbijeenkomsten en een ronde voor summer schools. Vanuit de programmacommissie is er met succes geijverd voor vervolgonderzoek over hersenen en cognitie, in het bijzonder de invloed van voeding op
het brein en ons keuzegedrag bij voeding - het programma Food, Cognition and Behaviour.
NWO en ZonMw
Drie NWO gebieden (Aard- en Levenswetenschappen, Maatschappij- en Gedragswetenschappen, en Geesteswetenschappen) en ZonMw ondersteunden inhoudelijk en financieel dit programma van 8,7 miljoen. Met de start van het NWO regieorgaan Nationaal Initiatief Hersenen en Cognitie (NIHC) in 2010
besloten deze organisaties de verantwoordelijkheid voor het programma over te dragen aan het NIHC.
Bron: NWO