Ouderenmishandeling meestal gevolg ontspoorde mantelzorg

woensdag 15 juni 2016

In 2015 is het Jeroen Bosch Ziekenhuis als eerste ziekenhuis gestart met het standaard screenen op ouderenmishandeling op de Spoedeisende Hulp. Over een periode van 9 maanden zijn in totaal 861 patienten van 70+ gescreend. Bij 54 patienten waren er signalen van ouderenmishandeling, bij tweederde van deze patienten is er het vermoeden van ontspoorde mantelzorg. In geval van 5 patienten is gemeld aan Veilig Thuis. Wat deze cijfers van het Jeroen Bosch Ziekenhuis duidelijk maken, is dat ouderenmishandeling meestal niet moedwillig is maar het gevolg van ontspoorde mantelzorg. De cijfers rechtvaardigen verder onderzoek.

De cijfers rechtvaardigen ook de inzet van speciale aandachtsfunctionarissen voor ouderenmishandeling in algemene ziekenhuizen, uitbreiding van screening bij alle opgenomen ouderen en het verder ontwikkelen van deskundigheid op het gebied van het herkennen van signalen van ouderenmishandeling. Momenteel wordt in het Jeroen Bosch Ziekenhuis een screeningsinstrument ontwikkeld door de aandachtsfunctionaris ouderenmishandeling en de vakgroep geriatrie. Daarnaast wenst de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie te komen tot een landelijke richtlijn ouderenmishandeling.

Ontspoorde mantelzorg Mantelzorg is vrijwillige zorg die vaak wordt verleend door een naaste, uit liefde en genegenheid. Als mantelzorgers deze zorg niet meer aankunnen, lopen ze soms het risico om te ontsporen in gedrag dat ze zelf liever niet zouden willen vertonen: ontspoorde mantelzorg ofwel ouderenmishandeling. Dit gebeurt niet met opzet en gebeurt vaak gaandeweg. Het kan af en toe gebeuren, maar kan ook structureel zijn. De belangrijkste oorzaken van ontspoorde mantelzorg zijn overbelasting, onmacht, compassiemoeheid, onkunde en onwetendheid (het missen van de juiste kennis of vaardigheden om goede zorg te verlenen).

Weg naar hulp Om de juiste hulp in te zetten voor de patient en de betrokken mantelzorger(s), is een samenwerking noodzakelijk met de partners in de keten. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft de verbinding gezocht met diverse ketenpartners, waaronder: Veilig Thuis en Bemoeizorg. Tevens neemt het ziekenhuis deel aan de pilot ontspoorde mantelzorg die loopt in de gemeente `s-Hertogenbosch. Hierbij onder meer wordt ingezet op preventie.

Ouderen in veilige handen 1 op de 20 ouderen in Nederland krijgt te maken met een vorm van mishandeling. In juni 2011 is het actieplan `Ouderen in Veilige handen' gelanceerd door het ministerie van VWS. In dit plan staat een aantal actiepunten gemeld om meer bekendheid te geven aan ouderenmishandeling, zoals de spotjes op TV. In 2015 is het vervolg van het actieplan gelanceerd , doel van dit plan is en blijft om ouderenmishandeling te voorkomen of zo vroeg mogelijk te signaleren en te stoppen. De overheid pakt dit steeds actiever aan en ook het Jeroen Bosch Ziekenhuis wil zich inzetten voor de landelijke aanpak van ouderenmishandeling.

Jeroen Bosch Ziekenhuis

In het Jeroen Bosch Ziekenhuis richten we ons op het bieden van voortreffelijke zorg. Zorg die veilig en gastvrij is en waarin een open dialoog mogelijk is tussen zorgverlener en patient. Zorg die gegeven wordt in een stimulerende omgeving waarin continu wordt gestreefd naar verbetering en kennisoverdracht. Bijvoorbeeld door onderzoek, samenwerking met andere zorgpartners en bedrijven en door het opleiden van jonge medische en andere professionals. Zorg waarbij gewerkt wordt vanuit een kerngedachte: Aandacht maakt 't beter.

Het Jeroen Bosch Ziekenhuis uit 's-Hertogenbosch is een groot STZ-ziekenhuis met ruim 760 bedden en zo'n 4.000 medewerkers. De 260 medisch specialisten binnen het JBZ zijn georganiseerd in de Bossche Specialisten Cooeperatie (BSC). Het JBZ verzorgt samen met de BSC de medisch-specialistische zorg in de regio 's-Hertogenbosch en Bommelerwaard. Bijzondere aandachtsgebieden zijn minimaal invasieve (robot)chirurgie en ketenzorg.