`Publiek Private Samenwerking (PPS) is een evenwichtskunst', zegt Dr. Maurits Sanders, kerndocent bij Nyenrode Business Universiteit. Hij geeft in de module Public Private Partnership handreikingen voor een betere samenwerking tussen de overheid en private organisaties. `Voor de samenwerkende partijen in PPS blijkt het namelijk allerminst eenvoudig te zijn om het organisatiebelang te realiseren zonder dat daarbij het gemeenschappelijk belang uit het oog wordt verloren.'

Traditionele PPS-sectoren en nieuwe toepassingsgebieden

In de ruimtelijke sectoren is het een vanzelfsprekendheid dat de samenwerking tussen de overheid en private organisaties gestalte krijgt in PPS. Sanders: `Hoewel daar inmiddels veel ervaring met PPS is opgedaan, mag het allerminst vanzelfsprekend heten dat de samenwerking soepel verloopt.

Omdat PPS-contracten een open karakter dragen, kunnen er vrij eenvoudig verschillen van inzicht ontstaan over de verdeling van risico's en verantwoordelijkheden. Naast het vooraf inzetten van de juiste sturingsmechanismen moeten partijen in zo'n situatie in dialoog over mogelijke oplossingsrichtingen. Zodra de hakken in het zand gaan, ontspoort de samenwerking.' De laatste jaren wil men ook buiten de ruimtelijke sectoren de samenwerking tussen de overheid en bedrijven structureren in PPS. Het gaat dan niet alleen om projectuitvoering, maar ook over het gezamenlijk opzetten van beleidsprogramma's en soms zelfs het nemen van bindende besluiten. Voorbeelden zijn economic boards (ter bevordering van de regionale economie), programma's om overgewicht tegen te gaan, juridisch gestructureerde netwerken die zich richten op het voorkomen van financieel-economische criminaliteit en publiek-private investeringsfondsen. Bij deze nieuwe toepassingsgebieden is het de uitdaging om te zorgen dat de PPS-vorm zich laat verbinden met de functie van het verband.

Wat levert het mij op?

Sanders: `Bedrijven laten zich niet zomaar tot PPS verleiden. Zij vragen zich altijd af: Wat levert het mij op? Zo zijn er op het gebied van zorg en welzijn programma's om obesitas bij kinderen tegen te gaan. Een eenzijdige aanpak van de overheid werkt niet, dus hoe kun je dan samenwerken met bedrijven in de voedingssector en reclamebureaus? `De centrale vraag is dan hoe je het voor deze bedrijven aantrekkelijk kunt maken om gezamenlijk op te trekken. Tegelijkertijd moet er bij bedrijven het bewustzijn ontstaan dat zij zich niet kunnen onttrekken aan de zorg voor het publieke belang. Hoe kom je tot belangenbemiddeling?' In de energiesector, bij regionaal economische ontwikkeling en in het veiligheidsdomein zie je dezelfde tendens.'

Lessons learned en best practices

Sanders: `In de module wisselen we tips en trucs uit. De vraag is hoe de samenwerking wordt vormgegeven en hoe partijen zich gezamenlijk op het eindresultaat kunnen richten. Van overheden vraagt het veel om die stap te zetten, omdat zij de zeggenschap over de uitvoering van een programma of een project moeten delen. Vaak zie je dat zij soms toch proberen om invloed uit te oefenen.' Ook bedrijven kunnen nog veel leren op het gebied van PPS. Sanders: `Bedrijven zijn soms best calculerend. Daar valt ook veel te overwinnen.' In de module bespreken we de lessen die we kunnen leren van eerder opgedane ervaringen en gaan we in op best practices.

Nieuwe inzichten

De module Public Private Partnership is dan ook zeer geschikt voor mensen die werkzaam zijn bij de overheid en in het bedrijfsleven en die voor de uitdaging worden gesteld om projecten en beleidsprogramma's in PPS te realiseren. Sanders ziet graag een gemeleerd gezelschap. `Professionals uit de ruimtelijke wereld die ruime ervaring hebben met PPS en deelnemers die de mogelijkheden verkennen om PPS in te zetten in sectoren waarin relatief weinig ervaring is opgedaan met deze vorm van interactie tussen publiek en privaat. Dat zijn de leukste groepen', zegt hij. `De module bestaat voor een deel uit kennisoverdracht en er is een interactieve component waarin we leren uit eerdere ervaringen en nieuwe inzichten opdoen. Daarnaast worden de deelnemers uitgenodigd om de werking van PPS in hun eigen werkomgeving te bestuderen.'

Profiel Maurits Sanders

Dr. Maurits Sanders is als kerndocent betrokken bij de module Public Private Partnership. Hij zit in de wetenschappelijke raad van PPS Netwerk Nederland en is directeur van PPS Construct. Bij Saxion leidt hij een onderzoeksprogramma op het terrein van Energy Governance.