Crisisoefening Waterwolf op Marken: als de dijken breken

Nieuwsbericht - Gepubliceerd op: 28 november 2016- Laatste update: 28 november 2016 12:18 uur

Op 3 november overstroomde Marken. Gelukkig was het geen menens, maar een crisisoefening. Zo konden hulpdiensten, de gemeente Waterland, de provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat, het Hoogheemraadschap, Defensie en de veiligheidsregio oefenen of Marken goed voorbereid is op een overstroming. Hans Lely, piketmedewerker bij Rijkwaterstaat, simuleerde met zijn team onder andere de dijkdoorbraak.

4. artikel beeld_waterwolf_1280x640

Tijdens de Waterwolfoefening oefenden de organisaties verschillende scenario's en acties. Hulpdiensten evacueerden Markenaren met boten over het water en in trucks van Defensie over het land. De brandweer legde noodverlichting aan omdat de stroom kan uitvallen bij een overstroming. Hans Lely oefende samen met het regionale crisisteam 3 dagen lang wat je moet doen bij een hoogwaterperiode. Lely: `Van tevoren hebben we geplastificeerde A3-foto's over de dijk verspreid om de schade te simuleren. Daarop zag je bijvoorbeeld een scheur of verzakking in de dijk. Aan de hand daarvan oefenden we verschillende scenario's en acties.'

Code geel en oranje

`Op de eerste dag zagen we de waterstand toenemen', zegt Lely. Code geel veranderde in code oranje. `Dat betekent dat het water zo hoog komt te staan, dat dijkbewakers over de dijk moeten patrouilleren. Op de fiets, want de afstanden zijn te groot om de hele dag te lopen. Zij maakten foto's van de schade en stuurden die met hun mobiele telefoon naar het dijkcooerdinatiecentrum, een ingerichte vrachtwagen. Hier beoordeelde ik met een crisisexpert van het Crisesteam Waterkeringen of we actie moesten ondernemen.'

Hoger water, hardere wind

Op dag 2 werd het weer steeds slechter. De dijk verweekte en verzakte, het water stond hoger en de wind waaide harder. `Toen het water over de dijk dreigde te slaan, kwamen we in actie. We hebben 2 praktische oefeningen gedaan om de dijk te verstevigen: met folie en met gewichten. In een uur tijd hebben we honderd meter aan waterzakken neergelegd, en ter plekke gevuld met water. Dat ging erg goed. Vaak gebruiken we zandzakken in plaats van waterzakken, maar die zijn erg zwaar. Daardoor zouden soldaten met 1 zak per keer heen en weer moeten lopen. Dat duurt erg lang en ze zouden de smalle dijk vertrappen.'

Gevaren voorkomen

Tijdens de laatste oefendag brak de dijk. Lely en zijn team speelden toen virtueel de maatregelen na die nodig zijn om de dijk weer te dichten, want die was gelukkig niet echt doorgebroken. Ze berekenden hoe hoog het water zou komen en hoe snel het naar de huizen zou toestromen. `Vervolgens bedachten we hoe we het beste bij de dijk konden komen om het gat te dichten,' aldus Lely. `Als de dijk doorbreekt loopt het eiland onder. In zo'n situatie moet je via het water of de lucht bij de dijk komen. Bijvoorbeeld met een helikopter of een hijskraan op een ponton.'

Aanbevelingen

Lely vindt dat de oefening goed verliep, maar heeft ook verbeterpunten. `We moeten nog beter met elkaar communiceren en we moeten blijven oefenen. Verder zou ik in de toekomst graag werken met scenariokaarten. Die adviseren bij elke risicovolle situatie welke voorzorgsmaatregelen je kan nemen. In de jaren `50 en `60 werden we nog verrast door noodweer, nu kunnen we het weer veel beter voorspellen en eerder (voorzorgs)maatregelen nemen. Zo staan we klaar om calamiteiten te voorkomen.'

Meer nieuws

* Meer nieuws over: Marken: pilot meerlaagsveiligheid