Nieuwsbericht | 18-12-2016 | 16:23 - Minister Koenders van Buitenlandse Zaken heeft zondag in Bagdad met de Iraakse premier Al-Abadi en de minister van Buitenlandse Zaken Al-Jafaari gesproken over de toekomst van Irak en de grote uitdagingen waar het land voor staat. Koenders heeft het belang benadrukt van een post-ISIS-strategie om te voorkomen dat geweld, etnische spanningen en onderdrukking kunnen voortduren in Irak, met het risico op extremisme, aanslagen en grotere migratiedruk.

De ontmoeting was onderdeel van een gezamenlijk bezoek van de ministers van Buitenlandse Zaken van de Benelux aan Irak. Een grote zorg van de internationale gemeenschap is de vraag of het land er klaar voor is het uiteenvallen van de terreurgroep ISIS op te vangen.

`Het militair verslaan van ISIS is op dit moment cruciaal, maar kan alleen duurzaam zijn als er ook aandacht is voor stabilisatie, wederopbouw en verzoening, inclusief bestuurlijke en economische hervormingen. Dit is ook goed voor Nederland, want we hebben gedeelde belangen als het gaat om het bestrijden van terrorisme. ISIS is een vijand waar ook Europa de verschrikkingen van heeft gevoeld en ervaren', aldus Koenders. Hij sprak ook met Al-Abadi en Al-Jafaari over de complexe omstandigheden in de regio rond Irak en de situatie in Syrie.

Het laatste bezoek van minister Koenders aan Irak was in 2014. Toen was een groot deel van het land nog bezet door ISIS, waaronder grote steden als Tikrit, Ramadi en Fallujah. Op dit moment is de bevrijding van Mosul gaande en is het grootste deel van Irak weer in handen van de Iraakse regering.

`Gezien de aanstaande bevrijding van Mosul is het belangrijk dat Iraakse autoriteiten alles op alles zetten om duurzame stabiliteit te creeren en te behouden', zegt Koenders. `Ik heb er bij Al-Abadi en Al-Jafaari op aangedrongen lessen te trekken uit de bevrijding van Fallujah en Ramadi. Bijvoorbeeld bij de zorg voor ontheemden en hun terugkeer naar huis, de wederopbouw, verzoening en het belang van Iraakse eenheid. Dit is allemaal nodig om te voorkomen dat geweld, terrorisme en extremisme weer een kans krijgen om het land te destabiliseren.'

Volgens Koenders doet de Iraakse regering, met hulp van de internationale gemeenschap, veel om de miljoenen ontheemden te hervestigen, te werken aan de wederopbouw en stabiliteit te waarborgen. Ook Nederland draagt hieraan bij, door onder meer financiele steun voor ontmijningsprojecten en opvang van ontheemden, militaire trainingen en materiele steun aan de Iraakse en Koerdische militairen.

Nederland levert verder een grote bijdrage aan een stabilisatieprogramma dat mensen laat terugkeren. In 2016 zijn 1 miljoen Irakezen teruggekeerd naar hun woonplaats dankzij een investering van bijna 90 miljoen euro waarvan Nederland bijna 22 miljoen bijdroeg. `Natuurlijk is er veel verwoest in dorpen en steden en zijn de spanningen tussen bevolkingsgroepen niet zomaar verdwenen. Desondanks is terugkeer belangrijk, het draagt bij aan verzoening en beperkt bovendien migratie', aldus Koenders.

Toch is er nog veel werk te verzetten, constateert de minister. `Verandering moet van binnenuit komen, vooral de Iraakse regering is aan zet. Nederland staat ook de komende tijd klaar om de Irakezen daarbij te steunen.'