Nieuwsbericht | 25-01-2017 | 07:00

Bibliotheken vervullen een steeds bredere maatschappelijke functie. Naast het uitlenen van meer dan 73 miljoen fysieke boeken en 4 miljoen e-books zorgden de bibliotheken voor een record aantal activiteiten in 2015, namelijk 82.000. Dat blijkt uit de bibliotheekmonitor, die minister Bussemaker (Cultuur) vandaag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Bussemaker: `De bibliotheken in Nederland zijn in rustiger vaarwater terecht gekomen. Sinds 1999 liep het aantal bibliotheken terug, maar die teruggang hebben we nu een halt toe kunnen roepen. De 770 Nederlandse bibliotheken verdienen ieder een groot compliment. De bieb is een aantrekkelijke ontmoetingsplaats geworden, waar jongeren en volwassenen graag komen. Ze kunnen boeken lenen, maar ook een talencursus volgen, met een 3d-printer aan de slag gaan of meedoen aan een debat. De bibliotheek heeft zichzelf heruitgevonden.

Uit de bibliotheekmonitor blijkt dat de ontmoetingsfunctie van bibliotheken steeds meer toe neemt. Zo blijkt dat het aantal georganiseerde activiteiten is toegenomen van 72.000 in 2014 naar 82.000 in 2015.

Aantal jeugdleden stijgt

De Nederlandse openbare bibliotheken beheren samen een collectie van 25 miljoen items, die in 2015 via 79 miljoen fysieke uitleningen onder 3,8 miljoen leden circuleerden. Daarbinnen is het aantal volwassen leden gedaald en het aantal jeugdleden gestegen. 2,3 miljoen jongeren zijn lid van een bibliotheek. Het aantal fysieke uitleningen aan jongeren is gestegen van 36 miljoen boeken naar 38 miljoen boeken.

Daarnaast kunnen lezers gebruik maken van een digitale bibliotheek. Vanuit de huiskamer kunnen inmiddels 12.000 e-books geleend worden. In 2015 werden die e-books 4 miljoen keer digitaal uitgeleend. Ongeveer 234.000 personen maakten gebruik van de landelijke digitale bibliotheek.

Afstand naar bibliotheek neemt nauwelijks toe

Over een langere periode is een dalende trend van aantal bibliotheekvestigingen waarneembaar, van circa 1.100 hoofdvestigingen in 2011 naar 770 hoofdvestigingen in 2015. Het aantal hoofdvestigingen lijkt nu stabiel. Het aantal kleinere locaties waar bibliotheekdiensten worden geleverd, zoals servicepunten en afhaalpunten, is toegenomen naar 288. De gemiddelde afstand naar een bibliotheek neemt echter nauwelijks toe. Ook hebben bibliotheken steeds gezamenlijke huisvesting met andere maatschappelijke en culturele organisaties. Eind 2015 bedroeg de gemiddelde afstand tot een bibliotheeklocatie gemiddeld 1,9 kilometer.

Wet

Op 1 januari 2015 is een wet in werking getreden die de samenhang in het stelsel van openbare bibliotheken versterkt. De wet heeft als uitgangspunt dat elke inwoner van Nederland toegang kan hebben tot fysieke en digitale diensten van de openbare bibliotheek. De vandaag verschenen bibliotheekmonitor geeft een beeld van de situatie een jaar na de inwerkingtreding van de wet.