Opening spitsstrook A13
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Sinds ik minister ben krijg ik vaak de vraag: Camiel, wat zijn je ambities, wat wil je als minister bereiken? Best lastige vragen! Maar wat ik in ieder geval wil doen, is de dingen daadkrachtig aanpakken. Ik wil dat mensen Verkeer en Waterstaat zien als een ministerie van oplossingen en actie. En gelukkig kán het daar de komende vier jaar ook over gaan, want de plannen liggen er al. Mijn voorgangster heeft immers een goed uitgewerkte Nota Mobiliteit voor mij achtergelaten en ik sta volledig achter de plannen en doelstellingen die daar in staan: acceptabele en voorspelbare reistijden, een integrale netwerkbenadering, betrouwbaarheid van de infrastructuur en goed openbaar vervoer.
De nieuwe spitsstrook tussen Berkel en Rodenrijs en Delft-Zuid past in dat beeld. De A13 is een verbinding tussen twee heel belangrijke regio’s: Haaglanden en Rijnmond. Maar de weg wordt zwaar belast, vooral in de ochtendspits is het vaak raak. Veel verkeer, ook vrachtverkeer, wil bij de oprit Berkel en Rodenrijs/Rotterdam Airport de A13 op. En die is op dat moment al overvol, dus dat zorgt voor stagnatie op het Kleinpolderplein en de A20. Extra wegcapaciteit in de spits was dus keihard nodig. Aan de andere kant, van Delft-Zuid naar Rotterdam, kunnen ze in de avondspits ook wel extra capaciteit gebruiken. Maar aan die kant past een spitsstrook gewoon niet.
Als je van een vluchtstrook een spitsstrook maakt, zoals hier, is het natuurlijk zaak om extra aandacht aan veiligheid te geven. Volgens mij is dat hier heel grondig aangepakt. In overleg met de hulpdiensten zijn er vier pechhavens aangelegd. En met de drie doorsteken voor in het geval van nood kunnen hulpverleners snel bij de A13 komen. Verder houden camera’s de doorstroming in de gaten en - de techniek staat voor niets - signaleren elektronische sensoren in het wegdek stilstaande auto’s. Omdat de werkzaamheden aan de elektronische installaties langer duurden dan gepland, gaat de spitsstrook ook iets later open. Maar dan zeg ik: liever een veilige spitsstrook met wat vertraging, dan een onveilige.
Dames en heren,
Dit de het eerste wegproject dat ik open. En ik hoop natuurlijk dat er de komende jaren nog vele zullen volgen. Want onderzoek na onderzoek laat zien dat de files blijven groeien. Vorig jaar weer met zeven procent. Daar moeten we dus knalhard tegenaan.
En dat gebeurt ook, dat zie ik. Neem deze regio. De spitsstrook op de A13 is onderdeel van een groter plan om de doorstroming in de héle regio te verbeteren. Er lopen planstudies voor de A4 Delft-Schiedam, de A16/A13 en de N209, inclusief een viaduct over de A13. En over die A4, daar werd veertig jaar geleden al een probleem geconstateerd. Nu is het 2007 en ik wil gewoon zo snel mogelijk aan de bak met het oplossen van de vervoersproblemen in de regio. Het onderzoek dat nu loopt, zal uitwijzen wat de beste optie is. Veertig jaar is natuurlijk bizar. Het duurt in Nederland vaak veel te lang voor er een beslissing valt en vaak volgen er dan ook nog jarenlange procedures. Maar ik denk dan: als wij het niet goed vinden dat de files blijven toenemen, dan moeten we met elkaar een stuk daadkracht laten zien. Dan moeten we sneller tot actie komen, en niet eindeloos blijven discussiëren.
We hebben tot 2020 een recordbedrag van 132 miljard tot onze beschikking om de mobiliteit te verbeteren. Maar dan moeten we wel zorgen dat we het weggezet krijgen. Blijven praten en plannen maken is prima, maar ik wil ook meer praktijk! Ik snap heel goed dat er de afgelopen jaren een stevige vertraging is ontstaan bij de aanleg van spitsstroken en wegverbredingen, omdat we te maken kregen met de problemen rondom luchtkwaliteit en fijnstof. Maar we hebben ook een heel pakket aan maatregelen geformuleerd dat die problemen voor het grootste deel oplost. We kunnen wat mij betreft in deze periode dus full speed door.
Dit jaar leveren we weer twee spitsstroken op en passen we drie knooppunten aan. Verder zijn er nog enkele tientallen projecten in procedure, spitsstroken en wegverbredingen. Ik ga mijn uiterste best doen om ook die snel en slim aan te leggen. Maar natuurlijk gaat het niet alleen om extra asfalt. We moeten het onderste uit de kan halen om het beschikbare geld zo goed mogelijk te besteden en zo het fileleed te verminderen. En ja, dat betekent bijbouwen op knelpunten en wegen verbreden. Maar het betekent óók beter benutten, verbeteren van het openbaar vervoer en het toewerken naar een kilometerprijs. Zodat mensen die heel veel autorijden wat meer gaan betalen dan mensen die de auto vaker bij huis laten staan. Files zullen niet als sneeuw voor de zon verdwijnen. Die loze belofte ga ik niet doen. We moeten het hebben van een intelligente mix van maatregelen.
En om even terug te komen op de A13: daar zag je dat zo’n mix van maatregelen werkt. Je kunt bij wegwerkzaamheden niet zomaar plompverloren een weg afsluiten, zeker niet bij zo’n belangrijke schakel als de A13. De combinatie van maatregelen die hier is toegepast, heeft de verkeershinder beperkt gehouden. Ten eerste was de weg maar twee weekenden totaal afgesloten. Ten tweede werd het verkeer al vanaf de Belgische grens en Breda op de afsluiting gewezen en omgeleid. En ten derde konden treinreizigers voor twee euro van Rotterdam naar Den Haag, dankzij goede afspraken met de NS. Daardoor viel de overlast alleszins mee.
Dames en heren,
Ik moet nog één ding noemen, en dat is dat ik vandaag eigenlijk niet één maar drie spitsstroken open. Eigenlijk vind ik het wel een beetje jammer dat ik ze niet alledrie apart mag openen. De spitsstroken op de A20, de A27 en de A13 zijn in één contract aanbesteed. De eerste twee zijn al een tijdje in gebruik, maar nooit officieel geopend. Dus als ik zo het belletje pleeg voor de A13, geldt dat ook voor die andere twee. Dus als ik even van de telefoon gebruik mag maken om de Verkeersmanagementcentrale te bellen?