Overheidsaansprakelijkheidsrecht wordt eenvoudiger

Een studiegroep onder leiding van Prof. M. Scheltema, regeringscommissaris voor de algemene regels van bestuursrecht, heeft een wetsvoorstel gemaakt waarin nieuwe regels staan voor twee onderwerpen uit het overheidsaansprakelijkheidsrecht. Het betreft de zogeheten nadeelcompensatie en de schadevergoeding bij onrechtmatige overheidsdaad. Hierdoor worden bestaande regels eenvoudiger en overzichtelijker.

De onderwerpen schadevergoeding wegens onrechtmatige overheidsdaad en nadeelcompensatie staan reeds enige tijd op de agenda van de Algemene wet bestuursrecht. Daarom is in 2005 door de toenmalige ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een studiegroep ingesteld om de belangrijkste knelpunten te inventariseren die zich in de rechtspraktijk voordoen. Ook hebben de bewindspersonen laten nagaan langs welke weg hiervoor oplossingen konden worden gevonden.

Bij nadeelcompensatie gaat het om schadevergoeding die de overheid soms moet betalen hoewel haar handelen niet onrechtmatig was. Een voorbeeld daarvan is de schadevergoeding die soms wordt toegekend aan ondernemers wanneer hun bedrijf tijdelijk niet of niet goed te bereiken is als gevolg van de reconstructie van een weg.

Op dit moment bestaan er regelingen over nadeelcompensatie in verschillende wetten en buitenwettelijke regelingen. Deze regelingen hebben over het algemeen een beperkt karakter omdat ze veelal betrekking hebben op bepaalde situaties. Daarnaast verschillen ze vaak van elkaar en zijn er ook terreinen waarop geen uitgeschreven regeling bestaat.

Om de overzichtelijkheid van het nadeelcompensatierecht te vergroten, is het gewenst dat deze regelingen zoveel mogelijk worden geharmoniseerd. Opname van een algemene regeling - in elk geval voor de algemene aspecten - in de Algemene wet bestuursrecht, kan daarvoor zorgen.

Het tweede onderwerp is de schadevergoeding bij onrechtmatige overheidsdaad. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als de overheid schade moet vergoeden omdat ten onrechte een vergunning werd geweigerd. Bij dit laatste onderwerp wordt alleen een wijziging voorgesteld van de bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende rechters, die op dit moment onoverzichtelijk is. In het verlengde daarvan is een eenvoudiger procedure bij de bestuursrechter in het wetsvoorstel opgenomen.