Uitreiking van de Olympiades-prijzen

Dames, heren, bètatoppers

Een bekende wetenschapper, en momenteel politicus, zei onlangs nog: ‘Alfa’s hebben mooie ideeën, maar het zijn de beta’s die geschiedenis schrijven.’ Ik denk dat jullie je in die uitspraak wel kunnen vinden. En voor vandaag geldt dat ook nog eens in de letterlijke betekenis: als onvolprezen winnaars van de olympiades 2007, hebben jullie geschiedenis geschreven. Gezwoegd, gestreden, en gewonnen. En daarmee de mooie traditie die we in Nederland hebben, anno 2007 weten hoog te houden. Want - je zou het bijna vergeten na al de berichten over de tanende kennis van het rekenen - Nederland heeft heel wat knappe natuurkundigen, wiskundigen, biologen en andere beta’s voortgebracht.

Neem Christiaan Huygens, de man van de klokken en de telescoop. Neem Antoni van Leeuwenhoek. En niet te vergeten: neem Lorentz, die de basis legde voor Einsteins relativiteitstheorie. En die traditie loopt door tot vandaag. Neem onze eigen OCW-minister Ronald Plasterk, de onbetwiste bètatopper van dit Kabinet. Winnaar van de Spinozaprijs, de meest prestigieuze prijs op dit gebied in Nederland. [En tot zijn overstap naar de politiek, in de race voor de Nobelprijs]. Dat moeten we vasthouden, om als kenniseconomie mee te blijven doen in de wereld.

We hebben nu, nog steeds een tekort. En Nederland heeft ze echt nodig, die natuurwetenschappers, wiskundigen, biologen, aardrijkskundigen. Om mondiaal mee te blijven doen in de wetenschap. Maar ook als onmisbaar onderdeel van onze hoger opgeleide beroepsbevolking. Er zijn nog altijd teveel jonge mensen die denken dat beta en techniek saai en nerdy is. En die daarom een andere vakkenpakket of een andere studie kiezen. Het aantal studenten dat zich dit jaar voor de bètavakken heeft ingeschreven, is omhoog gegaan. Maar het aantal HBO’ers blijft nog achter. Met de opleiding begint het.

Daarom is jullie enthousiasme, talent en passie voor deze vakken heel belangrijk. Zorg dat die vonk overslaat naar andere scholieren, en naar andere jongeren die net zijn afgestudeerd en voor de keuze staan wat ze moeten doen in het leven.

Aan de Minister (van wie jullie de hartelijke felicitaties krijgen) vroeg de Spits onlangs: wat drijft u nou, als bèta? Hij antwoordde: ‘Misschien ben ik de uitzondering op de regel, maar ik wil graag weten hoe de wereld in elkaar zit. Ik vind het fascinerend dat er een systeem is dat je kunt snappen. Een paar maanden geleden hebben die scholieren dat oeroude magisch vierkant (bijna) opgelost, een probleem dat al honderden jaren speelt. Stel dat het was gelukt: tussen jouw en de ontdekking staat dan niets. Je moet het alleen oplossen. Das toch mooi?!’

Ik las het ook terug bij sommige winnaars van de Olympiades. Of het nu gaat om het bedenken van de relativiteitstheorie of de uitvinding van de pil: dáár begint het altijd mee. Met die nieuwsgierigheid. Die gedrevenheid. Die wil om de wereld te begrijpen. En de sensatie willen voelen om een stukje van de puzzel op te lossen. Laat die vonk overslaan op anderen!

Dat brengt me op de prijsuitreikingen.

Te beginnen met natuurkunde. En ja, dan begin ik met: Drian van der Woude: -Natuurkunde is je passie. Ook bij jou, draait het om die nieuwsgierigheid, naar de wereld om je heen. Gefeliciteerd, je bent hard op weg! En ik wens je ook mooie nieuwe start in de sport, nu je bent overgestapt op het wedstrijd-zwemmen! Yvette Welling: De enige vrouw in dit rijtje, knap werk! Overigens: de top bereiken, is dat een rode draad in je leven? Ik las dat je ook in het bergbeklimmen niet vies bent van herhaaldelijke toppogingen. Proficiat! Rogier Huurman: Rogier, we hopen dat je scheikunde docente niet al te teleurgesteld is. Maar in natuurkunde scoorde je nog net een stukje beter. Nog zo’n dubbeltalent: ik las dat je ook als trombonist je partijtje flink mee kan blazen. Succes! Roeland van Beek: Jij houdt van het podium. Of het nu is om je welverdiende prijs op te halen, of te schitteren in het schooltoneel. Dames en heren, zet de spotlight op Roeland, en hij schittert! Gefeliciteerd! En tot slot: Marcel Scholten: Wat doe je liever natuur of sterrenkunde? Judo of schaken? Volgens mij doe jij het ’t liefst allemaal tegelijk. Maar in natuurkunde ben je een onbetwiste ster, da’s zeker!

En dan ga ik over op: Biologie Jort Bosman: Nomen est omen zou ik haast zeggen. Natuur en Jort, zijn twee handen op een buik, als ik het zo hoor. In je vrije tijd op stap met de NJN (leuk dat ze er nog zijn!) en op school uitblinken in de biologie. Ik zou zeggen: kom ook ‘ns naar Midden Delfland (waar ik woon): mooi wandelgebied en een paradijs voor vogelaars! Van harte! Oskar Veen: De aanhouder wint; je deed al vaker mee. Dit keer viel je terecht in de prijzen. DNA: mooi onderwerp lijkt me dat! En dan de dames! Twee maar liefst: Anna Freudenreich: Centaurium pulchellum… dat zegt mij niets maar jou des te meer… Ik hoor er graag nog eens wat meer over. Na de onderbouw nu ook de Olympiades biologie op topniveau gewonnen. Knap hoor! Hilje Doekes: Ook een rijke ervaring op Olympiades-gebied, vorig jaar streed je mee om de kup in Argentinië. Deze prijs is een mooie bekroning. Ik wens je veel succes met je studie biologie!

En tot slot: Aardrijkskunde Drie prijzen mag ik uitreiken. De hoofdprijs gaat naar: Wouter van Faassen: Je ging al een keer eerder voor goud, dit keer had je de wind goed in de zeilen (als je begrijpt wat ik bedoel)!!! Van harte, en op naar de Internationale wedstrijden! Gefeliciteerd! Dan de winnaar veldwerkprijs. Da’s een heel mooie prijs: een beker, zoals die al in de vroege middeleeuwen werd gebruikt bij de waterschappen; symbolisch het glas heffen om problemen op te lossen en overeenkomsten te beslechten. Hij gaat naar: Joost van der Sande: Cum laude geslaagd voor je eindexamen en nu ook winnaar van de aardrijkskunde Olympiades. En ik las ook dat je druk bent met politieke activiteiten. Moet je me straks maar wat meer over vertellen!Proficiat! En dan de winnaar van de theorieprijs: Jorrit Seinstra: Helemaal uit het hoge Noorden gekomen, om je prijs in ontvangst te nemen. Nog een jaar te gaan op het gym en nu al in de prijzen. Ga zo door! Tot slot nog twee eervolle vermeldingen: 2e in de finale, Marnix Hoebert: Er kan er maar een de winnaar zijn, maar een uitblinker ben je zeker! Als aardrijkskunde-freak hoort ook dat je iets van de wereld wil zien: ik wens je vast veel plezier bij je reis door Zuid Amerika. En tot slot: Suzanne Enzerink: Cum laude geslaagd voor je eindexamen VWO…