Specifieke uitkeringen, subsidiebeheer en aanbestedingsplicht zorginstellingen

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

FEZ-U-2783114

10 juli 2007

In het overleg met de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport op 13 juni 2007 over de financiële verantwoording over het jaar 2006 heb ik toegezegd schriftelijk te reageren op vragen over specifieke uitkeringen, subsidiebeheer en de aanbestedingsplicht zorginstellingen. Hierbij doe ik u, mede namens de staatssecretaris, mijn reactie toekomen.

Specifieke uitkeringen
In het overleg is gevraagd op welke wijze de verantwoording is vormgegeven bij de drie specifieke uitkeringen waarbij een financiële verantwoording of een accountantsverklaring ontbreekt.
Bij de drie bedoelde regelingen (BOS-regeling, Advies- en steunpunten huiselijk geweld en bijdrage AWBZ) is op basis van het DOREAC-kader (doorlichting regelingen op accountancyaspecten) bewust gekozen voor een sturingsarrangement waarbij de nadruk ligt op de ex- ante toetsing. Het DOREAC- kader is bedoeld om overbodige verantwoordings- en controlelasten terug te dringen. Het DOREAC- kader houdt kort gezegd in dat op basis van de sturingsfilosofie een bewuste keuze wordt gemaakt voor een bepaalde bekostigingswijze en een daarbij passend en sluitend verantwoordings- en controlearrangement.

Er is een bewuste keuze gemaakt voor een sturingsarrangement dat enerzijds zo min mogelijk administratieve lasten voor de gemeenten met zich meebrengt, en anderzijds gezien de aard van de geldstroom voldoende waarborgen biedt voor een rechtmatige besteding. Het betreft namelijk stimuleringsregelingen in de vorm van een bijdrage in de kosten, waarbij de gemeenten zelf ook een flink deel in de kosten bijdragen. De bestuurlijke inrichting van deze specifieke uitkeringen is dus zo geregeld dat de rechtmatigheidstoets vooraf gebeurt en dus niet achteraf. Hierdoor komt het belang van jaarlijkse verantwoording en controle in een ander perspectief te staan.

Subsidiebeheer
Tijdens het overleg is gesproken over de verbetering van het subsidiebeheer in relatie tot de daarmee samenhangende cultuurverandering. Zoals eerder aangegeven is bij VWS de laatste jaren hard gewerkt aan het verbeteren van het subsidiebeheer. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld. De uitvoering van dit plan van aanpak subsidiebeheer VWS is vrijwel afgerond. Het plan heeft een integraal karakter en bevatte ook cultuur georiënteerde maatregelen. Ik verwacht dat het subsidiebeheer in 2007 op orde is.

Per 1 juli 2006 is een nieuwe subsidieregeling ingevoerd, de regeling VWS-subsidies. Alle algemene uitvoeringsregels voor subsidies van het ministerie van VWS liggen vast in één regeling. Voorheen stonden de uitvoeringsregels in vier verschillende wettelijke voorschriften die gebaseerd waren op de Welzijnswet 1994 en de Kaderwet volksgezondheidssubsidies. De nieuwe subsidieregeling maakt het mogelijk beter aan te sluiten bij het subsidiebeleid, voor een meer doelmatige procesgang en standaardisatie in de uitvoering te zorgen en de administratieve lasten voor de subsidieontvangers te verminderen. Ook is in juli 2006 het interne expertisecentrum subsidies geïntroduceerd. De juridische, administratieve, financiële en audit kennis over het subsidieproces is in het expertisecentrum gebundeld. Medewerkers kunnen hier terecht voor advies en nieuwe subsidieregelgeving dient vooraf door het expertisecentrum te worden goedgekeurd. Op deze wijze worden de verschillende disciplines vroegtijdig bij het subsidiebeheer betrokken en wordt vanaf het begin over de vormgeving van een regeling pro-actief meegedacht.
In oktober 2006 is het digitale werkstroombesturingssysteem Subsidieplein gestart. Met de invoering van dit Subsidieplein wordt de transparantie van het subsidiebeheer vergroot en zal het probleem van onvolledige of zoekgeraakte dossiers tot het verleden gaan behoren. Bovendien maakt dit systeem het bewaken van de tijdigheid van de verleningen of vaststellingen een stuk eenvoudiger. Het plein levert daarbij een belangrijke bijdrage aan de verdere standaardisatie en verzakelijking van het subsidiebeheer.
In 2006 is gestart met het sanctioneren van instellingen bij het niet tijdig dan wel onvolledig indienen van de subsidiebescheiden. Bij het vaststellen van de subsidie kan sprake zijn van een korting op de subsidie indien de subsidiebescheiden niet tijdig of volledig worden overlegd. Bij het geheel niet indienen van de vaststellingsbescheiden, en nadat meerdere waarschuwingen zijn afgegeven, kan de subsidie volledig worden teruggevorderd. Deze werkwijze is ook een voorbeeld van de verdere aanscherping van de uitvoering van het subsidiebeheer door VWS.
De introductie van de bovengenoemde nieuwe subsidieregelgeving en het Subsidieplein is gepaard gegaan met een grootschalig communicatie- en opleidingsprogramma. Ook worden geregeld bijeenkomsten gehouden waarin aandacht wordt besteed aan subsidiegerelateerde thema’s zoals bijvoorbeeld op het gebied van Single Information Single Audit en de Wet Dwangsom bij niet tijdig beslissen.

De eerste ervaringen met het nieuwe subsidiebeheer geven mij het vertrouwen dat er in 2007 veel verbeteringen te zien zullen zijn. Het Subsidieplein geeft daarbij duidelijke informatie op basis waarvan gerichte beheersingsmaatregelen worden getroffen.
Aanbestedingsplicht zorginstellingen
In het overleg is gevraagd in hoeverre de onduidelijkheid rond de aanbestedingsplicht van zorginstellingen kan worden weggenomen. Bij brief van 11 mei 2007, kenmerk WJZ-CB-U-2764550, heb ik u reeds meegedeeld u nader te berichten als de Hoge Raad uitspraak heeft gedaan in een zaak over het aanbestedingsplichtig zijn van het Amphia Ziekenhuis in Breda.

De Hoge Raad heeft op 1 juni uitspraak gedaan in de zaak van het Amphia ziekenhuis. De Hoge Raad heeft de uitspraak van het Hof Den Bosch vernietigd en de zaak verwezen naar het Hof Arnhem. Zodra de uitspraak van de Hoge Raad is geanalyseerd, zal ik mijn bevindingen aan u meedelen.

De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,

dr. A. Klink