NOS, Met het oog op morgen, Radio 1

SLOTBOOM:

Bos en Balkenende hebben aangegeven in het kabinet: dit moet op een andere manier. En inderdaad gaat Bos als minister van Financiën daarin het voortouw trekken. Hij gaat met de ministers praten in juni om inderdaad te kijken hoe dat dan moet. Na afloop van het ministersoverleg was iedereen een beetje laconiek hoor. Maar je voelt dat het niet helemaal lekker loopt. Dit was niet de bedoeling. Overigens; je kunt de zaak natuurlijk ook omdraaien. Ministers die met een heleboel plannen komen, meer dan 130. Ze zijn natuurlijk wel creatief. Daarom was mijn eerste vraag aan Balkenende vandaag: bent u daar blij mee?

BALKENENDE:

Wat wil je nog meer? Als je in een fase zit waarin een coalitieakkoord van drie partijen die een regering vormen die bezig zijn te werken aan uitwerking daarvan en er komen zoveel ideeën, dan is dat alleen maar heel goed.

SLOTBOOM:

Maar ja, 137 ideeën, u heeft ze wel laten weten dat dat toch wel erg veel is.

BALKENENDE:

Wat we nu vandaag hebben gehad is op een rijtje zette. Dat is op mijn ministerie gebeurd, van: wat is de stand van zaken nu? Wat heeft het werk van de bewindslieden in de afgelopen tijd opgeleverd? Dat is behoorlijk veel. Je moet dat wel tot beheersbare proporties gaan terugbrengen.

.

SLOTBOOM:

Dat moeten er gewoon minder worden.

BALKENENDE:

Het heeft te maken met de toegankelijkheid. En waar je, dat is ook logisch in deze fase, je ziet nu dat doelstellingen soms ongelijksoortig zijn dus je moet zorgen dat het nu echt met één pen wordt geschreven en dat je ook vergelijkbare hoofdstukken krijgt.

SLOTBOOM:

Heeft het ook niet heel veel met geld te maken? In het regeerakkoord zijn natuurlijk afspraken gemaakt. Er is geld uitgetrokken voor een aantal pijlers zoals u dat heeft genoemd: veiligheid, milieu, ik noem maar wat. Maar die zijn niet specifiek uitgedeeld al aan ministeries. Het gevolg daarvan is dat iedereen denkt: nou, er is geld te halen. Dus iedereen heeft verzoeken ingediend met als gevolg dat er nu veel te veel eisen zijn.

BALKENENDE:

Ja, dat zie je overigens bij de verschillende pijlers. Bij de ene peiler meer dan bij de ander. Als je bijvoorbeeld een pijler hebt van sociale samenhang waar heel veel dingen in zitten, dan krijg je natuurlijk ook veel claims. Dat is ook heel logisch, dus dat betekent je brengt in kaart wat zijn de wensen en verlangens en vervolgens ga je dat koppelen aan de financiële mogelijkheden.

SLOTBOOM:

Maar minister Bos en u hebben wel aangegeven richting de ministers van wacht eens even, zo gaat het niet. Nou liggen er wel heel veel eisen op tafel en nu moet toch wel even de regie worden genomen, met name misschien door de minister van Financiën om knopen door te hakken.

BALKENENDE:

Ja kijk, het is zo ten aanzien van de inhoud van het beleidsprogramma is het zo dat de minister-president met de vice-minister-president dus werkt aan een nieuwe tekst. Als het gaat om de financiële kant van het geheel, dan heeft de minister van Financiën een eerste verantwoordelijkheid. Zo zijn die taken verdeeld. Dat is natuurlijk niet nieuw want bij elke voorbereiding van een begroting of bij het begroten van een Voorjaarsnota wordt natuurlijk altijd gekeken: wat zijn de verlangens, wat is de financiële ruimte? Er wordt gekeken naar de kwaliteit van de voorstellen, er wordt gekeken naar de financiële dekking. Dat gebeurt altijd en dat gebeurt dus ook nu, nu we bezig zijn met het opstellen van het beleidsprogramma.

SLOTBOOM:

Daar heeft u gelijk in. Maar heeft het toch niet een beetje te maken met het feit dat die plannen toen nog een beetje vaag zijn gelaten als het gaat over de invulling van waar het geld precies heenging en dat het die ministers niet precies gelukt is om dat onderling goed te regelen en dat u nu toch samen met minister Bos moet duidelijk maken van ho, ho, het moet wel op een goed manier gebeuren.

BALKENENDE:

Het is in de eerste plaats een kwestie van goed aangeven wat je doelen zijn. Ten tweede: wat zijn de financiële zaken die daarmee samenhangen. Dat zijn de financiële prioriteiten. Hoe zit het met de mogelijkheden en hoe kun je ervoor zorgen, en dat is de essentie, dat het coalitieakkoord dat destijds is gesloten een goede vertaling krijgt, zowel naar de inhoud en de doelstellingen als naar de financiële aspecten. Dat wordt nu de komende paar weken stevig onder ogen genomen.

SLOTBOOM:

Bent u niet een beetje laat? Ik geloof dat u op 14 juli het beleidsplan wilt presenteren, op een donderdag. Maar dan is dat financiële verhaal eronder nog niet klaar. Dan zegt de oppositie, ik hoor ze nu al: prachtig plannen, geen geld.

BALKENENDE:

Daarom is het goed dat Financiën nu ook een invulling geeft per pijler, uiteraard in overleg met de betrokken bewindlieden en met mij en de heer Rouvoet.

SLOTBOOM:

Maar is het verhaal klaar op de veertiende juni?

BALKENENDE:

De veertiende juni gaan wij het beleidprogramma presenteren plus ook de financiële kaders per pijler. Het kan natuurlijk best zijn dat in de sfeer van details in de begrotingstukken nog iets verder daarover is uitgewerkt, dat is natuurlijk ook logisch. Dat is ook niet het punt maar de essentie is wel dat we met een helder willen komen van: wat willen we bereiken de komende jaren en wat zijn dan de financiële aspecten ervan? Vandaag was de dag dat we alles in samenhang eens konden bekijken. Hoever staan we nu? Het werk is nog niet af en daar gaan we mee verder.

-STAATSSECRETARIS DE JAGER-

SLOTBOOM:

Dan wil ik naar een ander onderwerp. Staatssecretaris De Jager. Gisteren was er nieuws dat hij zich niet aan de arbeidregels zou hebben gehouden. Er komt nu onderzoek, dat heeft hij gevraagd. Heeft u alle vertrouwen in dat onderzoek?

BALKENENDE:

Ik heb vertrouwen in het onderzoek. Een onafhankelijk deskundige is ingeschakeld door de heer De Jager, uiteraard met mijn medeweten.

SLOTBOOM:

De heer Lundsqvist, oud- IBM topman.

BALKENENDE:

Het is iemand die ook het nodige weet van ICT. Het is een onafhankelijk iemand en het is ook heel goed dat hij gaat kijken wat is er nu precies gebeurd.

SLOTBOOM:

Wie heeft hem uitgekozen?

BALKENENDE:

Dat is in overleg met mijn ministerie geweest en de heer De Jager heeft daar uiteraard ook het nodige in te zeggen gehad.

SLOTBOOM:

U heeft het initiatief genomen om hem te noemen.

BALKENENDE:

Het initiatief is genomen op mijn ministerie om te kijken: er moet iemand komen die onafhankelijk is, die weet hoe dat soort bedrijven werken en die op een heel deskundige manier antwoorden gaat geven op de vraag wat er nu precies is gebeurd. Dat is nodig ook. Ik was ook blij dat de heer De Jager zei: ik wil dat de zaak zo snel mogelijk wordt uitgezocht. U weet: het bedrijf heeft zelf al direct, vrijdag of recent een verklaring aangegeven waarin men op de zaak is ingegaan. Ik hoop dat zo snel mogelijk die duidelijkheid zal worden verschaft.

SLOTBOOM:

Die onafhankelijkheid is nu inderdaad wel belangrijk want iemand is pas schuldig op het moment dat duidelijk is wat er gebeurd is. Maar die onafhankelijkheid moet wel gegarandeerd zijn want dat komt de geloofwaardigheid van het onderzoek ten goede. Et is niet zo dat de heer De Jager zelf heeft gezegd: ik vind het wel een goed idee om de heer Lundqvist.

BALKENENDE:

Er wordt nu ook wel eens gesuggereerd alsof de heer Lundqvist en de heer De Jager elkaar zouden kennen. Dat is niet het geval. Ze hebben elkaar één keer misschien een hand gegeven maar dat is het dan. Dus ze kennen elkaar niet en zo hoort het ook. Het moet een onafhankelijk onderzoek zijn en ook willen want je weet natuurlijk dat zo'n onderzoek nadrukkelijk zal worden gevolgd want je bent een publiek figuur.

SLOTBOOM:

Het is een hele gevoelige kwestie want geen enkele minister, geen enkele staatssecretaris mag iets hebben gedaan wat niet kan. Maar bij een staatssecretaris van Financiën ligt dat misschien nog iets gevoeliger, hij gaat over de Belastingdienst. Het hoeft maar iets heel kleins te zijn en er is gedoe.

BALKENENDE:

Laten we ook een keertje oppassen. Wanneer bijvoorbeeld sprake is van arbeidsrechterlijke conflicten. In elk bedrijf komt het voor dat mensen een keer een berisping krijgen of misschien ontslagen worden. dat zie je overal. We moeten wel oppassen dat iets wat normaal alttijd zich afspeelt wanneer je bewindspersoon bent opeens wordt opgeblazen tot hele grote dimensies. Je moet dat natuurlijk wel in het goede perspectief plaatsten. U weet toen de heer De Jager was aangezocht voor staatssecretaris waren er ook vragen. Dat was het geval dat enkele oud-medewerkers bezig waren het bedrijf te bestoken met juridische procedures. Dat is ook gebeurd en ik heb toen als formateur kunnen vaststellen dat er geen beletstel was voor de Heer De Jager om staatssecretaris te worden.

SLOTBOOM:

Hoop u dat het snel klaar is? Een paar weken?

BALKENENDE:

Ik hoop dat het snel klaar is. Ik heb de termijn van een maand genoemd. Dat moet je even afwachten. Iedereen is gebaat met snelle duidelijkheid.

(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, LJ)