Definitief akkoord over nieuw EU-verdrag
De Europese regeringleiders hebben op 19 oktober 2007 de tekst van het Hervormingsverdrag vastgesteld. 'We kunnen nu de blik op de toekomst richten', zei minister-president Balkenende.
De staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen gaan het verdrag op 13 december 2007 in Lissabon tijdens een ceremonie ondertekenen.
Als de 27 EU-landen de tekst hebben geratificeerd, kan het nieuwe verdrag op 1 januari 2009 in werking treden. Het verdrag moet de Europese Unie van de 27 lidstaten beter bestuurbaar, democratischer en slagvaardiger maken op die terreinen waarop samenwerking geboden is.
De regeringsleiders bereikten op 23 juni 2007 al een hoofdlijnenakkoord over een nieuw Europees verdrag. Dit akkoord is vervolgens vertaald naar een verdragstekst. Tijdens de Informele Raad in Lissabon hebben de EU-leiders deze tekst vastgesteld.
Nederlandse wensen
Minister-president Balkenende toonde zich vannacht tevreden over het eindresultaat. Er is 'voluit recht gedaan aan zorgen van de Nederlandse bevolking die rond het referendum naar voren kwamen'.
'Andere landen zijn heel ver gegaan om tegemoet te komen aan de Nederlandse wensen en verlangens', stelde minister-president Balkenende vast.
'Nationale parlementen krijgen meer greep op Europa. De bevoegdheden van de Unie zijn duidelijker afgebakend. Wat we samen moeten doen, regelen we in Europa. Wat beter in Nederland kan, doen we in Nederland. Denk aan pensioenen, onderwijs en het woonbeleid. Ook de criteria voor uitbreiding zijn in het nieuwe Verdrag verankerd.'
Het idee van een Grondwet is definitief van de baan. De afspraken slaan neer in een gewoon Verdrag, dat volgens de Raad van State, het kabinet en een meerderheid van de Tweede Kamer zoals gebruikelijk via het parlement kan worden goedgekeurd.
Afspraken in Lissabon
De afspraken die nu in Lissabon zijn gemaakt, zijn in overeenstemming met het mandaat dat in juni werd vastgesteld. Op één punt is in Lissabon een nieuwe afspraak gemaakt. Het Europees Parlement krijgt straks 751 in plaats van 750 zetels.
Tijdens de Europese Raad in juni werd op verzoek van Polen voorzien in extra waarborgen bij toekomstige besluitvorming. Via een verklaring en een protocol bij het Verdrag is hier een oplossing voor gevonden.
Los van het Verdrag stelt de Europese Raad voor drie extra advocaten-generaal aan te stellen. Een van hen zal afkomstig zijn uit Polen; de twee anderen rouleren over de landen die geen vaste vertegenwoordiger bij het Hof hebben.
De staatshoofden en regeringsleiders regelden ook een praktische kwestie in de procedure rond de benoeming van de Hoge Vertegenwoordiger op buitenlands politiek terrein.
Het Europees Parlement zal worden geraadpleegd over de benoeming van deze vertegenwoordiger, die ook vice-voorzitter is van de Europese Commissie. De definitieve benoeming zal pas formeel plaatsvinden in 2009, na de verkiezingen van het nieuwe Europees Parlement.
Met steun van Nederland slaagde Tsjechië erin een afspraak te verduidelijken over het schrappen van Europees beleid dat zichzelf heeft overleefd en in de praktijk alleen maar tot bureaucratie leidt.
Toekomst
'Hiermee komt een einde aan een lange periode van discussie. Maar Europa is hier sterker uitgekomen', aldus Balkenende.
'We kunnen nu de blik op de toekomst richten en dat is nodig ook. Zaken als klimaatverandering, terrorismebestrijding en versterking van de economie moeten we samen aanpakken.'