Kamervragen van Thieme over ongewenste toevoegingen in kipfilets

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

VGP-K-U-2833629

10 maart 2008

Vragen van het lid Thieme (PvdD) aan de ministers van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over ongewenste toevoegingen in kipfilets. (Ingezonden 6 februari 2008).

Vraag 1
Kent u het bericht ‘pluimveeslachterijen naar rechter om kiponderzoek’? 1)

Antwoord 1
Ja.

Vraag 2
Kunt u aangeven of u de bevindingen van de consumentenbond deelt? Zo ja, op welke wijze geeft u gevolg aan de constatering van de Consumentenbond dat de meeste kipfilets niet in orde zijn? Zo neen, waarom niet en kunt u aangeven waarom u de bevindingen van het Instituut voor Voedselveiligheid (RIKILT) in twijfel trekt?

Antwoord 2
Ik kan op basis van de beweringen van de Consumentenbond geen oordeel vellen over de juistheid van het uitgevoerde onderzoek. Ik ga bij mijn oordeel over het al dan niet toevoegen van water en andere bestanddelen aan kip af op de bevindingen die de Voedsel en Warenautoriteit (VWA) doet bij haar controles.

Het toevoegen van water aan kippenvlees is in de Europese Unie (EU) toegestaan, mits dit adequaat wordt geëtiketteerd. (zie de beantwoording van de vragen van het lid Van Velzen, 2060719460).

Vraag 3
Kunt u een reactie geven op de uitspraak van de voorzitter van de Nepluvi, de heer Odink, dat ‘in een aantal gevallen de uitkomsten zelfs onmogelijk zijn want de kip komt uit gesloten productieketens’? Kunt u daarbij aangeven welke rol de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) speelt in de controle en het uitsluiten van ongewenste toevoegingen en of deze 100% garantie te allen tijde gegeven kan worden?

Antwoord 3
Garanties dat het bedrijfsleven zich altijd houdt aan Europese regels, kan de overheid niet geven. De overheid controleert hierop steeksproefsgewijs (zie de beantwoording van de vragen van het lid Van Velzen, 2060719460). De VWA heeft een aantal jaren achtereen steekproefsgewijs gekeken naar het watergehalte in kippenvleesmonsters. Daar zijn overtredingen bij aangetroffen, die volgens de geëigende weg zijn aangepakt (zie verder onder de vragen 4, 5 en 6). Ook voor 2008 staat een dergelijk onderzoek op de planning.

De pluimveesector zelf sluit het toevoegen van water en andere bestanddelen uit. Met de uitspraak dat dit in gesloten productieketens onmogelijk is, beweert de heer Odink dat het uitsluitend mogelijk is dat water en andere bestanddelen kunnen worden toegevoegd wanneer er een extra schakel is tussen de slachterij/uitsnijderij en de detailhandel. De sector stelt dat deze schakel er vaak niet is en ook niet aanwezig was in de ketens waaruit de onderzochte kipfilets afkomstig waren. Ik kan dit niet beoordelen.

Vraag 4
Kunt u aangeven op welke wijze de VWA de producenten van kipfilets die verantwoordelijk zijn voor deze ongewenste toevoegingen gaat aanpakken? Kunt u daarbij aangeven of u het aantal steekproefsgewijze controles gaat uitbreiden om sjoemelen met vlees en toevoegingen harder aan te pakken? Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?

Vraag 5
Kunt u aangeven op welke wijze de VWA overtreders van de etiketteringsregels rond vermelde waterpercentages strenger heeft aangepakt, conform uw antwoord op Kamervragen? 2) Kunt u daarbij aangeven hoeveel overtreders zijn geconstateerd in 2006 en 2007 en welke straffen zij opgelegd hebben gekregen?

Vraag 6
Kunt u aangeven of het aantal overtredingen van etiketteringsregels rond vermelde waterpercentages is gedaald in het laatste half jaar? Zo ja, is dit het resultaat van de strengere aanpak? Zo neen, welke vervolgacties gaat u ondernemen om het aantal overtredingen terug te dringen?

Antwoord 4, 5, en 6
De VWA doet onderzoek naar de etikettering van kipfilet.
In 2006 lag de nadruk van het onderzoek op het juist etiketteren van het percentage kippenvlees. Hierbij werd een ondernemer beboet voor het aangeven van een te hoog percentage kippenvlees in een kipproduct en werd een ondernemer beboet voor het in de handel brengen van kipfilet (vers vlees), terwijl het ging om een kipproduct (vleesbereiding). In totaal werden negentien monsters onderzocht.

In 2007 lag de nadruk van het project op het in de handel brengen onder de juiste benaming (kipfilet of kipproduct). Ook in 2007 werd een ondernemer beboet voor het aangeven van een te hoog percentage kippenvlees in een kipproduct en werd een ondernemer beboet voor het in de handel brengen van kipfilet (vers vlees), terwijl het ging om een kipproduct (vleesbereiding). In totaal werden twee en negentig monsters onderzocht.

De resultaten van de VWA geven geen directe aanleiding om aan te nemen dat er veel kipfilet en kipproducten niet goed geëtiketteerd worden.

Naar aanleiding van hierboven beschreven signalen heb ik het voornemen de VWA te vragen om in 2008 deze problematiek nog eens grondig te onderzoeken. Ik hecht er aan te benadrukken dat het in deze kwestie niet gaat om een direct voedselveiligheidsrisico.

1) Agrarisch Dagblad, 5 februari 2008
2) Aanhangsel van de Handelingen Tweede Kamer, vergaderjaar 2006-2007, nr. 2278