Commmissie Lodders doet voorstellen ter versterking van positie provincies
Provincies concentreren zich op het ruimtelijk-economisch domein en op cultuur en laten zorg en welzijn primair over aan gemeenten. Dat is een van de belangrijkste aanbevelingen uit het rapport ‘Ruimte, Regie en Rekenschap’ van de Commissie decentralisatievoorstellen provincies onder leiding van Tineke Lodders. Dit rapport is vandaag aan minister Ter Horst (BZK) en voorzitter Franssen (IPO) aangeboden.
De commissie doet op vijf beleidsterreinen (wonen/VROM/WWI, werken/EZ, platteland en cultuur/LNV en OCW, mobiliteit/ V&W en bestuur/BZK) voorstellen om taken die nu nog door de Rijksoverheid worden uitgevoerd over te hevelen naar provincies. Uitgangspunt is dat de rol van de provincies in de regio wordt verstevigd, er minder bestuurlijke drukte is en de provincies zich meer focussen op hun kerntaken. Voor een goed functionerende overheid is wederzijds vertrouwen en een eenduidige rol – en verantwoordelijkheidsverdeling tussen de drie overheidslagen de basis, aldus de commissie.
De commissie vindt het pakket aan decentralisatievoorstellen ‘in balans’ met de bijdrage van euro 600 mln die het kabinet in de jaren 2009 – 2011 van de provincies nog vraagt. In 2007 hebben de provincies de rijksbegroting ontlast met de eerste tranche van euro 200 mln. De decentralisatie voorstellen in het advies kunnen volgens de commissie rekenen op draagvlak bij rijk en provincies en vormen daarom een goede basis voor een bestuursakkoord 2009-2011. De commissie dringt er bij kabinet en provincies op aan het ijzer te smeden nu het heet is: werk toe naar een bestuursakkoord in mei.
Aanleiding om de commissie dit najaar in te stellen was dat het rijk en de provincies er eerder niet in zijn geslaagd een meerjarig bestuursakkoord te sluiten met afspraken over decentralisatie, zoals in het coalitieakkoord is bepaald. Hierbij speelde mee dat het rijk deze kabinetsperiode een beroep doet op de provincies voor een bedrag van euro 800 mln ter ontlasting van de rijksbegroting. De commissie bestaat uit mevrouw mr. P.CH. Lodders-Elfferich (voorzitter), J.G.M. Alders, prof. dr. A.N. van der Zande, drs. G. Beukema en mevrouw drs. A.C. van Es (secretaris)
De commissie is in haar werk uitgegaan van de sturingsfilosofie ‘decentraal wat kan, centraal wat moet’ van de Nota Ruimte. Verder heeft de commissie de toekomstvisie voor de provincies in het advies van de IPO-commissie Geelhoed “Op schaal gewogen” als uitgangspunt genomen, waarbij de provincies integraal verantwoordelijk worden voor het regionale omgevingsbeleid. Voortvarende implementatie van het advies van de commissie Oosting over vermindering van interbestuurlijk toezicht in de verschillende beleidsdomeinen is volgens de commissie nodig voor een goede verantwoordelijkheidsverdeling tussen de bestuurslagen.