Kabinet: sterkere positie cliënt, alle keuze-informatie opeisbaar

Alle cliënten in de zorg krijgen het recht om informatie over bijvoorbeeld wachttijden en kwaliteit van de zorg op te vragen bij zorgaanbieders. Hierdoor krijgen cliënten de beschikking over begrijpelijke, betrouwbare en te vergelijken informatie. Dit maakt de keuze voor cliënten in de zorg gemakkelijker en maakt dat zorgaanbieders zich meer richten op kwaliteit. Het informatierecht is een van de maatregelen waarmee het kabinet de positie van de cliënt in de zorg wil versterken. De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van minister Klink en staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, mede namens minister Hirsch Ballin van Justitie.

De cliënt moet goede zorg krijgen, die past bij wat hij of zij wil en bovendien moet hij of zij weten waar die zorg te vinden is. De cliënt moet er op kunnen vertrouwen dat kwaliteit en veiligheid als hoogste prioriteit worden beschouwd. Daarom heeft het kabinet zeven rechten geformuleerd:

  1. het recht op beschikbare en bereikbare zorg
  2. het recht op keuze en keuze-informatie
  3. het recht op kwaliteit en veiligheid
  4. het recht op informatie, toestemming, dossiervorming en privacy
  5. het recht op afstemming tussen zorgverleners
  6. het recht op een effectieve, laagdrempelige klacht- en geschillenbehandeling
  7. het recht op medezeggenschap en goed bestuur.

De rechten zijn uitgewerkt in het programma 'Zeven rechten voor de cliënt in de zorg: investeren in de zorgrelatie' waarin het kabinet samenwerkt met cliëntenorganisaties, zorgaanbieders en verzekeraars.

Het vastleggen van cliëntenrechten in wetgeving is een van de belangrijkste onderdelen van het programma. Per recht zijn concrete maatregelen geformuleerd, waaronder:

  • De rechten voor cliënten worden uitgebreid naar de langdurende zorg. De zeven cliëntenrechten gelden naast de geneeskundige behandeling, ook bij verzorging, verpleging en begeleiding.
  • Voor cliënten wordt duidelijker wat de minimale eisen zijn waaraan veilige zorg moet voldoen, in de vorm van minimumnormen voor de veiligheid.
  • Het recht op informatie over fouten die merkbare gevolgen (kunnen) hebben voor de cliënt wordt vastgelegd. Hierdoor kunnen aansprakelijkheidsverzekeraars geen beperkingen opleggen in de polisvoorwaarden. Ook komt voor de cliënt informatie over de rechtspositie en over de mogelijkheden in de behandeling, verzorging, verpleging en begeleiding beschikbaar.
  • Zorgverleners die een cliënt tegelijk of kort na elkaar zorg verlenen, moeten de informatie tijdig overdragen en nazorg verlenen. Dit geldt in zowel de preventieve, curatieve als langdurende zorg.
  • Binnen de zorginstelling wordt de klachtprocedure eenvoudiger. Cliënten kunnen met hun signaal of klacht minimaal terecht bij een klachtfunctionaris. Dit voorkomt escalatie.
  • Er komt een laagdrempelige en onpartijdige commissie buiten de zorginstelling die uitspraak kan doen over de toepassing van cliëntenrechten. De rechtspositie van de cliënt wordt hierdoor sterker.
  • De positie van cliëntenraden wordt versterkt, onder meer door meer invloed op de samenstelling en de besteding van hun eigen budget en een verzwaard adviesrecht bij fusies.

Het kabinet vraagt eind dit jaar advies aan de Raad van State over een wetsvoorstel waarin de rechten in onderlinge samenhang worden vastgelegd.