Jaarverslag 2007 en Werkprogramma 2008 van Actal

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA ’S-GRAVENHAGE

Datum: 1 april 2008

Uw brief (Kenmerk):

Ons kenmerk: RR 2008-00141

Onderwerp: Jaarverslag 2007 en Werkprogramma 2008 van Actal

Geachte voorzitter,

Hierbij bieden wij u - conform de kaderwet adviescolleges - het op 27 maart jongstleden verschenen jaarverslag 2007, tevens werkprogramma 2008, aan van het Adviescollege toetsing administratieve lasten (Actal).
Daarbij willen we ook graag onze eerste reactie geven op het cijferbeeld dat Actal presenteert. Uw Kamer heeft hierom gevraagd tijdens de Regeling van werkzaamheden van 27 maart.

Het jaarverslag/werkprogramma geeft een goed beeld van de bijdrage die Actal levert bij het terugdringen van de regeldruk in Nederland. Actal geeft een duidelijk beeld van activiteiten die het College in 2007 heeft uitgevoerd en een helder overzicht van voorgenomen activiteiten in 2008. Actal maakt een aantal kritische maar constructieve opmerkingen, bijvoorbeeld ten aanzien van de verbreding van de kabinetsaanpak en de gang van zaken op een aantal departementen.

Het werkprogramma van Actal sluit goed aan bij de verbreding van de aanpak van regeldruk, zoals ook door ons wordt voorzien in de bij uw Kamer ingediende concept instellingsbeschikking van Actal. De invulling van de strategische advisering, en de rol die Actal krijgt in dat kader bij het ontwikkelen en toe passen van het zgn. ‘integraal afwegingskader beleid en wetgeving’, zijn goed uitgewerkt.

Bij de presentatie van het cijferbeeld in het Actal jaarverslag is een aantal kanttekeningen te plaatsen. De belangrijkste is dat Actal zijn cijfers baseert op de beleidsvoornemens die in de periode 1 maart 2007 tot 1 maart 2008 zijn voorgelegd aan Actal. Voor een groot deel moeten die beleidsvoornemens nog worden vastgesteld of uitgevoerd. U bent daarmee als Tweede Kamer vanzelfsprekend op een aantal terreinen zelf ook nog aan zet.

Het kabinet rapporteert in mei bij het Financieel Jaarverslag van het Rijk en in de voortgangsrapportage van het programma regeldruk bedrijven over de realisatie van beleid in het gehele jaar 2007. In mei ontvangt u tevens de realisatie van het beleid in 2007 voor burgers, professionals en medeoverheden in de voortgangsrapportage van het programma vermindering regeldruk burgers, professionals en medeoverheden van de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken. Tijdens het spoeddebat met Uw Kamer op 12 maart jongstleden hebben wij ook gesteld dat een zorgvuldige inhoudelijke vergelijking van de cijferbeelden pas mogelijk is als die rapportages gereed zijn. Dat zal derhalve in mei het geval zijn.

Het cijferoverzicht dat Actal presenteert is om een aantal redenen niet compleet. Actal ziet immers niet alles.
Zo hanteert Actal zelf een ondergrens bij het beoordelen van wetgeving (waardoor kleine voorstellen buiten beeld blijven).
Voorts betreft het werkingsterrein van Actal alleen voorgenomen wetgeving en kan het College daardoor niet rapporteren over maatregelen waarmee de overheid informatie verplichtingen efficiënter maakt (bijvoorbeeld door introductie van ICT).
Bovendien, zoals Actal ook aangeeft, veranderen de cijfers als de beleidsvoornemens worden besproken in de ministerraad en behandeld door het parlement. De bij uw Kamer ingediende concept instellingsbeschikking van Actal in lijn met de motie Blanksma-van den Heuvel en Smeets (TK 2007-2008, 29 515, nr. 217) biedt Actal de mogelijkheid in de toekomst ook aan deze aspecten aandacht te besteden.

We willen u erop wijzen dat – anders dan nog wel wordt gesuggereerd in de pers - Actal in het jaarverslag melding maakt van het toegenomen aantal negatieve adviezen in 2007, maar geen trendbreuk constateert. Actal meldt een bescheiden structurele administratieve lasten afname van ruim € 300 miljoen voor bedrijven. Dit is een eerste stap onderweg naar het realiseren van de taakstelling van 25 % waar wij voor staan. Een aantal belangrijke ontwikkelingen is niet meegenomen. De uitwerking van concrete maatregelen uit het Plan van Aanpak regeldruk bedrijven dat u in juli vorig jaar is aangeboden, is niet meegenomen. Die lijst gaan wij bovendien uitbreiden met maatregelen die op dit moment worden ontwikkeld, bijvoorbeeld op basis van de nulmeting administratieve lasten die bijna gereed is. In de loop van de komende jaren zal blijken of dit kabinet in staat is om de 25 % reductie van administratieve lasten, met een focus op merkbare maatregelen, ook daadwerkelijk te realiseren. Dat is overigens precies dezelfde werkwijze als het vorige kabinet heeft gehanteerd.

Voor de administratieve lastenreducties van burgers zijn vergelijkbare kanttekeningen te plaatsen. Er wordt een structurele daling van 1 miljoen uur en € 48 miljoen euro bereikt in besluiten die in de periode 1 maart 2007 tot 1 maart 2008 zijn genomen door dit kabinet. Wanneer we daarbij kijken naar de merkbare realisatie in dezelfde periode kan worden geconstateerd dat de administratieve lasten feitelijk afnemen met 10% in tijd en 6% in kosten. Ondanks deze verbeteringen in cijfers is dit kabinet van mening dat in de komende periode meer merkbare verbeteringen moeten worden gerealiseerd.

Wat we met Actal van mening zijn is dat dit kabinet hoge ambities heeft. Weer 25 % van de AL af voor bedrijven, terwijl het laaghangend fruit is geplukt en we bovendien de lat hoger leggen omdat we alleen echt merkbare maatregelen willen nemen, zal niet gemakkelijk zijn.
Bij de presentatie van het jaarverslag heeft Actal ook kritische signalen gegeven over onderwerpen als de politieke coördinatie, het (vermeend) ontbreken van harde reductiedoelstellingen, de koppeling met de begrotingscyclus, het bereiken van een cultuuromslag en het hanteren van kwantitatieve doelstellingen voor nalevingkosten en burgers.
Over deze onderwerpen zijn wij zelf positiever gestemd dan Actal en delen wij de kritiek van Actal niet. Onze visie op deze onderwerpen is de afgelopen tijd al een aantal malen met u besproken. Wat de nalevingkosten betreft bijvoorbeeld, hebben we tijdens het vorige spoeddebat uitgelegd dat er wel degelijk zal worden gemeten. Vervolgens zal een kwantitatieve taakstelling worden vastgesteld.

Zoals met u besproken tijdens het spoeddebat op 12 maart jongstleden, komt het kabinet in mei met een stevige eerste voortgangsrapportage. Daarin geven wij ook een (uitgebreidere) reactie op het jaarverslag van Actal. In de mei-brief zullen wij eveneens ingaan op het rapport van de Algemene Rekenkamer dat vorige week aan ons is aangeboden. De Rekenkamer heeft een review gedaan naar wat het kabinet gedaan heeft met haar eerdere aanbevelingen om de merkbaarheid van de aanpak richting bedrijfsleven te vergroten. Volgens de Algemene Rekenkamer heeft het kabinet de aanbevelingen van het Rekenkameronderzoek uit 2006 goed opgepakt.

Hoogachtend,

de staatssecretaris van Economische Zaken

drs. F. Heemskerk

de staatssecretaris van Financiën

mr. drs. J.C. de Jager

de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

mw. drs. A.Th.B. Bijleveld-Schouten