De ribkwal een invasieve exoot
Een exoot is een plant, dier, of ander organisme, dat van nature niet in een gebied voorkomt. Het merendeel van deze exoten geeft geen problemen. Maar de zogenaamde invasieve exoten kunnen een bedreiging vormen voor de biodiversiteit. Ze kunnen inheemse soorten wegconcurreren, opeten, infecteren of zich ermee vermengen.
Deze video gaat over de ribkwal die oorspronkelijk uit de zeeën van Noord- en Zuid-Amerika komt. De ribkwal vormt een bedreiging voor vissen in de Noordzee. Een deskundige vertelt hoe deze invasieve soort hier is gekomen en hoe deze kan worden bestreden.
[Voice over] Invasieve exoten zijn uitheemse planten en dieren die Nederland niet op eigen kracht kunnen bereiken. Zij komen door menselijk handelen terecht in de Nederlandse natuur. Deze soorten kunnen een bedreiging vormen voor de biodiversiteit, oftewel: de natuur in Nederland. De ribkwal komt oorspronkelijk uit de zeeen van Noord- en Zuid-Amerika. De kwal is rond 1980 vermoedelijk via ballastwater in de Zwarte Zee terecht gekomen. Ballastwater is essentieel voor de stabiliteit van een schip. Bij het innemen daarvan nemen schepen ook zeeplanten en zeedieren mee. Het lozen van dit water met uitheemse soorten in de haven van bestemming kan leiden tot grote problemen.
[Onderzoeker] De ribkwal komt sinds 2006 ook in Nederland voor, en vooral in de Waddenzee en in Zeeland. Bijvoorbeeld in de Oosterschelde of de Grevelingen. Daar hebben we duizenden exemplaren gevonden. Dat betekent dat als je in het water kijkt, je echt overal van die kleine kwalletjes ziet rondzwemmen. Deze kwallen kunnen erg schadelijk zijn, zoals ze ook zijn geweest in de Zwarte Zee. Ze eten namelijk zo ongeveer alles op dat in het water aanwezig is. Al het plankton, al het kleine leven. En daarbij dus ook viseieren van bijvoorbeeld de haring of de kabeljauw. En als ze die eitjes allemaal opeten, dan kan het zijn dat er veel minder vissen in het water nog overleven. Er kan dan een volledige visstand instorten. Als er geen vissen meer zijn, betekent dat ook weer dat zeehonden en dolfijnen bijvoorbeeld geen eten meer hebben.
[Voice over] Naast de bedreiging voor de Nederlandse biodiversiteit heeft de aanwezigheid van de ribkwal in onze wateren ook economische gevolgen voor de visserij. Een internationaal verdrag moet verspreiding van exoten via ballastwater van zeeschepen voorkomen.
[Onderzoeker] Het is in elk geval erg belangrijk om te zorgen dat via ballastwater de ribkwal of andere uitheemse soorten niet meer in Nederland aankomen. Dat kun je heel makkelijk zeggen, maar het is niet zo makkelijk gedaan. Een internationaal verdrag is dan heel belangrijk, maar daarnaast moet je ook gewoon kijken naar wanneer en waar die soorten dan ons land binnenkomen en op welke manier. Dus een continue monitoring van onze Nederlandse kusten is daarbij erg belangrijk. Dat is ook precies wat wij doen, en op het moment dat er een soort wordt waargenomen, kunnen we nagaan hoe die soort precies is binnengekomen. Als we dat weten, kunnen we er iets aan doen.