Spreekpunten ondertekenen intentieverklaring beheerplannen Natura 2000
Spreekpunten van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, G. Verburg, bij het ondertekenen van de intentieverklaring voor de beheerplannen Natura 2000, 8 september 2008.
Dames en heren,
We staan aan de vooravond van een boeiend proces. Sommigen van u staan daar al midden in: we willen 162 van onze meest waardevolle natuurgebieden extra beschermen. Maar we willen wel dat dat op een manier gebeurt die ook economische activiteiten in en rond die gebieden respecteert, en menselijk gebruik daarvan mogelijk maakt of houdt.
Gelukkig biedt Natura 2000 nieuwe kansen: de natuurgebieden zijn ook van grote economische betekenis en bieden zeker meer mogelijkheden voor recreatief gebruik.
Daarnaast moet het beheerplan ook voor vele jaren duidelijkheid scheppen. Iets wat voor ondernemers erg belangrijk is en waar het rond deze gebieden vaak aan heeft ontbroken.
Het is dus ook een kans om de toegevoegde waarde van ieder gebied te laten zien, in al zijn aspecten. Voor de natuur, voor de recreatie, voor de inwoners, voor de boer en andere ondernemers en vele anderen. Dat proces is nieuw en spannend.
Ik wil dan ook het IPO en het Regiebureau Natura 2000 bedanken voor deze bijeenkomst. En met name wil ik het IPO in het zonnetje zetten, niet alleen omdat ze de drijvende kracht zijn achter deze intentieverklaring. Maar ook omdat het gelukt is om zoveel partijen hier vandaag bijeen te krijgen.
De grote kracht van deze intentieverklaring is namelijk, en daar leg ik enige nadruk op…'samen'. We doen het samen…..met 12 provincies, drie ministeries en 15 maatschappelijke organisaties. En straks bij de individuele beheerplannen doen we het samen met de mensen in de gebieden; de bewoners, gebruikers, genieters, boeren, burgers en buitenlui.
En dat is belangrijk. We hebben het niet alleen over de inrichting van een groot en belangrijk stuk van Nederland. Maar we kunnen in het beheerplan alleen een zorgvuldige combinatie maken van ecologie en sociaal-economische activiteiten, als iedereen meedoet. Als alle belangen zijn vertegenwoordigd. We er niet alleen zijn voor de ondernemers. Of voor de natuur. Of voor de recreatie. We gaan voor een evenwichtige combinatie van alle drie.
Want dat wil ik nog wel even gezegd hebben. We staan pal voor alle belangen. Ik wil dat bij het opstellen van de Natura-2000 beheerplannen alle betrokkenen hun stem kunnen laten horen. Zodat we met recht kunnen zeggen: deze plannen kunnen lokaal, regionaal en nationaal rekenen op een optimaal draagvlak. Want zoals gezegd, deze operatie, dit Natura 2000-proces, beïnvloedt het wonen, werken en recreëren van veel Nederlanders. Dat moet dus zorgvuldig en in alle openheid gebeuren.
Daarmee kom ik bij een tweede belangrijk doel van de bijeenkomst van vandaag. De beheerplannen geven ook een houvast en verschaffen duidelijkheid.
Een deel van die duidelijkheid is al gegeven met de 'sectornotities bestaand gebruik'. Het regiebureau en het Steunpunt Natura 2000 heeft samen met een aantal sectoren (landbouw, delfstoffenwinning, recreatie, natuur) al gekeken naar de activiteiten die men nu al regelmatig onderneemt. En samen is al gekeken of deze activiteiten zonder meer kunnen doorgaan, of dat er meer voorzichtigheid geboden is. Dit biedt dus al veel duidelijkheid.
Om het plaatje compleet te krijgen, zijn echter de beheerplannen van belang. Want die vertellen exact op welke termijn, hoe en door wie de instandhoudingsdoelen worden verwezenlijkt. Zodat voor iedereen duidelijk wordt wat voor gevolgen de Natura-2000 gebiedsaanwijzingen voor het (bestaand) gebruik in en vlakbij de gebieden die het betreft.
We zetten vandaag dus een belangrijke stap in het proces. En gelukkig hoeven we die stap niet 'in den blinde' te zetten. We kunnen leren van het beheerplan Voordelta, dat al eerder door de staatssecretaris van Verkeer & Waterstaat is vastgesteld.
Dit beheerplan is - samen met de beheerplannen van de Wieden-Weerribben en de Peelvenen - geëvalueerd en ik wil u alvast een aantal bevindingen daaruit graag meegeven. Als eerste noem ik u: wees creatief. Probeer mee te denken en daar waar mogelijk - binnen de juridische kaders natuurlijk - met enige fantasie naar oplossingen te zoeken.
Laat dus ook - tip nummer 2 - de betrokkenen zelf meedenken. Ga het als overheid niet allemaal zelf zitten te verzinnen, maar maak gebruik van de kennis van de (lokale) betrokkenen.
Derde tip: de overheid stelt duidelijke grenzen. En is ook duidelijk over de randvoorwaarden. Ga niet zaken beloven, die je niet waar kunt maken. Laatste tip: compromissen sluiten hoort erbij. Soms zal dat ten koste gaan van het een, maar dat compenseert zich wel weer op een andere plaats. Wees daar flexibel in en streef naar win-winsituaties.
Dames en heren, tot zover een aantal bevindingen uit het onderzoek. Overigens: de provincies en de betrokken ministeries hebben het net gekregen of krijgen het onderzoek binnenkort toegestuurd. Dus mocht u interesse hebben…….. U weet nu waar u moet zijn.
Dames en heren.
Ik zei het al aan het begin van mijn verhaal: Het beheerplanproces is nieuw en spannend. Voor iedereen. En daarom is het van groot belang dat alle betrokkenen, zowel van de kant van de overheid, als van de samenleving, dezelfde verwachtingen hebben bij het proces. Dat is - gezien de intentieverklaring - zeker het geval. Ik stel dus voor de intentieverklaring te gaan tekenen.