Verwijsindex Antillianen hard nodig voor adequate hulpverlening

Voor een gerichte aanpak van de problematiek van Antilliaans-Nederlandse risicojongeren is de Verwijsindex Antillianen hard nodig. Er kan niet worden gewacht op de landelijke invoering van de Verwijsindex Risicojongeren omdat deze index in zijn huidige vorm niet voorziet in registratie van etniciteit. Dat vergt een aanpassing in de opzet van de Verwijsindex Risicojongeren en in de Wet op de jeugdzorg. De mogelijkheden daartoe worden momenteel bezien. Dat schrijft minister Vogelaar voor Wonen, Wijken en Integratie mede namens minister Rouvoet voor Jeugd en Gezin in antwoorden op kamervragen.

Antilliaanse Nederlanders zijn sterk oververtegenwoordigd in de cijfers over schooluitval, schulden, werkloosheid en criminaliteit. De jongeren kampen vaak met meerdere problemen tegelijkertijd. Veel vaker dan andere groepen hebben Antilliaans-Nederlandse risicojongeren geen vaste woon- of verblijfplaats. Een aanzienlijk deel staat niet ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie.
Gemeenten hebben een hulpmiddel nodig om de jongeren beter in beeld te krijgen voor een gerichte aanpak en betere hulpverlening. Een cruciale schakel daarvoor is de Verwijsindex Antillianen, een systeem dat informatie bijeen brengt van gemeenten, hulpverleners en politie. De verwijsindex bevat uitsluitend verwijzingen en géén inhoudelijke informatie over de jongeren. Alleen de gemeenten en de politie zijn aangesloten. Met de uitwisseling van informatie kunnen de instanties de hulpverlening beter afstemmen.
De jongeren kampen vaak met complexe problemen die volgens minister Vogelaar vragen om een langdurige en gerichte aanpak. Samen met de Antilliaanse gemeenschap wil Vogelaar ervoor zorgen dat alle Antilliaans-Nederlandse jongeren in Nederland volop kunnen meedoen in de samenleving.

Beperkte toegang tot VIA
Alleen de verantwoordelijke voor de aanpak van de Antilliaans Nederlandse risicojongeren bij een gemeente en politie kan de VIA raadplegen. Het systeem beperkt zich tot een verwijzing naar instanties die betrokken zijn bij de jongeren. Als op basis van de verwijsindex blijkt dat een jongere bij meerdere instanties bekend is, dan kan er onderling contact worden opgenomen. De informatie-uitwisseling vindt vervolgens rechtstreeks plaats tussen de betrokken instanties. Op basis daarvan is het mogelijk een jongere de noodzakelijke hulp te bieden.

Niet álle jongeren van Antilliaanse afkomst worden zonder meer opgenomen in de VIA . Het gaat alleen om de groep met meervoudige problemen. Een jongere behoort tot de doelgroep wanneer er sprake is van een of meer van onderstaande criteria over de laatste twaalf maanden. Wanneer een jongere de laatste twaalf maanden niet meer valt onder één of meerdere van deze criteria dan wordt de verwijzing automatisch verwijderd.

De criteria:

  • Alleen registratie van jongeren wanneer hij of zij niet ouder is dan 24 jaar
  • Deelname aan schuldhulpverleningstraject
  • Niet geregistreerd in de Gemeentelijke Basisadministratie
  • In aanraking met hulpverlening
  • Langdurig schoolverzuim of voortijdig schoolverlaten.
  • Grote afstand tot arbeidsmarkt
  • Uitkeringsfraude
  • Huurschuld van meer dan zes maanden
  • Drie of meer overlast meldingen
  • Betrokkene voldoet aan 1-2-3- criteria van de politie: 1x geweldsdelict en/of 2x overig delict en/of 3x overlast

Ontheffing
Op verzoek van de 21 Antillianen gemeenten is de Verwijsindex Antillianen de afgelopen jaren ontwikkeld. December 2006 gaf het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) een ontheffing voor de Verwijsindex Antillianen voor een periode van twee jaar. De ontheffing is nodig omdat het gebruik van gegevens over de etnische afkomst van personen onder de Wet bescherming persoonsgegevens niet zondermeer is toegestaan.

In september 2008 oordeelde de Raad van State in hoger beroep dat persoonsgegevens over de Antilliaanse afkomst wel verwerkt mogen worden in de Verwijsindex Antillianen. Minister Vogelaar heeft een hernieuwde aanvraag tot ontheffing voor de Verwijsindex Antillianen ingediend bij het College Bescherming Persoonsgegevens.

Op 8 oktober jl. heeft de minister voor Wonen, Wijken en Integratie tijdens een ontmoeting met de minister president van de Nederlandse Antillen kennis genomen van de heftige gevoelens die er leven in de Antilliaanse gemeenschap. Tijdens het bezoek dat minister Vogelaar binnenkort aan de Nederlandse Antillen brengt zal besproken worden hoe om te gaan met de noodzaak van registratie van Antilliaans Nederlandse risicojongeren ten behoeve van goede en adequate hulpverlening.