Staat neemt Fortis Nederland over

De Nederlandse Staat neemt het bankbedrijf en het verzekeringsbedrijf van Fortis Nederland en het Fortis-deel van ABN AMRO volledig over.

Dat hebben minister-president Balkenende, minister Bos (Financiën) en president Wellink van De Nederlandsche Bank op 3 oktober 2008 in een verklaring bekendgemaakt.

Minister-president Balkenende:

Goedenavond. Sinds gisteravond zijn wij in Brussel geweest. De minister van Financiën, de president van de DNB en ikzelf. We hebben daar overleg gevoerd met de premiers van België en Luxemburg, met de ministers van Financiën en met de collega's van de heer Wellink.

Daar was ook aanleiding voor, omdat we vorige week hebben gezien dat er de noodzaak was om stappen te zetten wat betreft het concern van Fortis. Wat toen is gedaan was noodzakelijk. We hebben turbulente tijden. Alleen de vraag was: was het genoeg? En we moesten in de loop van deze week constateren dat verdergaande stappen nodig waren. Dus een week geleden was het nodig om deze stappen te zetten, het was nu nodig om verdergaande stappen te zetten. Er gebeurt geweldig veel. Het gaat om liquiditeitsbewegingen. Het gaat om vertrouwen in de financiële sector.

We hebben alles op een rijtje gezet en dat heeft na lang overleg ertoe geleid dat de conclusie is getrokken dat het het beste is, wat betreft de Nederlandse situatie, Fortis Nederland in handen te brengen van de Staat. Datzelfde geldt voor het verzekeringsbedrijf van Fortis en dat geldt ook voor ABN AMRO. Op zichzelf is dat natuurlijk niet een gebruikelijke stap omdat dit zaken zijn van private partijen. Alleen, we leven in een turbulente wereld, waarin sprake is van risico's en onzekerheden. En het gaat ook om de belangen van de klanten.

Tegen die achtergrond hebben wij gemeend dat het verstandig is om te werken aan een oplossing die perspectief biedt om juist weer meer rust te krijgen, meer zekerheid, en bij te dragen aan het herstel van het vertrouwen. Voor dit alles zal een bedrag worden betaald van 16,8 miljard. Dat is een marktconforme prijs. En we zullen uiteraard na verloop van tijd zien wat we dan met de bedrijven gaan doen.

Voorlopig vinden wij dat er een goede waarborg is gevonden om dit in handen van de overheid te brengen. Het overleg heeft in een goede verstandhouding plaatsgevonden. Het zijn wel pittige gesprekken geweest, maar deze stappen waren noodzakelijk. Vorige week een eerste stap. Dit komt er voor in de plaats. En ik ben blij dat we deze conclusie hebben kunnen trekken, hoe moeilijk het ook is. Want het hangt ook samen met economische tijden die we graag wat anders zouden zien.

Minister Bos (Financiën):

Dames en heren, de afgelopen weken zijn voor het Fortis-concern buitengewoon spannend, maar ook buitengewoon zorgwekkend geweest. Dat is voor de buitenwereld niet altijd zichtbaar geweest. Twee weken geleden zagen wij hoe een gezond bedrijf vertrouwen verloor op de beurs. Deze week zagen we hoe hetzelfde bedrijf het eigenlijk goed deed op de beurs, maar in de bancaire praktijk tegen steeds grotere liquiditeitsproblemen aan liep.

Ik heb deze week reeds een aantal malen gezegd dat de Nederlandse regering haar verantwoordelijkheid zal nemen als cruciale financiële instellingen, cruciaal voor stabiliteit en integriteit van financiële systemen, in te grote problemen komen. Dat was afgelopen weekend het geval toen wij een 49% belang namen in Fortis Nederland. Maar dat was de afgelopen week wederom het geval toen wij besloten een bod te doen op alle activiteiten van Fortis Bank Nederland, inclusief het Fortis-deel van ABN AMRO.

De gesprekken hierover zijn afgelopen dinsdag gestart. Gisteren, vannacht en vandaag in aanwezigheid van de minister-president en de president van de DNB en mijzelf gevoerd in Brussel en vandaag dan succesvol afgerond, inclusief - ik benadruk dit - een bod op de Nederlandse verzekeringsactiviteiten van Fortis. De Nederlandse overheid is hiermee 100% eigenaar geworden van al deze activiteiten. Daar is 16,8 miljard euro voor betaald. Deze overeenkomst vervangt de overeenkomst van afgelopen weekend. Het bedrag van 16,8 miljard komt dus ook niet bovenop de toen geboden 4 miljard, maar komt daarvoor in de plaats.

Met deze overname stellen wij niet alleen zeker dat cruciale en zogeheten systeemrelevante bancaire activiteiten in rustig vaarwater zijn gekomen. Ook leidt het ertoe dat het voor het Nederlandse vestigingsklimaat, denkt u aan Holland Financial Center, belangrijke financiële activiteiten voor Nederland behouden blijven. Maar bovenal hebben wij vandaag bereikt dat spaarders en klanten weten dat hun geld bij onze banken in veilige handen is.

President Wellink (DNB):

Ik kan kort zijn na hetgeen is gezegd. Het nieuwe bedrijf dat nu gekocht is telt in totaal zo'n 45.000 medewerkers. Een kleine 5000 in de verzekeringspoot, 30.000 in het Fortis-deel van ABN AMRO en 10.000 in Fortis Bank Nederland. 45.000 werknemers dus, 720 kantoren in Nederland. In een aantal sectoren heeft het zeg tussen de 20 en 25% van de markt in ons land.

Het nieuwe bedrijf, als ik het in z'n totaliteit neem, zit in de haarvaten van de Nederlandse economie. Dat blijkt uit een marktaandeel voor het midden- en kleinbedrijf van boven de 40%.

Ik moet u zeggen dat het vanuit de optiek van een toezichthouder goed is te zien dat in deze woelige wereld, waarin van alles gebeurt in het bankwezen, twee systeembanken in Nederland in veilige haven hebben kunnen koersen.