Opening van de aansluiting A28 Vathorst-Corlaer

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Beste mensen,

Dit is een feestelijke dag voor de inwoners van Corlaer en Vathorst.
Maar niet alleen voor hèn.
Het is ook een goede dag voor de gemeenten Nijkerk en Amersfoort èn voor de provincies Gelderland en Utrecht. Twee provincies die de laatste decennia letterlijk naar elkaar toe zijn gegroeid langs de A28. Het aantal inwoners van Amersfoort is sinds begin jaren zeventig bijna verdubbeld. En ook Nijkerk groeit.

De laatste jaren gaat het hard. Elfduizend woningen erbij in Vathorst. En nog eens enkele duizenden in Corlaer. Heel veel mensen kiezen ervoor om hier te wonen. En dat kan ik me goed voorstellen. Je hebt hier vrijwel alles wat het leven mooi maakt binnen handbereik. Ten oosten de Veluwe, met haar prachtige natuur. Ten noorden de Randmeren, voor de waterliefhebbers. Ten westen de Randstad met zijn economische en culturele mogelijkheden. Ten zuiden de Utrechtse Heuvelrug. Geen wonder dat Nijkerk en Amersfoort plaatsen zijn waar burgers en bedrijven zich graag vestigen.

Wie woningen en bedrijven bouwt, dient ook te zorgen voor een goede ontsluiting. In 2000 vroeg de Raad van State nadrukkelijk aandacht voor de tekortschietende bereikbaarheid van de nieuwe locatie Vathorst. Zonder een oplossing daarvoor, dreigde hier een verkeersinfarct te ontstaan. En dat in een regio waar het verkeer toch al vaak vast staat.

Ik heb grote waardering voor de voortvarendheid waarmee de partners in de regio toen in actie zijn gekomen. Al snel zaten alle betrokken partijen met elkaar om de tafel. Gemeenten, provincies, VROM en Verkeer en Waterstaat. Met als resultaat het ‘Vathorst Convenant’. Dat convenant legde de basis onder de nieuwe aansluiting die ik straks mag openen.

De samenwerking – dat wil ik hier graag zeggen – verliep voortreffelijk. Er is gewerkt vanuit de overtuiging dat wij – regio en rijk - een gezamenlijk belang hebben bij het verbeteren van de verbinding tussen de A28 en de nieuwe wijken van Amersfoort en Nijkerk.

Beide gemeenten hebben bewezen dat een provinciegrens absoluut geen barrière hoeft te zijn voor hechte, constructieve samenwerking. Die bestuurlijke ‘can do’-mentaliteit werpt vruchten af langs de A28, zoals we vandaag zien.

De A28 doorsnijdt vijf provincies en loopt van Groningen tot Utrecht. De totale lengte is 187 kilometer. Het is een van de grote Noord-Zuid routes van ons land. De belangrijkste verbinding over de weg tussen Dom, Lange Jan en Martinitoren.

Wie het traject aflegt, weet dat de doorstroming op de A28 nogal eens te wensen overlaat. Een aantal hardnekkige knelpunten zorgt al vele jaren voor oponthoud.

Twee daarvan worden nog deze kabinetsperiode aangepakt. Dat kan dankzij de wet Versnelling Besluitvorming Wegprojecten waarvoor ik eerder dit jaar de goedkeuring van het parlement heb gekregen.

  • De schop gaat de grond in tussen Utrecht en Amersfoort. Daar gaan we van 2 x 2 naar 2 x 3 rijstroken. Daarbij zal ook aandacht zijn voor de bewoners van de Amersfoortse wijk Schuilenburg, die last hebben van het verkeerslawaai.
  • En ook verderop langs de A28, tussen Hattem en Meppel, komt er over een afstand van 22 kilometer een rijstrook bij.

Het knelpunt waar u hier in de regio het meest last van heeft, is natuurlijk het knooppunt Hoevelaken. Het scharnierpunt tussen Noord-, Oost- en West-Nederland. Een gordiaanse knoop die heel lastig is los te maken.

En toch zijn we precies dat aan het doen.

‘Hoevelaken’ heeft een lange geschiedenis. Begin jaren vijftig werd het knooppunt geopend als rotonde. Twintig jaar later kreeg het zijn huidige vorm als compact klaverblad. De capaciteit daarvan is al lang niet meer berekend op de dagelijkse hoeveelheid verkeer. Met als resultaat: een dagelijkse ergernis voor vele duizenden weggebruikers. Overlast van sluipverkeer door Nijkerk, Bunschoten en Leusden. En een onnodige belasting van het milieu. Want verkeer dat dóórstroomt is beter voor de luchtkwaliteit dan verkeer dat stapvoets rijdt.

De situatie is complex. Hoevelaken is een belangrijk verdeelpunt met relatief veel aansluitingen kort op elkaar. Er hoeft maar iets mis te gaan, of de boel staat tot in de wijde omtrek vast. Bovendien ligt het in een kwetsbare omgeving met veel omwonenden die – en dat begrijp ik heel goed - bezorgd zijn over de leefbaarheid.

Eind vorig jaar ben ik een planstudie gestart naar de oplossing van het probleem. Ook daarin trekken we gezamenlijk op: rijk, provincie en gemeenten. Zo zijn al gronden gereserveerd en aangekocht die straks nodig zijn om de bereikbaarheid te verbeteren.

We zorgen dat snelheid en zorgvuldigheid hand in hand gaan tijdens de hele procedure. Vorige week heb ik de richtlijnen vastgesteld voor de inhoud van het Milieueffectrapport. Excuses voor het jargon, maar dit is een belangrijk moment. Het betekent dat we nu de alternatieve oplossingen voor de aanpak van knooppunt Hoevelaken tegen elkaar af kunnen gaan wegen. Volgens de planning kan er in 2012 een Tracébesluit worden genomen en kan in 2015 de schop de grond in.

Hoevelaken is niet de enige plek in Midden-Nederland waar we samen werken aan een robuuster vervoerssysteem. Binnen het programma VERDER hebben rijk en regio de handen ineen geslagen om de draaischijf van Nederland weer in beweging te krijgen. We zijn gestart met planstudies voor onder meer Utrecht-Eemnes-Amersfoort en de Ring Utrecht. We investeren in uitbreiding van Randstadspoor, OV, Park and Ride-voorzieningen en fietspaden. En we zijn druk bezig met de Spoedaanpakprojecten, waarvan meer dan een derde (elf van de dertig om precies te zijn) binnen de provincie Utrecht valt.

Ik begrijp heel goed het ongeduld van de mensen hier in Nijkerk, in Amersfoort, in Hoevelaken en de andere steden en dorpen in de omgeving. De bereikbaarheid schiet tekort. En ook al werken we keihard aan oplossingen, besluitvorming en realisatie kosten gewoon tijd.

Reden temeer om de openstelling van projecten voluit te vieren. Want we vergeten wel eens hoeveel moois er in Nederland gereed komt. Vorige maand was ik in Ede voor de openstelling van de verbrede A12 tussen Ede en Veenendaal. Vandaag hier in Nijkerk, bij de prachtige nieuwe aansluiting naar Vathorst en Corlaer.

Tegen alle bewoners, bestuurders en ondernemers zeg ik: van harte gefeliciteerd. Bedankt voor de voortreffelijke samenwerking. Laten we zo samen met volle kracht voortgaan.