Uitslag verkiezing van de leden van het Europees Parlement van 4 juni 2009
De opkomst bij de verkiezing voor het Europees Parlement was met 36,8% iets lager dan bij de vorige verkiezing in 2004. Toen was de opkomst 39,26%. Van de 12.445.497 kiesgerechtigden hebben donderdag 4 juni 4.573.743 personen hun stem uitgebracht. Hiervan waren 4.553.864 geldige, niet blanco, stemmen. Blanco stemden 10.013 personen en ongeldig 9.866.
Totaal aantal stemmen en kiesdeler
Het totaal aantal geldige, niet zijnde blanco, stemmen bedraagt 4.553.864 stemmen. Er zijn 25 zetels te verdelen. De kiesdeler bedraagt dus 182.154 14/25 stemmen; de voorkeurdrempel is tenminste 10 % hiervan, dus 18.216 stemmen.
Aantal stemmen per partij
Op de verschillende partijen zijn in totaal de volgende aantallen stemmen uitgebracht
| Lijstnr. Aanduiding |
Aantal stemmen |
Percentage 2009 |
Percentage 2004 |
|---|---|---|---|
| 1. CDA - Europese Volkspartij |
913.233 |
20,1 |
24,43 |
| 2. P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten |
548.691 |
12 |
23,6 |
| 3. VVD - Europese Liberaal-Democraten |
518.643 |
11,4 |
13,2 |
| 4. GROENLINKS |
404.020 |
8,9 |
7,39 |
| 5. SP (Socialistische Partij) |
323.269 |
7,1 |
6,97 |
| 6. ChristenUnie-SGP |
310.540 |
6,8 |
5,87 |
| 7. Democraten 66 (D66) |
515.422 |
11,3 |
4,25 |
| 8. Newropeans |
19.840 |
0,4 |
|
| 9. Europa Voordelig! & Duurzaam |
4.431 |
0,1 |
|
| 10. Solidara |
7.533 |
0,2 |
|
| 11. Partij voor de Dieren |
157.735 |
3,5 |
3,22 |
| 12. EUROPESE KLOKKENLUIDERSPARTIJ (EKP) |
21.448 |
0,5 |
|
| 13. De Groenen |
8.517 |
0,2 |
|
| 14. PVV (Partij voor de Vrijheid) |
772.746 |
17 |
|
| 15. Liberaal Democratische Partij |
10.757 |
0,2 |
|
| 16. Partij voor Europese Politiek (PEP) |
2.427 |
0,1 |
|
| 17. Libertas |
14.612 |
0,3 |
Aantal zetels per partij
| Lijstnr. Aanduiding |
2009 |
2004 |
|---|---|---|
| 1. CDA - Europese Volkspartij |
5 |
7 |
| 2. P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten |
3 |
7 |
| 3. VVD - Europese Liberaal-Democraten |
3 |
4 |
| 4. GROENLINKS |
3 |
2 |
| 5. SP (Socialistische Partij) |
2 |
2 |
| 6. ChristenUnie-SGP |
2 |
2 |
| 7. Democraten 66 (D66) |
3 |
1 |
| 8. Newropeans |
||
| 9. Europa Voordelig! & Duurzaam |
||
| 10. Solidara |
||
| 11. Partij voor de Dieren |
||
| 12. EUROPESE KLOKKENLUIDERSPARTIJ (EKP) |
||
| 13. De Groenen |
||
| 14. PVV (Partij voor de Vrijheid) |
4 |
|
| 15. Liberaal Democratische Partij |
||
| 16. Partij voor Europese Politiek (PEP) |
||
| 17. Libertas |
||
| Totaal |
25 |
27* |
*De partij Europa Transparant haalde in 2004 twee zetels
Lijstencombinaties
Al deze drie lijstencombinaties worden in aanmerking genomen bij de zetelverdeling, omdat elk van de deelnemende partijen ook een zetel zou hebben behaald als er geen lijstencombinatie zou zijn aangegaan.
Er is ook berekend hoe de zetelverdeling zou zijn geweest als er in het geheel geen lijstencombinaties waren gevormd. In dat geval zou GROENLINKS één zetel minder (2 in plaats van 3) en de PVV één zetel meer (5 in plaats van 4) toegewezen hebben gekregen.
Er zijn drie lijstencombinaties gevormd.
| Lijstencombinatie |
Totaal aantal stemmen |
|---|---|
| CDA - Europese Volkspartij en ChristenUnie-SGP |
1.223.773 |
| P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten en GROENLINKS |
952.711 |
| VVD - Europese Liberaal-Democraten en Democraten 66 (D66) |
1.034.065 |
Gekozen kandidaten
Op de lijsten van de 17 partijen die deelnamen aan de verkiezingen stonden in totaal 289 kandidaten: 96 vrouwen en 193 mannen. Er zijn 14 mannen en 11 vrouwen gekozen. Voor elke partij zijn eerst gekozen verklaard de kandidaten op wie een aantal voorkeurstemmen is uitgebracht dat ligt boven 10% van de kiesdeler, dus minimaal 18.216 stemmen.
Daarna zijn, voor zover door een partij behaalde zetels nog niet aan een kandidaat toegewezen waren, die zetels toegewezen aan kandidaten in de volgorde waarop ze op de lijst zijn vermeld.
Hieronder een overzicht van de kandidaten van de verschillende partijen die zijn gekozen. De namen van de kandidaten die de voorkeurdrempel hebben behaald zijn vet gedrukt.
| Partij | Lijst. nummer | Gekozen kandidaat | stemmen |
|---|---|---|---|
| CDA |
|||
| Europese Volkspartij |
1 |
van de Camp, W.G.J.M. (m) | 579.775 |
| 25 |
Oomen-Ruijten, M.G.H.C. (v) | 70.388 |
|
| 2 |
Wortmann-Kool, C.M. (v) | 48.270 |
|
| 4 |
de Lange, E.M.R. (v) | 43.406 |
|
| 5 |
van Nistelrooij, L.J.J. (m) | 41.846 |
|
| P.v.d.A. |
|||
| Europese Sociaaldemocraten |
1 |
Berman, M. (m) | 372.060 |
| 2 |
Bozkurt, E. (v) | 66.385 |
|
| 4 |
Merkies, J.A. (v) | 18.553 |
|
| VVD |
|||
| Europese Liberaal-Democraten |
1 |
van Baalen, J.C. (m) | 367.796 |
| 2 |
Hennis-Plasschaert, J.A. (v) | 52.184 |
|
| 3 |
Manders, A.J.M. (m) | 34.973 |
|
| GROENLINKS |
1 |
Sargentini, J. (v) | 321.744 |
| 2 |
Eickhout, B. (m) |
13.782 |
|
| 3 |
Cornelissen, M. (v) |
14.486 |
|
| SP (Socialistische Partij) |
1 |
de Jong, C.D. (m) | 194.359 |
| 2 |
Liotard, K.T. (v) | 32.426 |
|
| ChristenUnie-SGP |
1 |
van Dalen, P. (m) | 209.947 |
| 2 |
Belder, B. (m) | 53.450 |
|
| Democraten 66 (D66) |
1 |
in 't Veld, S.H. (v) | 433.957 |
| 3 |
Schaake, M.R. (v) | 18.662 |
|
| 2 |
Gerbrandij, G. M. (m) |
18.107 |
|
| PVV (Partij voor de Vrijheid) |
1 |
Madlener, B. (m) | 382.610 |
| 10 |
Wilders, G. (m) | 334.846 |
|
| 2 |
Bontes, L. (m) |
6.751 |
|
| 3 |
van der Stoep, D.T. (m) |
5.650 |
Bij deze verkiezing hebben 24 personen de voorkeurdrempel overschreden van wie er 20 benoemd zijn. Er zijn vier personen die de voorkeurdrempel hebben gehaald maar niet benoemd worden omdat hun partij geen c.q. niet meer zetels heeft verkregen.
Bij lijst 1, CDA - Europese Volkspartij, kreeg kandidaat nummer 3, mevrouw Martens, 38.781 stemmen.
Bij lijst 5, de SP, is dat kandidaat nummer 3, mevrouw van Gemert. Zij kreeg 23.662 stemmen.
Bij lijst 11, de Partij voor de Dieren, zijn dat mevrouw Oerlemans, nummer 1 van de kandidatenlijst die 115.472 stemmen kreeg en mevrouw Thieme, nummer 15 van de kandidatenlijst, die 18.314 stemmen behaalde.
EP-verkiezing: restzetels en lijstencombinaties
Bij de verdeling van de zetels over de verschillende lijsten is eerst aan elke partij en aan de drie lijstencombinaties een aantal zetels toegewezen. Dat aantal zetels is gelijk aan het aantal malen dat de lijst of de combinatie de kiesdeler heeft gehaald. Bij de eerste toewijzing zijn 21 zogenaamde volle zetels verdeeld. Er waren dus nog 4 restzetel te verdelen. Deze zetels zijn volgens het systeem van de grootste gemiddelden verdeeld.
De restzetels zijn, in volgorde van toedeling, toegekend aan lijstencombinatie 1 (CDA - Europese Volkspartij en ChristenUnie-SGP), lijstencombinatie 3 (VVD - Europese Liberaal-Democraten) en Democraten 66 (D66), de SP (Socialistische Partij) en aan lijstencombinatie 2 (P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten en GROENLINKS).
| Lijstencombinatie, lijst | volle zetels | restzetels | totaal |
|---|---|---|---|
| Lijstencombinatie 1 (lijst 1 en lijst 6) | 6 | 1 | 7 |
| CDA - Europese Volkspartij |
|||
| en ChristenUnie-SGP |
|||
| Lijstencombinatie 2 (lijst 2 en lijst 4) | 5 | 1 | 6 |
| P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten |
|||
| en GROENLINKS |
|||
| Lijstencombinatie 3 (lijst 3 en lijst 7) | 5 | 1 | 6 |
| VVD - Europese Liberaal-Democraten |
|||
| en Democraten 66 (D66) |
|||
| Lijst 5 SP (Socialistische Partij) | 1 | 1 | 2 |
| Lijst 14 PVV (Partij voor de Vrijheid) | 4 | 4 | |
| Totaal |
21 |
4 |
25 |
Voor de toewijzing van zetels binnen de lijstencombinaties is een vergelijkbaar systeem gevolgd. Eerst is door het totaal aantal stemmen dat door de combinatie is gehaald, te delen door het aantal behaalde zetels, de combinatiekiesdeler vastgesteld. Vervolgens zijn de volle zetels toegedeeld, waarna de restzetels binnen de lijstencombinatie op basis van het systeem van grootste overschotten zijn verdeeld. Bij elk van de lijstencombinaties betrof het steeds één restzetel.
| Zetelverdeling binnen de lijstencombinaties | volle zetels | restzetels | totaal |
|---|---|---|---|
| Lijstencombinatie 1 (lijst 1 en lijst 6) | |||
| CDA - Europese Volkspartij |
|||
| en ChristenUnie-SGP |
|||
| CDA - Europese Volkspartij |
5 | 5 | |
| ChristenUnie-SGP |
1 | 1 | 2 |
| Lijstencombinatie 2 (lijst 2 en lijst 4) | |||
| P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten |
|||
| en GROENLINKS |
|||
| P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten |
3 | 3 | |
| GROENLINKS |
2 | 1 | 3 |
| Lijstencombinatie 3 (lijst 3 en lijst 7) | |||
| VVD - Europese Liberaal-Democraten |
|||
| en Democraten 66 (D66) |
|||
| VVD - Europese Liberaal-Democraten |
3 | 3 | |
| Democraten 66 (D66) |
2 | 1 | 3 |
De drie lijstencombinaties worden alle in aanmerking genomen bij de zetelverdeling, omdat elk van de deelnemende partijen ook een zetel zou hebben behaald als er geen lijstencombinatie zou zijn aangegaan.
Er is ook berekend hoe de zetelverdeling zou zijn geweest als er in het geheel geen lijstencombinaties waren gevormd. In dat geval zou GROENLINKS één zetel minder (2 in plaats van 3) en de PVV (Partij voor de Vrijheid) één zetel meer (5 in plaats van 4) toegewezen hebben gekregen.
Mogelijke 26e zetel
In de komende zittingsperiode van het Europees Parlement valt aan Nederland mogelijk een extra zetel toe. Dit gebeurt op grond van afspraken in Europees verband en indien het Verdrag van Lissabon in werking is getreden. De Staatssecretaris van BZK heeft te kennen gegeven dat deze zetel moet worden toegekend als ware het een extra restzetel. Ervan uitgaande dat dit gebeurt, valt deze 26e zetel toe aan de PVV (Partij voor de Vrijheid). Deze partij zou deze restzetel ook hebben gekregen, indien de uitslag na de verkiezing meteen op basis van 26 zetels zou zijn vastgesteld.
Aantallen kandidaten en man/vrouwverdeling
verkiezing Europees Parlement 4 juni 2009
Op de lijsten van de 17 partijen die deelgenomen hebben aan de verkiezingen stonden in totaal 289 kandidaten. Daarvan waren 96 vrouw. Dat is 33% van het totaal. Uiteindelijk zijn van de 25 kandidaten 11 vrouwen verkozen, 44% van het totaal.
| Lijstnr. Aanduiding | Aantal kandidaten | Waarvan vrouwen | Aantal zetels | Gekozen vrouwen |
|---|---|---|---|---|
| 1. CDA - Europese Volkspartij |
25 |
14 |
5 |
3 |
| 2. P.v.d.A./Europese Sociaaldemocraten |
13 |
6 |
3 |
2 |
| 3. VVD - Europese Liberaal-Democraten |
30 |
7 |
3 |
1 |
| 4. GROENLINKS |
19 |
8 |
3 |
2 |
| 5. SP (Socialistische Partij) |
30 |
12 |
2 |
1 |
| 6. ChristenUnie-SGP |
20 |
4 |
2 |
- |
| 7. Democraten 66 (D66) |
30 |
11 |
3 |
2 |
| 8. Newropeans |
8 |
2 |
||
| 9. Europa Voordelig! & Duurzaam |
5 |
1 |
||
| 10. Solidara |
25 |
6 |
||
| 11. Partij voor de Dieren |
15 |
8 |
||
| 12. EUROPESE KLOKKENLUIDERSPARTIJ (EKP) |
10 |
1 |
||
| 13. De Groenen |
8 |
3 |
||
| 14. PVV (Partij voor de Vrijheid) |
10 |
2 |
4 |
- |
| 15. Liberaal Democratische Partij |
11 |
3 |
||
| 16. Partij voor Europese Politiek (PEP) |
6 |
2 |
||
| 17. Libertas |
24 |
6 |
||
| Totaal | 289 | 96 | 25 | 11 |
EP-verkiezing: opkomstcijfers
De opkomst bij de verkiezing voor het Europees Parlement was met 36,9% iets lager dan bij devorige verkiezing in 2004. Toen was de opkomst 39,26%. Van de 12.378.500 kiesgerechtigden hebben donderdag 4 juni 4.573.743 personen hun stem uitgebracht. Hiervan waren 4.553.864 geldige, niet blanco, stemmen. Blanco stemden 10.013 personen en ongeldig 9.866.
Hoogste opkomst
| Rozendaal |
65,70% |
|---|---|
| Schiermonnikoog |
58,20% |
| Bloemendaal |
55,90% |
| Abcoude |
54,90% |
| Haren |
54,80% |
Laagste opkomst
| Spijkenisse |
27,90% |
|---|---|
| Den Helder |
27,50% |
| Reusel-De Mierden |
27,40% |
| Reiderland |
26,20% |
| Rucphen |
22,30% |
Nederlandse Antillen, Aruba en buitenland
Nederlanders die in het buitenland wonen en wilden deelnemen aan de EP-verkiezing in Nederland moesten zich eerst als kiezer registreren bij de gemeente Den Haag.
Nederlanders die in het buitenland wonen en die zich al als kiezer voor eerdere verkiezingen hadden geregistreerd zijn reeds opgenomen in het register "Kiezers buiten Nederland" van de gemeente Den Haag. Deze kiezers hebben vanaf eind december 2008 een registratieformulier rechtstreeks toegezonden gekregen.
Dit jaar kwam er een grote groep bij, namelijk Nederlanders die op de Nederlandse Antillen en Aruba wonen, en niet voorkwamen in dat register. Hun gegevens dienden dus nieuw in het register te worden ingevoerd.
Het aantal van de (geregistreerde) kiezers uit de Nederlandse Antillen en Aruba dat heeft gestemd bedraagt 77 %, voor de 'rest van de wereld' bedraagt dit getal 66 %.
De volledige uitslagen op gemeenteniveau vindt u op Verkiezingsuitslagen.nl