Aanbieding Structuurvisie Almere

Het kabinet buigt zich binnenkort over het Olympisch plan. Daarmee zetten we weer een forse stap in een ambitieus traject richting mogelijke kandidatuur voor de Spelen in 2028. En als ik het over ambities heb en groots en meeslepend denken en doen, dan heb ik het natuurlijk ook over Almere.

En zeker als de keuze op Amsterdam zal vallen als kandidaatstad, zal dat ook op Almere afstralen. Maar elke suggestie of schijn voor een voorkeur voor Amsterdam in plaats van Rotterdam werp ik verre van mij. Want dan krijg ik het hele legioen achter mij aan.

Beste mensen, de Schaalsprong Almere is essentieel voor de grote ambities van de Noordvleugel. Ambities die worden onderschreven door het kabinet. Het gaat om een opgave van 60.0000 woningen, 100.0000 arbeidsplaatsen, voorzieningen, ecologie en infrastructuur. Nut en noodzaak daarvan staan niet ter discussie, ook niet nu het economisch minder gaat. In barre tijden is het juist goed om plannen te maken en vergezichten te schetsen, ook om weer klaar te staan wanneer het beter gaat.

Almere is een belangrijke locatie waar we een aanzienlijk deel van de verstedelijking van de Randstad kunnen bundelen. En met die bundeling scheppen we de voorwaarden voor goed openbaar vervoer en houden we de kwetsbare groene gebieden open. In de Randstadvisie 2040 heeft dit kabinet hiervoor gekozen.

De concept structuurvisie biedt een goede opening voor het gesprek met het Rijk. Er is heel veel werk verzet voor de ontwikkeling van deze visie in een goede onderlinge verstandhouding. Ik heb er al even in kunnen kijken en ik kan u dus nu al complimenteren met deze inspirerende visie. Deze is wervend en innovatief en zet in op duurzaamheid en differentiatie van woonmilieus.

Almere heeft geen behoefte aan meer van 't zelfde of eentonigheid, maar juist aan meer verschillende woonvormen: niet alleen wonen in het groen, maar ook meer stedelijke woonvormen. Het accent op particulier opdrachtgeverschap draagt goed bij aan het maken van deze verschillen.

Almere geeft met deze visie een sterke voorzet en terecht kiest u voor duurzaamheid als leidend beginsel. Terecht zoekt u de verbinding met het water en de ecologie. En terecht heeft u ook aandacht voor het doorontwikkelen van de bestaande stad. Zoveel woningen erbij vergt echter ook werkgelegenheid, culturele voorzieningen en hoger onderwijs.

Door de groei van de stad zal ook de recreatiedruk toenemen. Kortom, een complexe en gevarieerde opgave.
Het is zonneklaar dat de bereikbaarheid van Almere verbetering nodig heeft. Daar hebben we al belangrijke stappen voor gezet met een besluit om de A6 en de A1 te verdubbelen, de Hanzelijn aan te leggen en de Flevolijn te verbeteren. We zetten dus ook in op openbaar vervoer. In de plannen zitten ook veel fiets- en wandelroutes.
Op lange termijn, als Almere stevig doorgroeit, zullen nieuwe verbindingen noodzakelijk zijn, zowel met de Amsterdamse regio als richting Utrecht. We kunnen en hoeven over de IJmeerverbinding nu echter nog geen besluit te nemen.

Ik weet dat er al veel ophef is over de IJmeerverbinding dwars door het open IJmeer. Ik begrijp goed de zorgen van een ieder hierover. Maar ik zie ook dat op de lange termijn, als Almere uitgroeit tot de vierde stad van Nederland, een goede OV-verbinding tussen Amsterdam en Almere noodzakelijk is.
Of die verbinding door het IJmeer gaat of anders is nog onderwerp van nader onderzoek. Dat vergt dus ook een intensieve dialoog tussen alle betrokken partijen.
Een ander discussiepunt is het buitendijks bouwen. Ook hier zijn de meningen verdeeld. Als ik IJburg zie dan weet ik dat zo'n eiland heel mooi en duurzaam kan zijn. Maar ook hier moeten we heel goed oppassen.

Of er in het IJmeer gebouwd kan worden, zal sterk afhangen van de maatvoering, vormgeving, kwaliteit, kosten en fasering. En, heel belangrijk: de kwaliteiten van het IJmeer maken het noodzakelijk dat het water en de natuur er beter van worden.

De besluitvorming over de schaalsprong kan en moet dus worden gefaseerd. Voor de eerste fase tot 2020 zetten wij in op afspraken over onder andere:

  • Een start met het opknappen van de ecologische kwaliteit van het IJmeer/Markermeer;
  • Een pakket van infrastructuur in en om de stad waarmee concrete woningbouwplannen verantwoord kunnen worden uitgevoerd;
  • Het mogelijk maken van vastgoed en woningbouw in de weerwaterzone als uitbouw van het bestaande centrum van de stad;
  • Het opzetten van een bestendig samenwerkingsverband tussen rijk en gemeente om de locatieontwikkeling ter hand te nemen.

In 2014 bekijken we opnieuw de situatie en kunnen we aanvullende besluiten nemen voor de tien jaar die daarop volgen. Zo ontstaat een besluitvorming die het mogelijk maakt tijdig bij te sturen en voldoende zekerheid te geven. Ook dit is duurzaam wat mij betreft.
We maken geen blauwdruk, maar we zetten een traject uit waarbij flexibel kan worden ingespeeld op veranderende omstandigheden.

Tot slot. Het kabinet staat achter de verdere groei van Almere en wil de kansen stap voor stap benutten. Maar voor deze grote en complexe ontwikkeling is het nodig dat maatschappelijke organisaties, marktpartijen en burgers meedoen. Daarom zijn innovatieve coalities nodig om volgende stappen te zetten; dat heeft ook in andere complexe situaties zoals de Tweede Maasvlakte goed gewerkt en daar wil ik mij ook sterk voor maken.

Nogmaals dank aan alle partijen voor het maken van deze concept Structuurvisie.