Kabinet akkoord met 'ruimte en rekenschap voor zorg en ondersteuning’
In de brief ‘Ruimte en rekenschap voor zorg en ondersteuning’ doen minister Klink en staatssecretaris Bussemaker voorstellen om de ingezette ontwikkeling naar meer ruimte voor aanbieders van zorg en ondersteuning daadwerkelijk ten goede te laten komen aan de cliënt.
De afgelopen jaren hebben zorgaanbieders meer ruimte gekregen om zich te richten op de wensen van hun cliënten. Enkele recente voorvallen hebben aangetoond dat niet in alle gevallen strategische beslissingen worden genomen in het belang van de cliënt. Daarom komen Klink en Bussemaker met de volgende voorstellen.
Goed bestuur
Allereerst wordt de positie van het bestuur en het intern toezicht van zorgaanbieders versterkt. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden van deze organen worden wettelijk vastgelegd. Het bestuur moet de (medische) professional altijd kunnen aanspreken op de kwaliteit en veiligheid van de geleverde zorg. Het intern toezicht krijgt een goedkeuringsrecht, zoals bij fusies.
Verder wordt onder meer de positie van de cliëntenraad wettelijk versterkt.
Als laatste wordt de kans van slagen van een aansprakelijkheidsstelling van bestuurders groter, door helder vast te leggen waarvoor bestuurders en toezichthouders verantwoordelijk zijn.
Continuïteit van zorg en ondersteuning
Als een zorgaanbieder in ernstige financiële problemen raakt, kan de continuïteit van zorg in gevaar komen. Om dit vroegtijdig te kunnen signaleren, zal de Nederlandse Zorgautoriteit een 'early warning- systeem' gaan opzetten en beheren. Bij slecht presteren kan een zorginstelling failliet gaan. Niet het behoud van een instelling, maar doorlevering van cruciale zorg aan cliënten staat bij overheidsingrijpen centraal.
Het College Sanering Zorginstellingen krijgt de bevoegdheid om in het uiterste geval tijdelijk een bewindvoerder aan te stellen.
Resultaatafhankelijke vergoeding
Commercialisering van de zorg wordt tegengegaan. De voorwaarden waaronder privaat kapitaal met een resultaatsafhankelijke vergoeding is toegestaan, zullen nader worden uitgewerkt. Voorop staat in alle gevallen de borging van publieke belangen waaronder kwaliteit en continuïteit van zorg. Bezien wordt op welke wijze dit via de maatschappelijke onderneming kan plaatsvinden. Ook sectorspecifieke regelgeving zal worden aangepast. In de thuiszorg en eerstelijnszorg is van oudsher winstoogmerk wettelijk toegestaan. De invloed van kapitaalverschaffers zal voor bestaande bv's in de thuiszorg en de eerstelijnszorg worden begrensd om zogenaamde ‘cowboys’ in de zorg te weren. Het commerciële private belang kan zo niet langer de overhand nemen ten opzicht van het belang van de cliënt. Voor de intramurale AWBZ-zorg is het verwerven van risicodragend kapitaal niet aan de orde.
Samenwerking
Bestuurders worden bij fusievoornemens verplicht een fusie-effectrapportage op te stellen in overleg met de relevante belanghebbenden. De IGZ zal met een zorgspecifieke fusietoets kijken of bij de voorgenomen fusie aan de normen voor kwaliteit en bereikbaarheid wordt voldaan. Pas als hieraan wordt voldaan, kan de mededingingstoets plaatsvinden. Dit geldt ook voor fusies tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders.