Stop met tbs-plaatsen in het gevangeniswezen

De behandeling van tbs-patiënten in het gevangeniswezen is van een lager niveau dan de behandeling in een tbs-kliniek. Ook brengt de behandeling in een gevangenis specifieke nadelen met zich mee. De staatssecretaris van Justitie dient daarom de tbs-afdelingen in het gevangeniswezen te sluiten, zegt de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming.

Het adviesorgaan voor Justitie signaleert dat tbs-afdelingen in het gevangeniswezen sinds 2006 een goede ontwikkeling hebben doorgemaakt. Van een meerwaarde boven de behandeling in een tbs-kliniek is echter niets gebleken. De veronderstelde voordelen kunnen ook of zelfs beter in een tbs-kliniek worden gerealiseerd, aldus een rapport dat vandaag verschijnt. In het rapport beveelt de RSJ aan om de kleinere tbs-afdelingen in gevangenissen zo snel mogelijk te sluiten. De grotere afdelingen kunnen vooralsnog blijven, maar alleen als er wordt gewerkt aan verdere verbetering van de behandeling en meer onafhankelijkheid ten opzichte van de penitentiaire inrichting waar de afdelingen zijn ondergebracht. Als Justitie zich in de toekomst echter genoodzaakt ziet om de tbs-capaciteit verder af te bouwen, dient naar mening van de Raad als eerste de keuze op deze resterende tbs-afdelingen in het gevangeniswezen te vallen.

Uit het onderzoek van de Raad blijkt vooral dat de kleinere tbs-afdelingen problemen hebben met het laten doorstromen van tbs-patiënten naar de reguliere tbs-klinieken. Dit vertraagt de behandeling. Verder beschikken de kleinere afdelingen niet over volwaardige behandelteams op locatie en zijn de afdelingen voor allerlei faciliteiten en organisatorische aspecten sterk afhankelijk van de penitentiaire inrichting die hen huisvest. Verder stelt de Raad vast dat het niveau van zorg en behandeling op alle tbs-afdelingen in penitentiaire inrichtingen lager is dan in een tbs-kliniek.

De Raad wijst er op dat de tbs-plaatsen in het gevangeniswezen in 2006 zijn gerealiseerd om het hoofd te bieden aan het toen groeiende plaatsgebrek in de tbs-sector. Momenteel is het tekort aan plaatsen niet meer zo dringend en loopt de wachttijd voor opname in de tbs terug. Op termijn zal er daarom misschien geen sprake meer zijn van een noodsituatie. In dat geval valt ook de bestaansreden voor de tbs-plaatsen in het gevangeniswezen weg, meent de Raad.

Momenteel zijn er vijf penitentiaire inrichtingen met tbs-plaatsen. Op grond van de aanbevelingen zouden bij twee of drie daarvan op korte termijn de tbs-afdelingen moeten worden gesloten.